Is Web 2.0 relevant voor zakelijk gebruik? Terwijl die academische discussie voortduurt, brengen eindgebruikers de webapplicaties via de achterdeur bedrijven binnen. Startups en gevestigde softwarebedrijven spelen in op de trend.
Ross Mayfield verdient al vier jaar zijn brood met zakelijk Web 2.0. Met zijn bedrijf SocialText levert Mayfield wiki’s voor zakelijk gebruik. SocialText heeft veertig werknemers en tweeduizend klanten, waaronder enkele grote ondernemingen.
Zoals jonge werknemers tien jaar geleden e-mail binnenbrachten, zo brengen ze nu wiki’s, blogs, IM, RSS en andere communicatievormen binnen. “Door de implementatie van onderaf accepteren bedrijven dat deze tools nuttige functies vervullen”, zegt Mayfield.
Harvard-professor Andrew McAfee bedacht de term Enterprise 2.0 na een onderzoek bij een bank in Londen die SocialText had toegepast. McAfee bestrijdt het idee dat zakelijk Web 2.0 groupware in een nieuwe verpakking is. “Groupware maakte de hype nooit waar omdat het te rigide was. Enterprise 2.0 is ongestructureerd.”
Gebrek aan structuur lijkt Web 2.0 ongeschikt voor bedrijven te maken. In Mayfields visie vergemakkelijken Web 2.0-tools uitwisseling van ongestructureerde informatie. “Kenniswerkers moeten de uitzonderingen op de gestructureerde businessprocessen oplossen. Daarom brengen ze nu vier uur per dag in hun e-mailinbox door.”
Wikipedia worstelt op het open internet met vandalen die bewust foute informatie op pagina’s plaatsen. “Dat gebeurt gewoon niet binnen ondernemingen”, volgens Mayfield. “Daar gelden al bepaalde regels en normen. Web 2.0 is een gelegenheid de regels nog eens onder de loep te nemen, maar dat is bij de introductie van e-mail ook al gebeurd.”
Meer dan wiki’s en blogs
Web 2.0 is ook meer dan wiki’s en blogs. Uitgever Tim O’Reilly bedacht de term in 2003 toen hij een congres had te verkopen en niemand nog iets met het web te maken wilde hebben. Uiteenlopende belangen in it, media en reclame zijn sindsdien met Web 2.0 aan de haal gegaan.
O’Reilly definieert Web 2.0 nu als ‘de zakelijke revolutie in de computerindustrie veroorzaakt door de beweging naar het internet als platform’. Na het mainframe en de pc is nu het internet de basis voor softwareontwikkeling. Web 2.0-software maakt optimaal gebruik van netwerkeffecten; hoe meer gebruikers, hoe nuttiger de applicatie.
Op O’Reilly’s drukbezochte Web 2.0 Expo eerder deze maand in San Francisco gaf Googles ceo Eric Schmidt dezelfde definitie. “Web 2.0 is een marketingterm”, zei Schmidt, “maar in feite is het een ontwikkeling van een oudere architectuur naar deze nieuwe webgebaseerde architectuur. Dat is een fundamentele ontwikkeling. Google is een van de bedrijven die daarvan profiteren.”
Pas de afgelopen maanden is Google serieus begonnen met de uitrol van zakelijke producten. Centraal in het aanbod van Google Enterprise Solutions staat Google Apps. De verzameling webtools concurreert rechtstreeks met Microsoft Office. Voor het onderdeel Docs & Spreadsheets nam Google een jaar geleden startup Writely over. Op de Web 2.0 Expo kondigde Schmidt een eigen online versie van PowerPoint aan.
Met zijn bedrijfssoftware is Google de nieuwe aanvoerder van de oppositie tegen boeman Microsoft. “Wij zijn het best bewaarde geheim binnen Google”, beweerde Matthew Glotzbach, producthoofd van Google Enterprise, in een panel op de Web 2.0 Expo. De zakelijke producten zijn na de zoekadvertenties Googles grootste inkomstenbron, aldus Glotzbach.
Een hele serie startups levert vaak gratis online Office-alternatieven. Ajax13 en ThinkFree hebben het meest complete aanbod. Zoho Writer lijkt erg op Google. De meeste producten zitten nog op een vroege bètaversie. De belofte is dat ze naast vertrouwde functionaliteit extra online samenwerkingsopties bieden. Je hoeft geen documenten meer heen en weer te sturen per e-mail.
Microsoft zit zelf ook niet stil. Office 2007 integreert al meer samenwerkingsopties, maar die vereisen nog SharePoint Server. Het platform blijft de client-server architectuur. Microsoft Live en Office Live kopiëren veel elementen van Google en de nieuwe generatie Office-alternatieven. Het is een lege huls. Microsoft wil Office nog niet online aanbieden, maar houdt zijn opties open.
Vertrouwde leveranciers
Bedrijven schakelen nog niet massaal over naar de alternatieven van onbekende startups. Uit een recent onderzoek van Forrester blijkt dat ict-managers wel open staan voor Web 2.0-tools, mits vertrouwde dienstverleners ze aanbieden. IBM speelt daar het duidelijkst op in door Lotus dit jaar te herlanceren als een geïntegreerd Web 2.0-pakket.
Alle gevestigde ict-bedrijven hebben hun Web 2.0-initiatieven. Oracle lanceerde WebCenter met blogs, wiki’s, widgets, mashups en communicatie-elementen in één ontwikkelomgeving. Sun levert de servers en software die de nieuwe webdiensten mogelijk maken. Suns nieuwe chief executive officer Jonathan Schwartz is intern een enthousiast promotor van blogs en podcasts om de transparantie van het bedrijf te vergroten.
Ross Mayfield wuift de conclusie van het Forrester-rapport weg. “Dat onderzoek was gebaseerd op een enquête onder tweehonderd cio’s van zeer grote bedrijven”, zegt Mayfield. “Die kopen liever van andere zeer grote bedrijven. Dat is altijd zo geweest.”
De meeste klanten van SocialText zijn kleine en middelgrote bedrijven. De groei van zakelijk Web 2.0 zal vooral komen van SaaS (Software as a Service). Salesforce.com was een voorloper van de trend. OrangeHRM volgt hetzelfde model voor personeelsmanagement.
Freelancers en kleine bedrijven zullen met webdiensten steeds meer taken kunnen overnemen die voorheen binnen afdelingen van bedrijven moesten worden uitgevoerd. Ze kunnen tools als Projity’s Project-On-Demand gebruiken. De webdienst belooft dezelfde functionaliteit als Microsoft Project zonder dure en complexe server-clientinfrastructuur.
Salesforce.com heeft Project-On-Demand opgenomen in zijn AppExchange netwerk. Zijn traditionele ict-bedrijven flexibel genoeg om zich om te vormen van productverkopers tot dienstverleners? Online dienstverleners zijn misschien beter gepositioneerd om van zakelijk Web 2.0 te profiteren. Dat geldt voor Google, maar ook voor Amazon dat recent veel succes heeft met zijn hostingdiensten.
Rond zakelijke Web 2.0-tools zullen nieuwe ecosystemen ontstaan. Intel SuiteTwo combineert SocialText voor wiki’s, Movable Type voor blogs en NewsGator voor RSS. Startups als Coghead, Etelos, JackBe en Kapow proberen zich naar het centrum van die ecosystemen te manoeuvreren door complete Web 2.0-applicatieplatformen of mashupservers te leveren. Het zijn interessante overnameprooien voor gevestigde ict-bedrijven.
