Provinciale en lokale volksvertegenwoordigers worstelen nog altijd met digitaal vergaderen, zelfs na een aantal maanden noodgedwongen praktijkervaring. Ze ervaren forse beperkingen in hun rol, niet in de laatste plaats door technisch gedoe eromheen. Dat blijkt uit onderzoek van de evaluatiecommissie van de tijdelijke wet digitale beraadslaging en besluitvorming.
Provincies, gemeenten en waterschappen mogen sinds 9 april hun plenaire besluitvormende vergaderingen online organiseren. Dit gebeurt volgens de zogeheten tijdelijke wet digitale beraadslaging en besluitvorming, die tot stand kwam naar aanleiding van de corona-beperkingen. Een speciale commissie evalueert de wet om de zoveel tijd.
Ideaal is digitaal vergaderen nog niet, maar het kan wel een bruikbaar alternatief worden, concludeert de evaluatiecommissie. De belangrijkste nadelen zijn dat te weinig snelheid in de vergaderingen zit en er minder emotie en interactie is. Ook ervaren veel volksvertegenwoordigers nog steeds technisch gedoe. De meeste gebruikers zijn er inmiddels wel aan gewend.
Ervaring
De ervaringen van de gebruikers vallen niet tegen, schrijft de commissie. Ondanks de genoemde nadelen, gaat digitaal vergaderen veel volksvertegenwoordigers beter af dan verwacht. Meer dan de helft van de gebruikers vindt dat digitaal vergaderen beschikbaar moet blijven als alternatief.
Wel geven velen aan dat de ondersteuning beter moet en dat de gebruikte vergadersoftware nog te veel beperkingen oplevert. Als vergadersoftware wordt vaak Microsoft Teams of Zoom gebruikt. Bij deze laatste noemt het rapport specifiek zowel de gebruiksvriendelijkheid als de veiligheidsrisico’s. Er waren echter geen ‘noemenswaardige incidenten’, aldus de commissie. ‘Dit kan te maken hebben met de inregeling van software door decentrale overheden en de governance daarop.’
Volgens de evaluatiecommissie hadden in juni vrijwel alle Nederlandse volksvertegenwoordigers digitaal vergaderd. In het eerste evaluatierapport, van mei, had 65 procent van de gemeenten een besluitvormende vergadering belegd volgens de tijdelijke wet. De eilandsraden van Bonaire, Sint Eustatius en Saba hebben tot nu toe nog niet digitaal vergaderd.
Hybride
De commissie merkt op dat digitale vergaderingen steeds vaker deel uitmaken van een bredere variatie van vergaderpraktijken. Zo is een hybride vorm mogelijk, waarbij een deel van de raadsleden fysiek deelneemt met anderhalve meter afstand, en een ander deel digitaal.
De evaluatoren onderzocht drie aspecten van digitale beraadslaging en besluitvorming: technisch/cyberveilig, juridisch/staatsrechtelijk en politiek-bestuurlijk. Het is de tweede keer dat de evaluatiecommissie een rapport uitbrengt. Er staat een derde rapport gepland voor november. De tijdelijke wet is verlengd tot die maand.
Ik ben benieuwd naar de juridisch/staatsrechtelijke conclusies want mijn waarnemingen aangaande het digitaal vergaderen van m.n. de gemeenteraad is dat er nog al wat vergaderingen beëindigd moesten worden omdat deze niet meer openbaar waren door technisch gedoe.
@Oudlid Het rapport meldt hier niets over. Eerder kwam de VNG met een advies over digitaal stemmen. Daarin staat dat, bij hoofdelijke stemmingen, “de openbare wilsuitdrukking van elk stemmend lid bekend moet zijn voor iedereen in de vergadering en de toeschouwers”. Is dit niet het geval, bijvoorbeeld door technisch gedoe, dan zal de stemming dus niet geldig zijn.
Zie ook https://vng.nl/sites/default/files/2020-05/advies-omtrent-digitaal-stemmen.pdf
Ach, de ervaring leert dat ongeldige besluiten gewoon geldig verklaard zullen worden middels een algemene maatregel van bestuur achteraf want de regenten regeren tenslotte bij decreet. Ik bedoel natuurlijk dat we allemaal wat pragmatisch tegen de situatie aan moeten kijken en straks niet zo moeten zeuren want het land moest bestuurd worden. Dat het allemaal even staatsrechtelijk niet zo zorgvuldig ging op de lagere echelons was tenslotte overmacht als gevolg van technisch gedoe.