Software as a Service (SaaS) is de term die op ieders lippen ligt en het debat is verworden tot de vraag of software als een service aangeboden dient worden, of toch lokaal geïnstalleerd (op de computer van de gebruiker). Het dispuut wordt geschetst als een bokswedstrijd met één winnaar, waarbij de ander knock-out geslagen wordt. Eilert Hanoa, ceo en oprichter van Mamut, is er echter van overtuigd dat na de laatste ronde beide partijen tot winnaar uitgeroepen zullen worden.
Op het moment dat verschillende technologieën met elkaar vergeleken worden, worden de gebruikers vaak vergeten. Het debat over SaaS is hierin geen uitzondering. Niemand lijkt geïnteresseerd in een discussie over de verschillende voordelen die beide modellen de gebruikers bieden. Als dat debat gevoerd wordt, zou duidelijk worden hoe onnodig het is gebruikers te dwingen om te kiezen.
Elektrische en hybride auto’s
Een voorbeeld: in de jaren ’90 introduceerde de auto-industrie elektrische auto’s, als reactie op de vraag naar milieuvriendelijke auto’s. Deze elektrische voertuigen waren wel degelijk milieuvriendelijk, maar omdat gebruikers ze zeer regelmatig moesten opladen waren ze niet geschikt voor langere ritten. Weinig consumenten hadden behoefte aan een auto waarmee alleen in de stad gereden kon worden, en aldus vielen de verkoopcijfers van elektrische auto’s tegen – om het mild uit te drukken.
De hybride auto, die de afgelopen jaren sterk in opmars is, dwingt consumenten echter niet om te kiezen tussen een milieuvriendelijke auto en een die geschikt is voor langere afstanden. De hybride auto verbindt de voordelen van een elektrische auto (minder belastend voor het milieu) met die van een ‘traditionele’ auto (geschikt om langere afstanden mee af te leggen). De oplossing is aangepast aan de behoeften van de gebruiker, niet andersom. Niet vreemd dus dat consumenten bereid zijn om maanden te wachten op een dergelijke auto.
Ik ben van mening dat de software van de toekomst gelijkenissen vertoont met een eenvoudig bestuurbare hybride auto die vele nieuwe voordelen levert en geen nieuwe nadelen. In mijn twintig jaar in de it-industrie ben ik nog nooit een gebruiker tegengekomen die genoegen neemt met een slechte oplossing als gevolg van een nieuwe technologie, platform, business model, trend of iets anders. We hoeven onze lokaal geïnstalleerde software niet in te ruilen voor andere software met interfaces die ons afhankelijk maken van een continue internetverbinding. En gebruikers willen dat ook niet.
Geen online hosting
Recent hebben we een grootschalig onderzoek onder ondernemers uit laten voeren. Hierin zijn 625 ondernemers in zeven Europese landen (Nederland, Duitsland, Verenigd Koninkrijk, Ierland, Noorwegen, Denemarken en Zweden) ondervraagd over waar hun voorkeur naar uit gaat: online hosting (SaaS) of lokale installatie van de software.
Wat blijkt: Europese ondernemers zijn nog helemaal niet klaar voor uitsluitend online hosting van bedrijfsgegevens. Drie op de vier ondernemers wil op dit moment geen afstand doen van lokaal geïnstalleerde software. Een meerderheid voelt zich er namelijk niet comfortabel bij. De voornaamste reden hiervoor is het gepercipieerde gebrek aan beveiliging en flexibiliteit van informatie bij online hosting.
Ondernemers vertrouwen de opslag van vertrouwelijke bedrijfsgegevens liever niet volledig toe aan servers van derde partijen. Ook een gebrek aan flexibiliteit (afhankelijkheid van een website van een derde partij) en angst voor onderbrekingen tijdens het raadplegen van informatie spelen een belangrijke rol.
Wellicht is de angst onterecht, een soort van koudwatervrees, maar feit is dat ondernemers in ieder geval op dit moment niet zitten te wachten op SaaS.
Lokale software achterhaald
Aan de andere kant is puur lokale installatie van de software ook geen reële optie meer en, laten we eerlijk zijn, niet van deze tijd. Met de grote hoeveelheid aan devices die een gemiddelde ondernemer tegenwoordig tot zijn beschikking heeft – mobiele telefoons,
Blackberry’s, pda’s, laptops, desktop pc’s – is het achterhaald om slechts vanaf één device toegang te hebben tot bedrijfsgegevens.
Niet alleen is het ouderwets, het is ook ongewenst. Uit het eerder genoemde onderzoek bleek dat driekwart van de ondernemers in Nederland behoefte heeft aan toegang tot bedrijfsgegevens als ze buiten kantoor zijn. Daarnaast vindt meer dan de helft van de ondernemers het belangrijk om medewerkers vanuit huis én onderweg (dus ook vanuit de auto) toegang te bieden tot het bedrijfsnetwerk.
Software & Services
In werkelijkheid is het niet een revolutie die we meemaken, maar een evolutie. Lokaal geïnstalleerde software wordt niet op hoge snelheid vervangen door webbased services. We zien wel steeds meer en meer oplossingen die het beste van beide werelden combineren: software wordt zowel online gehost als lokaal op de pc van de gebruiker geïnstalleerd.
Laten we die combinatie van lokale installatie en webbased Software & Services (S&S) noemen. Het staat voor een model waarbij gebruikers zelf kunnen kiezen, afhankelijk van hun eigen zakelijke behoeften. Gebruikers geven zelf aan welke informatie zij het liefst op de eigen pc op kantoor houden, en welke informatie zij onderweg (via de mobiele telefoon Blackberry, pda) of thuis (via de laptop of pc) willen raadplegen. Op deze manier houden ze vertrouwelijke ondernemers afgeschermd, met de zekerheid van online backup en toegang tot gegevens op afstand. Het resultaat is maximale flexibiliteit en functionaliteit; De gebruiker is niet afhankelijk van wat de technologie dicteert.
Conclusie
Onze toekomst hangt niet af van de discussie over service versus lokale installatie, maar van het gebruik van de mogelijkheden die alle verschillende platformen en aanlevermanieren kunnen bieden – en bovenal van een voortdurend aanbod van oplossingen die aangepast zijn aan de specifieke wensen van de gebruiker. Het wordt enerverend om te zien welke leveranciers vanaf nu zullen investeren in dit soort oplossingen en na de bel van de laatste ronde nog fier overeind zullen staan.
Eilert Hanoa, ceo en oprichter Mamut,
Vice-voorzitter European Software Association
