Van Ark zint op ingreep bij ondoorzichtige zorg-ict

Dat de zorg-ict-markt niet optimaal functioneert, is al langer bekend. In het najaar van 2019 waren er Kamervragen over de marktdominantie van Chipsoft en Epic. Deze twee leveranciers van elektronische patiëntendossiers (epd’s) bedienen ruim tachtig procent van alle Nederlandse ziekenhuizen. De dominantie zou leiden tot te dure software, vendor lock-in en beperkte mogelijkheden tot uitwisseling.

Minister Van Arks voorganger Bruno Bruins zegde destijds toe te onderzoeken hoe de overheid de marktwerking in de zorg-ict kan stimuleren.

Naar aanleiding van dit onderzoek constateert Van Ark nu dat er onvoldoende regie op standaardisatie is en dat de prijsopbouw en systeemprestaties van de leveranciers onvoldoende vergelijkbaar zijn. Ook maken zorgaanbieders en leveranciers te weinig afspraken over de zeggenschap over zorggegevens, wat een belemmering is voor de data-uitwisselbaarheid met bijvoorbeeld andere ziekenhuizen.

Maatregelen

Om deze marktverstoring aan te pakken, stelt Van Ark vijf maatregelen voor. Deze hebben betrekking op: verbetering van de interoperabiliteit, versterkte regie op open standaarden, bevordering van de mogelijkheden voor nieuwe marktpartijen plus invloed van gebruikers, vergroting van de zeggenschap over gegevens door zorgverleners, en - tot slot - verbetering van decentrale architectuur met minder systeemafhankelijkheden.

Voordat de minister stappen onderneemt, wacht zij op de uitkomsten van een sectoronderzoek van de Autoriteit Consument en Markt. De mededingingsautoriteit doet sinds kort onderzoek naar informatiesystemen en gegevensuitwisseling in de ziekenhuiszorg en naar de technische en commerciële strategieën die marktpartijen hanteren. Van Ark verwacht dat ACM deze studie afrondt in de loop van dit jaar.

Manifest

Ondertussen zitten de marktpartijen niet stil. Een grote groep leveranciers en belanghebbenden heeft een manifest ondertekend voor betere data-uitwisseling in de zorg, op initiatief van werkgeversvereniging VNO-NCW. Open standaarden, zeggenschap over zorggegevens en eenduidige gegevensbeveiliging staan daarbij centraal. Van de grootste leveranciers van epd's heeft alleen Epic geen handtekening gezet.