Grote deals beheersen uitbestedingsmarkt

2008 bleek een goed jaar voor ict-uitbesteding. Bedrijven en overheden brachten hun ict volop onder bij leveranciers. De absolute kraker was natuurlijk het megacontract dat Shell sloot.

Qua uitbestedingscontracten kwam het jaar 2008 pas goed op gang in maart. Al betekende dat gelijk het hoogtepunt: Royal Dutch Shell sloot vijfjarige contracten af met ict-dienstverleners EDS, AT&T en T-Systems (elk zo'n 1 miljard dollar waard) voor de uitbesteding van een aanzienlijk deel van zijn ict. De deals vertegenwoordigen een totale waarde van zo'n 2,7 miljard euro. De achtergebleven it-organisatie van Shell behield wereldwijd overigens nog vijfduizend van de bijna achtduizend automatiseerders. Circa 2900 medewerkers, waarvan 1100 inhuurkrachten, kregen een nieuwe baas.

Ook na het Shell-contract bleef er op grote schaal uitbesteed worden. Zo sloot halfgeleiderfabrikant NXP tussen februari en augustus maar liefst vijf contracten met achtereenvolgens Ciber (beheer van sales-, marketing- en business intelligence-applicaties), Tata Consultancy Services (ict- en applicatiebeheer), Atos Origin (beheer van bedrijfsapplicaties), Atos Origin (datacenterbeheer en regievoering) en Getronics (werkplekbeheer).

Grootste deals

Vijf jaar

Computable registreerde vorig jaar bijna vijftig uitbestedingsovereenkomsten. Zestien daarvan zijn voor Nederlandse begrippen fors tot zeer fors van omvang. De tijd dat er jaarlijks slechts een paar grote deals werden gesloten, is alweer enige jaren geleden. Uit het overzicht van de grootste contracten blijkt dat opdrachtgevers amper kortlopende overeenkomsten sluiten. Er worden geen tienjarige contracten meer aangegaan, maar een uitbestedende partij kiest er kennelijk toch ook voor om niet na een paar jaar opnieuw te moeten uitbesteden. Een looptijd van vijf jaar komt het meest voor, maar een duur van zeven jaar is ook een aantal keren gekozen.

Een groot deel van de contracten betreft nog steeds het beheer van werkplekken en infrastructuurbeheer. Applicatiebeheer rukt echter op, vooral als het om standaardsoftware gaat. In een aantal gevallen, zoals bij Martinair en de Kamer van Koophandel, is er zelfs sprake van het outsourcen van applicatieontwikkeling.

Lagere segment

Voor sommige transacties geldt dat het een verlenging is van een contract of het aangaan van een relatie met een andere leverancier. Maar nog steeds zijn er volop bedrijven en overheden die voor het eerst kiezen voor het uitbesteden van ict-taken. Dat beperkt zich allang niet meer tot de grootzakelijke markt. Ook het midden- en kleinbedrijf en (semi-)overheidsinstanties willen via uitbesteding van de kopzorgen rond ict af. De zorgsector is hier een goed voorbeeld van. Zo bracht zorgorganisatie Lumens Groep het ict-beheer en de helpdesk onder bij Acknowledge Benelux (contractwaarde: 1,27 miljoen euro), sloot de Zorggroep Noord- en Midden- Limburg een vijfjarige beheerovereenkomst met PQR (contractwaarde 3,5 miljoen euro) en besteedde Ouder- en Kindzorg Rotterdam het ict-beheer, helpdesk en telefoniediensten uit aan Netsourcing (contractwaarde: 1,05 miljoen euro).

In dit marktsegment van middelgrote en kleinere organisaties liggen kansen voor kleinere ict-dienstverleners, zoals uit de voorbeelden van de zorg blijkt. Een ander typerend voorbeeld is het Nederlands Openluchtmuseum dat het ict-beheer opnieuw bij Combine-IT onderbracht. Of Avantage, dat de komende vijf jaar het beheer van 1500 werkplekken voor de Christelijke Scholengemeenschap Melanchton mag regelen (contractwaarde: 2,5-5 miljoen euro).
Hoewel het een vruchtbaar outsourcingsjaar was, liep er ook geregeld wat mis. Zo zegde Robeco Direct in juni zijn uitbestedingscontract met automatiseerder Ordina op. Royal Bank of Scotland (RBS) kondigde in juli aan dat het de ict van de overgenomen ABN AMRO-onderdelen voor de grootzakelijke markt weer in huis wil halen. De uitbesteding aan EDS wordt daarmee teruggedraaid. Andere voorbeelden van mislukte projecten zijn bouwbedrijf Heijmans dat de relatie met Atos Origin voortijdig verbrak en met Centric verder ging, en Delta Lloyd Groep dat zijn zevenjarige overeenkomst met IBM voortijdig ontbond.

Inbesteding

Tot slot nog een nieuwe trend bij de rijksoverheid: daar raakt inbesteding in zwang. Zo heeft een aantal ministeries het beheer van GOUD, de nieuwe standaardrijkswerkplek, ondergebracht bij SSO-ICT, de shared services-organisatie van Verkeer & Waterstaat. Deze club regelt ook het infrastructuurbeheer voor de ministeries van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en – gepland – Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Ook een nieuwe club van Justitie, GDI (Gemeenschappelijk Dienstencentrum ICT), wil services aan andere departementen en rijksdiensten leveren.