De rechtbank Den Haag behandelt vandaag een bodemprocedure tussen Diplomatic Card Company (DCC) en Forax. De procedure gaat in op de inbreuk op specificaties en het oneigenlijk gebruik van specificaties van de software van DCC door Forax. Beide bedrijven leveren in Nederland en België speciale tankpassen, onder meer aan diplomaten. Forax is opgericht door ex-medewerkers van DCC. In België heeft DCC ook nog aangifte gedaan tegen deze medewerkers, wegens fraude en diefstal. Volgens Forax zijn er helemaal geen bewijzen voor de inbreuk en heeft de ruzie te maken met frustraties bij DCC.
DCC uit Breda en het Haagse Forax hebben al diverse rechtszaken met elkaar gevoerd met kort gedingen en regiezittingen met deskundigen- en getuigenverhoren. In de zaak over de inbreuk op softwarespecificaties heeft de voorzieningenrechter in 2012 in een voorlopig oordeel gesteld dat het aannemelijk is dat de inbreuk heeft plaatsgevonden. In de bodemprocedure die DCC daarop is gestart, wordt middels uitvoerig onderzoek bekeken of dit oordeel stand houdt. De zitting van vandaag is een zogenoemde inlichtingencomparitie, waarbij beide partijen de zaak voor het eerst mondeling toelichten.
Precedent
Volgens DCC-raadsman Menno Weij van Solv Advocaten is de zaak des te interessanter, ‘omdat de principiële vraag wordt behandeld of de specificaties van software en de bewerking ervan in andere producten een inbreuk zijn op het auteursrecht. Voor zover mij bekend is dit voor het eerst dat dit in Nederland door een rechter wordt getoetst. Deze zaak kan daarmee een precedent scheppen voor vele andere zaken.’
Diplomatic Card Company en Forax bieden speciale tankpassen voor onder anderen diplomaten aan. In die passen zit speciale functionaliteit, bijvoorbeeld voor het accijnsvrij tanken. Buitenlandse diplomaten hebben in Nederland het privilege dat ze geen btw en accijnzen hoeven te betalen. Vroeger moesten ze hiervoor formulieren invullen om de btw en accijns terug te vorderen. Met de speciale tankpas kunnen diplomaten direct btw- en accijnsvrij een tankbeurt afrekenen.
Functionele specificaties
Het bedrijf Forax is opgericht door een aantal ex-medewerkers van DCC. Volgens DCC hebben deze medewerkers een kopie van de specificaties van de software van DCC meegenomen en bewerkt. Een softwareontwikkelaar (Flusso) heeft de herschreven specificaties vervolgens gebruikt om er de tankpassoftware voor Forax mee te ontwikkelen. Advocaat Weij wil op drie punten aantonen dat er inbreuk op auteursrecht heeft plaatsgevonden: in de specificaties van de Forex-software zijn lappen tekst met DCC-specificaties gevonden, de specificaties van Forax zijn een bewerking van de specificaties van DCC, en de software van Forax is geschreven op basis van de DCC-specificaties. DCC gebruikt deze software zelf in zijn tankpaskaart voor buitenlandse diplomaten, de Nato en het ICC (International Criminal Court).
‘Het auteursrecht op software is beschermd’, zegt Weij. ‘In Europa is de functionaliteit echter niet beschermd. Iedereen kan bij wijze van spreken morgen een bedrijf starten dat e-mailsoftware aanbiedt. Wij willen in deze rechtszaak aantonen dat ook in de functionele hoek bescherming van auteursrecht nodig is als blijkt dat functionele specificaties van de ene partij zonder toestemming zijn overgenomen en bewerkt door een andere partij om er software mee te ontwikkelen.’
De advocaat wijst er op dat in België bij een huiszoeking van Forax-medewerkers kopieën van handboeken zijn teruggevonden. Daarover loopt een strafzaak, die overigens losstaat van de bodemprocedure van vandaag.
Deskundigen
Advocaat Peter Claassen van de firma AKD advocaten & notarissen, die namens Forax optreedt, zegt dat DCC steeds met verdachtmakingen komt, maar geen bewijzen levert. Hij wijst op een eerder onderzoek van Fox-IT, waaruit bleek dat er geen overeenstemming bestaat tussen de software van Forax en die van DCC. Daarnaast, zegt de raadsman, komt uit een door de rechter gelast deskundigenonderzoek, uitgevoerd door Jacques Honkoop, eveneens naar voren dat er geen bewijslast is voor de inbreuk op software. ‘Dat de voorzieningenrechter in 2012 op basis van verdachtmakingen oordeelt dat er iets zou kunnen zijn met data en specificaties is mijns inziens een voorlopig oordeel avant la lettre. De drempel ligt dan laag genoeg om een bodemprocedure te binnen. Maar er is niets te vinden.’ Dat geldt ook voor de strafzaak die in België loopt, waarbij DCC aangifte heeft gedaan op basis van suggestieve aantijgingen, vindt hij.
Advocaat Weij van de tegenpartij laat weten dat er beroep is aangetekend tegen het rapport van Honkoop. ‘Hij heeft aantoonbare fouten gemaakt door zaken over het hoofd te zien. Wij hebben Hoffman Bedrijfsrecherche in de arm genomen voor een tegenonderzoek. Die heeft bijvoorbeeld in de Forax-specificaties ‘silent links’ gevonden die verwijzen naar de DCC-website. Dit zullen we vandaag ook in de zitting naar voren brengen.’
Hij benadrukt ook dat de Forax-medewerkers in de aanloop van de start van hun bedrijf aan Atos, dat het basissysteem in opdracht van DCC had gebouwd, om een kopie van het systeem hebben gevraagd. ‘Dat heeft Atos toen geweigerd omdat het systeem eigendom is van DCC. Die verklaring hebben wij zwart-op-wit.’
GPS-trackers
Volgens Claassen vertoont de klantenkring van Forax, met oliemaatschappijen en een andere groep diplomaten, geen overlap met die van DCC. De kern van het conflict draait in zijn ogen om de frustratie bij een directeur van een bedrijf die ziet dat zijn ex-werknemers een geslaagde onderneming hebben opgericht. ‘Je kunt ex-medewerkers geen beroepsverbod opleggen. Het zijn slimme mensen die, nadat ze hebben gezien dat het bij DCC niet goed liep en niet betaald kregen, hun conclusies hebben getrokken en zelf een bedrijf zijn begonnen. Het is niet voor niets dat DCC in 2010 failliet is gegaan.’
DCC heeft na het faillissement in 2010 kunnen doorstarten. Advocaat Weij beweert dat de medewerkers die Forax zijn begonnen, een vooropgezet plan hadden om DCC omver te trekken, om vervolgens de boel uit faillissement over te nemen.
Raadsman Claassen wijst er op dat de voorzieningenrechter in Breda DCC eerder heeft gesommeerd om op basis van een dwangsom op te houden met het rondstrooien van negatieve berichten over Forax. Ook deed Forax aangifte nadat bleek dat DCC zogeheten gps-trackers had laten aanbrengen onder de wagens van Forax-medewerkers om ze heimelijk te kunnen volgen. Raadsman Weij erkent dat DCC hiervoor door de rechter is teruggefloten.
