Stuivertje wisselen; dat lijkt het thema van 1981. Het begint in Polen. Daarna volgen Spanje, Suriname en Frankrijk. De computerwereld maakt ondertussen kennis met de klagende claimer.
De economie van Polen stort in januari in snel tempo in. Dit vormt een vruchtbare voedingsbodem voor Lech Walesa’s Solidarnosc, de vakbond waarvan de heersende orde heel wat last heeft. Generaal Jaruzelski wordt in deze maand de nieuwe sterke man. De verwachtingen zijn hooggespannen; de generaal klinkt vrij nuchter en zakelijk en lijkt van zins de banden met Solidarnosc wat nauwer aan te halen.
Maar de vreugde is van korte duur. Al in maart treedt een speciale politie-eenheid streng op tijdens een vergadering waarbij vertegenwoordigers van Solidarnosc aanwezig zijn. De aanwezigen gaan met elkaar op de vuist en het is gedaan met de rust.
Als half oktober Jaruzelski ook nog tot partijleider wordt gekozen, blijkt al snel dat Solidarnosc nog op weinig begrip van de overheid mag rekenen. Steeds harder wordt er tegen activiteiten van de vakbond opgetreden en militairen gaan een vast onderdeel van het straatmeubilair vormen.
Twee maanden later is het tijd voor de volgende stap: de staat van beleg wordt afgekondigd en het leger neemt het bestuur over. De vreedzame – maar natuurlijk wel zeer hinderlijke – bedrijfsbezettingen en stakingen die Solidarnosc organiseert, worden met harde hand neergeslagen. Moskou is tevreden, West-Europa en de Verenigde Staten bezinnen zich op maatregelen. Jaruzelski zit stevig in het zadel.
Mislukt
Wie het niet lukt de macht te grijpen, is luitenant-kolonel Antonio Tejero. Heel de wereld ziet hem – op de televisie – met getrokken pistool het Spaanse parlement binnenwandelen. De volksvertegenwoordiging duikt onder de banken, maar wordt desondanks gegijzeld. De Spaanse koning, nog nauwelijks gewend aan het hermelijn, reageert slagvaardig, verzekert zich van de steun van leger en politie en laat des nachts, gekleed in militair uniform, het volk via de televisie weten dat dergelijke flauwekul niet getolereerd wordt. Sindsdien is het rustig gebleven in Spanje.
Evenmin succesvol in machtovernames is Wilfried Hawker, die in Suriname de macht probeert te ontfutselen aan Desi Bouterse. De couppoging is zo klungelig van opzet, dat men niet eens de moeite neemt de daders ter dood te brengen. Dus kan Hawker het in maart van het volgend jaar nog eens proberen. En dan wordt hij ook meteen standrechtelijk geëxecuteerd.
Stenen
In Frankrijk is Giscard d’Estaing de eerste zittende president sinds de oorlog die niet op herhaling mag. Hij verliest in de tweede ronde van de presidentsverkiezingen. Dat het economisch niet goed gaat met Frankrijk en dat de werkloosheid hoger is dan ooit, wordt hem aangerekend. Maar vooral ook het gedoe rond de diamanten die hij van zijn maatje Bokassa – de mensenetende Afrikaanse keizer – heeft aangenomen, hebben hem geen goed gedaan. En als dan ook nog potentieel bondgenoot Chirac hem bij de verkiezingen als een baksteen laat vallen, gaat Fran�ois Mitterand met de buit strijken.
Is er een dokter in de zaal?
Ook dit is een obstakel dat de computerindustrie op weg naar volwassenheid moet slechten: de klagende claimers. Begin maart maakt Computable gewag van de zaak Darlene Weiss, ‘een datatypiste van een Canadees departement van Transport en Communicatie, die zegt grauwe staar te hebben opgelopen bij het werk aan beeldschermterminals. De voor haar ingesprongen vakbond heeft inmiddels steun gekregen van een bekende New Yorkse oogspecialist, die het verhaal van Weiss beaamt (siq!). Deze man heeft het effect van straling op de ogen onderzocht sinds 1959 en kwam ruim een jaar eerder, in 1980, tot de slotsom dat de straling van beeldschermen staar veroorzaakt.’
Dit verklaart natuurlijk dat achttien jaar later de halve beroepsbevolking op de tast door het leven gaat. Waarschijnlijk heeft de New Yorkse specialist bedoeld te zeggen dat veel mensen die met de computer werken, een groot deel van de tijd maar zo’n beetje naar het scherm zitten te staren.
In juni meldt Computable dat Weiss’ klacht door het Canadese ziekenfonds is afgewezen, ondermeer omdat ze al staar had voordat ze achter een beeldscherm kroop, maar ook omdat het onderzoek niet zou hebben gedeugd. Er zouden nog heel wat claims volgen. En ook heel wat onderzoek.
Messe
Ondanks de wereldwijde economische recessie gaat de Hannover Messe gewoon door. En daar wordt in deze pagina’s natuurlijk veel aandacht aan besteed. Uiteraard worden er de nodige trends gesignaleerd: ‘Een van de zaken die dit jaar in het Centrum der Büro- und Informazionstechnik, Cebit, het meest in het oog sprong, was het overal nadrukkelijk aanwezig zijn van branchegerichte programmatuur. Verdwenen waren de ‘kretologische’ borden op de stands met opschriften als ‘kantoor van de toekomst’, ‘het systeem van de jaren tachtig’ en dergelijke. Zij waren voor het overgrote deel vervangen door opschriften als ‘systeem voor tandartsen’, ‘voor notarissen’, ‘voor de winkelier’ en noem maar op. De richting waar de fabrikanten en leveranciers van met name de goedkope, kleinere computersystemen heen willen, lijkt bepaald en de programmatuur is er nu veelal ook voor ontwikkeld.’
Na te hebben vastgesteld dat er dit jaar voor het eerst opvallend veel Cad- en Cam-systemen werden tentoongesteld, concludeert de redactie: ‘Er is dus iets veranderd op de Hannover Messe. In voorgaande jaren lag het accent met name op apparatuurannonceringen. Nu niet meer.’
PC
Inmiddels gaat het goed met de ‘personal computer’. In de Verenigde Staten zijn er vorig jaar 400 duizend verkocht en voor 1985 wordt in de VS een omzet verwacht van twee miljoen stuks verwacht. Sir Clive Sinclair komt met de ZX81 en Commodore met de ‘Volkscomputer’ VC20. En iedereen zit te wachten op de Apple III, die, aldus directeur Tom Lawrence van Apple Europe in het nummer van 6 maart ’te vroeg is geannonceerd’, maar aldus de redactie ‘naar het schijnt binnenkort daadwerkelijk verkrijgbaar zal zijn.’
Jaja.
