De afhandeling van spraak via ip-netwerken (internet protocol) ontgroeit de kinderschoenen. Lange tijd was het een experiment dat vooral prijsbewuste consumenten aantrok. Recente verbeteringen in de hardware en software maken het nu geschikt voor bedrijfstoepassingen. Wel ontkomt ook deze sector niet aan de malaise in de ict-sector.
Tot nu toe is spraak die afgehandeld wordt via het internet protocol vooral een consumentenaangelegenheid. Uit onderzoek van Frost en Sullivan blijkt dat consumenten het leeuwendeel van de belminuten via ip voor hun rekening nemen. Het bedrijfsleven tekent voor hooguit 1,5 procent van alle ip-belminuten. Pas in 2006 slaat de balans door naar het bedrijfsleven, zo voorspelt het onderzoeksbureau.
De Amerikaanse producent van netwerkapparatuur Cisco meldde deze week dat bouwonderneming Ballast Nedam zijn ip-telefonie-producten gaat gebruiken. Eerder dit jaar kondigde de fabrikant aan dat Dow Chemical voor zijn producten had gekozen. Het ip-telefonie portfolio van het concern bestaat uit ip-toestellen, softwarematige telefoons voor laptops, callmanager-software en speciale routers die behalve de netwerkverbinding ook stroom leveren aan de telefoons.
Opvallend is dat Ballast Nedam niet uit kostenoverwegingen voor spraak via ip heeft gekozen. Volgens Martijn Balhuizen, manager datacommunicatie, stapt zijn bedrijf over op deze vorm van telefonie omdat het wil aansluiten bij de trend om data en spraak via hetzelfde netwerk af te handelen. Pas op de langere termijn verwacht Balhuizen hiermee besparingen op het beheer en de netwerkverbindingen te kunnen realiseren.
Op korte termijn moet het bedrijf flink investeren. "Doordat we voor de computer en de telefoon hetzelfde netwerk gebruiken besparen we meteen op bekabeling. Maar deze besparing zijn we gelijk weer kwijt aan de telefoontoestellen, apparatuur en software die voor het afhandelen van spraak over het internet-netwerk nodig zijn." In de opstelling bij Ballast Nedam zijn twee callmanagers geïnstalleerd die het telefoonverkeer regelen en waarmee het telefoniesysteem te beheren is. Momenteel zijn er 180 ip-telefoons in gebruik in het nieuwe hoofdkantoor bij Nieuwegein. Uiteindelijk moet dat oplopen tot duizend telefoons in een configuratie die maximaal zeventienhonderd poorten beschikbaar heeft.
De eerste besparingen verwacht Balhuizen uit het goedkoper beheer van het ip-telefoniesysteem te halen. Dit beheer is centraal te regelen, ook voor locaties buiten het hoofdkantoor. Andere voordelen zijn de flexibiliteit en de extra mogelijkheden. Medewerkers roepen met een pincode op ieder willekeurig toestel in het netwerk hun eigen instellingen op. Dat geldt ook voor mensen buiten de bedrijfsmuren die op hun laptop een softwaretelefoon gebruiken. Ook komt er op termijn een koppeling met de Notes-applicaties zodat medewerkers op één plaats terechtkunnen voor berichten uit meerdere bronnen, zoals e-mail, fax en voicemail.
Andere besparingen duren langer. De huidige dataverbindingen met de buitenwereld laten ip-telefonie nog niet toe. Ballast Nedam heeft ip-verbindingen op basis van frame relay die ongeschikt zijn voor spraak bij BT Ignite en KPN. Pas volgend jaar lopen deze contracten af. De nieuwe netwerkverbindingen krijgen wel ondersteuning voor spraak. Een internationale telecompartij zou het telefoonverkeer van Ballast Nedam zo lang mogelijk binnen de gehuurde netwerkverbindingen kunnen houden, waardoor het bedrijf flink op zijn internationale telefoonverkeer kan besparen.
Dergelijke voordelen moeten meer bedrijven over de streep trekken, maar dit kost waarschijnlijk veel tijd. Volgens Frost en Sullivan houdt het slechte telecomklimaat de opmars van ip-telefonie op. Aanbieders hebben weinig ruimte om nieuwe diensten te ontwikkelen, laat staan om er klanten voor te winnen. Een minstens zo belangrijke factor is de onwil van veel telecomaanbieders om haast te maken met het invoeren van ip-technologie. Een voortvarende uitrol ervan zou de inkomsten uit bestaande telefonienetwerken kannibaliseren. Dat is het laatste waar de door grote schuldenlasten geplaagde concerns op zitten te wachten.
