In het laatste kwartaal van 2009 zijn er bijna vijftig overnames en transacties op de Nederlandse ict-markt gesignaleerd. Daarmee is dit slotkwartaal de meest actieve periode van de vier kwartalen van vorig jaar. Vergeleken met dezelfde periode van 2008 is er zelfs sprake van een forse groei. Het geeft aan dat het vertrouwen in het herstel en de verwachtingen op de ict-markt groot is. Dat stelt Mazars Berenschot Corporate Finance.
Het financieel adviesbureau, gespecialiseerd in fusies en overnames, noteerde 48 transacties in het vierde kwartaal van 2009, tegenover 33 transacties in dezelfde periode in 2008. In het eerste, tweede en derde kwartaal van 2009 telde het bureau respectievelijk 27, 47 en 37 deals. ‘Bijna vijftig transacties: dat geeft aan dat de staat van de sector relatief gezond is ondanks de crisis en laat zien dat er genoeg vertrouwen is over het herstel en de groeiverwachtingen van 2010’, stelt Rein van Erp, adviseur van Mazars Berenschot. ‘Vooral november en december waren topmaanden. Maar hierbij maak ik wel de kanttekening dat het seizoenseffect meespeelt. Bedrijven willen voor het einde van het boekjaar hun beoogde transactie hebben afgehandeld.’
Herschikking
Bij een groot deel van de overeenkomsten betreft het een herschikking van de portefeuilles van bedrijven, zegt Van Erps collega Ramon Schuitevoerder. ‘Ondernemers denken na over welke activiteiten het beste bij het bedrijf passen. Zaken die minder goed passen of minder goed lopen, worden afgestoten.’ Verder zijn er veel strategische overnames, zoals routeplannerleverancier TomTom dat iLocal overnam. ‘Dat bedrijf heeft een geolocatie-database-oplossing in huis die aangeeft waar bedrijven zijn gehuisvest. In plaats van deze dienst zelf te ontwikkelen, koopt TomTom de technologie in.’
Van de strategische deals zijn er zeventien grensoverschrijdend, vult Kevin Driesen, eveneens adviseur van Mazars Berenschot, aan. ‘Bij zeven daarvan gaat het om buitenlandse bedrijven, vooral Amerikaanse, die hun oog lieten vallen op een Nederlands bedrijf. In tien transacties kocht een Nederlandse onderneming een buitenlands bedrijf.’ Daarbij moet wel worden opgemerkt dat het in een aantal gevallen handelde om een Nederlandse vennootschap van een buitenlands bedrijf, zoals IBM International Holding dat Lombardi Software inlijfde. Of Gemalto, de Franse leverancier van smartcardtechnologie dat opnieuw overnames (Xiring, Serverside) deed om zich te versterken in kaaartbeveiligingssoftware.
Krachtig
In het vierde kwartaal van 2009 doken ook weer een aantal investeringsmaatschappijen op, waarbij ICT Venture twee keer (Engage! Software en Netaspect) kapitaal verstrekte. Over het algemeen waren de transacties in deze periode bescheiden in omvang, met als uitzonderingen de beoogde overname van printerconcern Océ door Canon en, zij het kleiner, die van Trident Microsystems door NXP. Die laatste, naar verwachting afgerond in het eerste kwartaal van 2010, is een ingewikkelde transactie. Chipfabrikant NXP stoot hierin zijn activiteiten op het gebied van televisiesystemen en set-top boxen, inclusief 1400 man, af aan het Amerikaanse Trident (600 man). Tegelijkertijd neemt NXP 60 procent van de aandelen (voor naar verwachting 30,2 miljoen dollar) in Trident over en verwerft hiermee een meerderheidsbelang.
Volgens Kevin Driesen zijn er amper deals geweest die vanuit (bijna-)faillissement gesloten zijn. ‘Joost.com is zo’n voorbeeld. Maar er is geen duidelijk zicht op welke bedrijven langs de bewindvoerder hadden gemoeten als er geen deal zou zijn geweest.’
Van Erp benadrukt dat overnames worden gepleegd op basis van toekomstverwachtingen, en niet zozeer op bereikte resultaten. Dat de ict-sector in het vierde kwartaal qua omzet matig gepresteerd zou hebben, speelt een minder belangrijke rol. ‘Investeringen zijn een teken van vertrouwen in wat er komen gaat.’ Wat dat betreft zijn Van Erp en zijn collega’s positief gestemd over de eerste helft van 2010. ‘Er speelt nog genoeg op het gebied van fusies en overnames. De markt blijft krachtig, de vooruitzichten zijn goed. Voor heel 2010 verwacht ik zelfs een groter aantal deals in vergelijking met 2009. De meeste transacties zullen voor de zomer in het tweede kwartaal en in het vierde kwartaal worden afgerond.’
Niche
Een opvallende transactie was die van Baker Hughes Nederland, een olie- en gasdienstverlener die een belang van veertig procent nam in JOA Oil & Gas. Daarbij krijgt Baker Hughes de beschikking over het 3D-softwarepakket Jewelsuite voor het ontwerpen van reservoirmodellen. ‘Een niet ict-bedrijf dat investeert in een softwarefirma: dat is een echte niche-overeenkomst’, stelt Ramon Schuitevoerder van Mazars Berenschot vast.
