Is virtual desktop infrastructuur de oude wijn in nieuwe zakken!? Is dat in 2010 nog steeds zo?! Als er één modewoord in de ict-industrie is, dan is dat wel 'virtualisatie'. Vandaag de dag virtualiseren we netwerk, storage, hardware, desktops en applicaties. Desktop- of werkplekvirtualisatie is een toepassing die meer en meer aandacht krijgt. Deze vorm van virtualisatie is in essentie in tweeën te delen: ‘server hosted' en ‘client-side'. De vorm van desktopvirtualisatie die de meeste aandacht krijgt is de ‘server hosted'.
Steeds meer organisaties vragen zich af of ze moeten kiezen voor virtual desktop infrastucturen (VDI), server based computing (SBC) of lokale desktops. Vragen die opspelen zijn: Gaat VDI het SBC-concept vervangen? Wat zijn de voor- en nadelen van VDI? Welke rol speelt applicatievirtualisatie en os-streaming in het hele concept?
Om de verschillende oplossingen, het samenspel van verschillende technologieën en de toepassing hiervan te begrijpen is het belangrijk om een goed overzicht van de applicatie- en desktop delivery-oplossingen te hebben. Om een totaalbeeld van deze materie te krijgen is het lezen van het artikel Understanding all the application- and desktop delivery solutions in 30 minutes een aanrader.
In gesprekken die we met organisaties hebben over de wensen, de functionaliteiten, de voor- en nadelen en de inzet van VDI, valt op dat een groot deel van de inhoudelijke discussie een zogenaamde ‘Back to the future part II'-gehalte heeft. Toen ‘vroeger' Microsoft NT 4.0 Terminal Services en Citrix Metaframe de basis voor SBC vormden, kwamen de volgende vragen in meer of mindere mate ook naar voren:
- Er zijn gebruikers die offline moeten werken, hoe gaan we dit faciliteren?
- Een deel van de applicaties zijn resource-intensief, hoe size ik mijn centrale platform?
- Hoe gaan we om met grafisch zware en multimedia-applicaties?
- Hoeveel bandbreedte heb ik per gebruiker nodig?
- Hoe bieden we de gebruikers een zo optimaal mogelijke gebruikerservaring, ook als de latency hoger is?
- De gebruikers willen verschillende devices in de ‘eigen' omgeving kunnen gebruiken, wat zijn de (on)mogelijkheden?
- De gebruiker wil vrijheid op zijn werkplek hebben, waarom wil de ict-afdeling dat niet faciliteren?
- Is het centrale desktop delivery-platform wel schaalbaar?
VDI heeft verschillende voordelen ten opzichte van SBC. Veel klanten hebben deze voordelen reeds in de praktijk ervaren. Uiteraard zijn er diverse aandachtspunten als je VDI met SBC vergelijkt. De voor- en nadelen van VDI zijn al eerder beschreven, maar waar het in dit artikel in essentie om gaat is dat een groot deel van aandachtspunten in het SBC-concept ook voor de VDI-oplossing geldt. Een aantal uitdagingen in het huidige VDI- en SBC-concept zijn:
- Hoe bieden we bijvoorbeeld grafisch zware, multimediale en resource-intensieve applicaties vanuit het rekencentrum op de centrale desktop aan?
- Hoe gaan we om met het feit dat gebruikers een laptop willen en krijgen, terwijl ook met deze laptop offline gewerkt moet worden?
- De gebruiker wil op zijn werkplek software kunnen downloaden en installeren. Hij verwacht wel dat de business kritische applicaties blijven werken.
- Wie is er vanuit ict-beheer verantwoordelijk voor de virtuele werkplek?
- Is de VDI-omgeving ook in grote omgevingen te gebruiken en te beheren?
Maak in de definitie en de implementatieprojectfasen gebruik van de ervaringen die in verschillende SBC-projecten zijn opgedaan. Hoezo ‘oude wijn in nieuwe zakken?!‘
Vraag: Hoe ziet een virtuele werkplek er in 2010 uit?
Om een goed beeld van de werkplek anno 2010 te krijgen is het niet nodig om in een glazen bol te kijken. Wanneer je kijkt naar de behoefte van klanten en de invulling van leveranciers op applicatie- en desktop delivery-gebied, zou je kunnen zeggen 1+1=2010.
1. Het aanbieden van grafisch zware, multimediale en unified communications-applicaties is geen uitdaging meer. Door gebruik te maken van nieuwe of geoptimaliseerde protocollen zoals Microsoft ‘Calista', SPICE, Net2Display, Teradici, RGS en Citrix ICA+ is het aanbieden van bovengenoemde applicaties vanuit het datacenter geen uitdaging meer. Gigabit naar de werkplek is dan ook geen luxe, maar een gewoon goed.
2. De centrale, door VDI of SBC aangeboden werkplek kan hardware onafhankelijk, offline en offsite gebruikt worden. De lokale resources worden voor deze uitvoering maximaal gebruikt, ‘bare-metal' dus, waarbij de gebruikerservaring maximaal is. Microsoft Enterprise Desktop Virtualization (MED-V), Citrix ‘Xen client' hypervisor en VMware ‘View' vClient gaan deze functionaliteiten faciliteren.
3. Os-streamingtechnologie is een belangrijke schakel in het beheersbaar aanbieden van besturingssystemen aan virtuele en fysieke desktops, waarbij zowel offline als online gewerkt kan worden. Citrix Provisioning Server, VHDsoft Xtreaming Technology en VMware Scalable Virtual Image gaan deze functionaliteiten faciliteren.
4. In een strak beheerde werkplekomgeving kan een eindgebruiker zelfstandig applicaties installeren en gebruiken zonder dat de business-kritische applicaties hier hinder van ondervinden. Applicatievirtualisatie zal verder ontwikkeld zijn waardoor deze functionaliteit mogelijk wordt gemaakt. Zowel eindgebruiker als ict-beheerders zijn blij.
De ideale virtuele werkplek anno 2010 zal uit een combinatie van desktopvirtualisatie, os-streaming, applicatievirtualisatie en hypervisor-technologie bestaan. Een deel van deze oplossingen is vandaag ook al beschikbaar en zeer goed inzetbaar. Verdere ontwikkeling en verbreding van deze oplossingen zorgt ervoor dat de (virtuele) werkplek in 2010 echt nieuwe wijn in nieuwe zakken is!
Ruben Spruijt
Solutions Architect, PQR
