Steeds meer toponderzoekers bij universiteiten worden weggekaapt door buitenlandse techbedrijven. De slag om talent in het vakgebied van kunstmatige intelligentie (artificial intelligence, ai) begint ten koste te gaan van de kennisontwikkeling in Nederland en de rest van Europa met slechter onderzoek en onderwijs als gevolg. Hiervoor waarschuwen vier Nederlandse universiteiten bij een rondgang van NRC.
De omvang van de zogenoemde ‘braindrain’, de leegloop van getalenteerde studenten en academisch personeel bij universiteiten, is moeilijk te achterhalen. Er zou niet centraal worden bijgehouden waar en bij wie vertrekkende talenten hun carrière voortzetten. Ook omdat ai een verzamelterm is van onder meer machine learning, deep learning, computer vision en neurale netwerken, waar legio bedrijven en functies onder vallen.
Volgens de universiteiten zijn het voornamelijk bedrijven als Google, Amazon, Facebook, Microsoft, IBM, Nvidia, Bosch en Volkswagen, naast ook buitenlandse topuniversiteiten, die Nederlandse ai-talenten binnenhalen door het bieden van jaarsalarissen van meer dan 100.000 euro en inhoudelijk sterke onderzoeksplekken; grote techbedrijven beschikken nu eenmaal over zeeën van data dan universiteiten. Iets waar onderzoekers nog breder, dieper en intensiever mee aan de slag kunnen, aldus het artikel in NRC.
Studentenstop door lerarentekort
‘De hele industrie zou meer moeten nadenken over de lange termijn. Je kunt niet onbeperkt faculteiten leeghalen, de talentenstroom droogt dan vanzelf een keer op’, aldus Cees Snoek, opleidingsdirecteur ai van de Universiteit van Amsterdam, die dit studiejaar al een beperkt aantal studenten kan toelaten door een lerarentekort. ‘We kunnen niet meer de kwaliteit bieden om de grote aantallen aanmeldingen aan te kunnen. Dat terwijl de vraag enorm is. Dat baart extra zorgen voor de toekomst van het vakgebied’, zegt Snoek in NRC.
Google laat weten inderdaad te concurreren om ai-talent, maar wel breed te werven, jaarlijks ruim 250 academische onderzoeksprojecten te financieren en tientallen promovendi te ondersteunen. Ook Facebook zou samenwerken met universiteiten en net als Google promotieplekken op Europese universiteiten financieren.
Overheid
Ook voor wereldleiders neemt de snelle ontwikkeling van zelflerende computers en aanverwante technologieën met het oog op mogelijkheden in zoekmachines, medische diagnoses, zelfrijdende auto’s tot aan autonome wapens al geruime tijd een belangrijke plaats in. Volgen de Russische president Poetin wordt ‘de leider in kunstmatige intelligentie de leider van de wereld.’
De Universiteit van Amsterdam is een op ai-onderzoek gerichte samenwerking aangegaan met de Amerikaanse chipreus Qualcomm en het Duitse Bosch, de Universiteit Leiden werkt aan een netwerk (CLAIRE) van Europese topinstituten en ook de Europese Commissie en een aantal Europese landen, zoals Frankrijk, zijn bezig met een strategie voor het behoud van ai-talent. Voor zover bekend behoort Nederland voor nu niet tot die landen, aldus de krant.
