Het mkb is traag bij het ontdekken van Internet, maar kolder is hun aanwezigheid zeker niet. Het is slechts een kwestie van tijd voordat het mkb massaal de smaak te pakken krijgt, vinden Roland Vonk en Robin Lopulalan. En dat hoeft niet per se te gebeuren in de vorm van tienduizenden shops met geavanceerde bestel- en betaalmogelijkheden.
De strekking van het artikel ‘Elektronische handel fiasco in mkb’ (Computable, 14 mei 1999) is juist. De journalist weet waarover hij schrijft en heeft de vinger op een zere plek van het mkb weten te leggen. Het is in onze ogen een terechte constatering dat het mkb slechts langzaam actief wordt op het gebied van elektronische commercie. In totaal telt Nederland zo’n zeshonderdduizend ondernemingen in het midden- en kleinbedrijf, en daarvan zijn slechts enkele duizenden bezig met elektronisch zakendoen op Internet.
Wij verwonderen ons echter over de uitspraak van het Internet-bedrijf Insite, dat in het artikel zegt dat ‘het mkb op Internet de grootste kolder is’. Daar zetten wij graag onze visie tegenover.
Ieder mkb-bedrijf heeft iets op Internet te zoeken. Sterker nog: Internet zal de wereld voor elke ondernemer grondig veranderen. In bepaalde bedrijfssegmenten is aanwezigheid op Internet nu al vereist, omdat potentiële klanten dat verwachten én omdat concurrenten – meestal uit het grootbedrijf – actief en succesvol zijn. Denk hier aan de handel in hardware, software, CD’s, reizen, boeken, financiële dienstverlening, enzovoort. Daarnaast speelt Internet in veel ‘business-to-business’-segmenten een belangrijke rol bij bijvoorbeeld ketenintegratie. Mkb’ers die in deze segmenten opereren, moeten serieus overwegen om op korte termijn op Internet actief te worden.
Ook de slager
In andere segmenten is de impact van Internet op dit moment nog gering. Een voorbeeld hiervan is de detailhandel met een lokale klantenkring en een standaardassortiment, zoals de slager op de hoek. De snel groeiende groep van consumenten met Internet-toegang zal echter steeds meer gaan verwachten dat een dergelijk bedrijf ook op Internet aanwezig is, al was het slechts om kennis te kunnen nemen van het productaanbod. In deze segmenten kan voorlopig worden volstaan met een website die fungeert als bedrijfsbrochure of advertentie. Dat klinkt weinig ambitieus, maar het is al een prima manier om potentiële klanten te informeren.
Sommige Internet-gebruikers zijn van mening dat zulke sites geen volwaardige exemplaren zijn; het is volgens hen niet ‘comme il faut’ op Internet. Eenvoudige websites zullen er echter altijd zijn, en wel in grote getale. Voor een kleinschalig ‘standaardbedrijf’ is dat voorlopig ook afdoende. e.Trade heeft dus niet de verwachting dat bedrijven uit deze segmenten op korte termijn massaal elektronische winkels gaan openen. Op lange termijn daarentegen zal ook in deze segmenten de inzet van online bestel- en betaalmogelijkheden steeds vaker wenselijk blijken. We spreken dan over de fase waarin consumenten van een willekeurig bedrijf verwachten dat ze ook ’s avonds en in het weekend via Internet bestellingen kunnen doorgeven.
Dat brengt ons bij een belangrijk punt. Want wat is nu precies e-handel? Volgens ons is dat het verrichten van zakelijke transacties over Internet. Hierbij hoort dat de bestelling via Internet wordt gepleegd, maar de betaling kan prima op een conventionele manier verlopen. Deze definitie wordt op Internet door veel partijen onderschreven. Wie bijvoorbeeld kijkt op winkelpleinen als http://www.winkelstraat.nl en http://www.vinkel.nu, ziet talloze vermeldingen van bedrijven die slechts een elektronisch bestelformulier op de website hebben staan of zelfs uitsluitend de mogelijkheid bieden om per e-mail te bestellen. Deze winkelplaza’s beschouwen zulke sites blijkbaar als volwaardige webwinkels, anders waren ze niet in het overzicht vermeld.
Elektronisch bestelformulier
Om elektronisch zaken te doen bestaat onder meer het product Shop, dat wij sinds het recent beschikbaar komen van online betaalmogelijkheden actief onder de aandacht zijn gaan brengen. Het geringe aantal momenteel actieve Shops moet eerder worden toegeschreven aan de beperkte periode dat het product beschikbaar is, dan aan een geringe belangstelling van het mkb. Gezien het aantal Shops dat ‘in de pijplijn’ zit, verwachten we hier groei op zeer korte termijn. Daarnaast draaien bij e.Trade circa honderd websites met een elektronisch bestelformulier. Met zo’n formulier worden bestellingen en reacties van klanten of prospects verzameld, waardoor de website bijdraagt aan de omzet van de onderneming. Verder brengen enkele honderden bedrijven het productassortiment onder de aandacht middels een cataloguspagina, in combinatie met de mogelijkheid om middels e-mail te bestellen. Tot slot draaien er ook geavanceerde maatwerksites met bestel- en betaalmogelijkheden.
Op een totaal van zeshonderdduizend mkb-bedrijven, zijn dit geen spraakmakende getallen. Het mkb moet zijn weg nog vinden om ook in de ‘virtuele markt’ effectief te concurreren met de grote bedrijven met bijbehorende budgetten en sites. Dit vraagt om actief nadenken over de rol van Internet, en om waar mogelijk de krachten te bundelen. Doet men dit niet, dan loopt het mkb het risico te worden weggeconcurreerd door het grootbedrijf.
Geen fiasco
Om een voorbeeld te noemen: hoe moet een kleine zelfstandige boekhandel zich op lange termijn verweren tegen het digitale prijsgeweld en serviceniveau van Amazon, Proxis en BOL? e.Trade biedt de individuele ondernemer daar de mogelijkheid toe. Daarnaast is ook een krachtenbundeling noodzakelijk; hier zien wij een belangrijke taak voor de brancheorganisaties weggelegd.
Wij onderschrijven dat het mkb traag is bij het ontdekken van Internet, maar kolder is hun aanwezigheid zeker niet. Het is slechts een kwestie van tijd voordat het mkb massaal de smaak te pakken krijgt. En dat hoeft niet per se te gebeuren in de vorm van tienduizenden shops met geavanceerde bestel- en betaalmogelijkheden.
Dat elektronische handel een fiasco in het mkb zou zijn, is een voorbarige stelling. Pas als over vijf jaar het mkb nog steeds massaal langs de elektronische zijlijn staat, zou een dergelijke titel de lading van het artikel dekken.
P.S. Mkb Nederland en het ministerie van Economische Zaken participeren niet in e.Trade, en hebben dat in het verleden ook nooit gedaan. Aan de wieg van e.Trade staan vijf partijen: IBM, Roccade, KPMG, ABN Amro en Elma Edities.
Roland Vonk, directeur e.Trade
Robin Lopulalan, PR & Communicatie