Kunstmatige intelligentie (artificial intelligence, ai) maakt enorm opgang in China. Ai wordt daar gezien als de Vierde Industriële Revolutie. Bij de drie voorgaande grote innovatiegolven uit de geschiedenis haakte China laat aan. Die fout wil de regering in Beijing niet opnieuw maken. Het streven is om 's werelds leidende ai-natie te worden.
Verslaggever Alfred Monterie ging naar China om te kijken of dat gaat lukken. Hij woonde Huawei Connect bij, een conferentie in Sjanghai waarop ai centraal staat. En nam een kijkje in de keuken van de Chinese high tech-industrie. Ook sprak hij diverse Nederlandse ai-bedrijven die actief zijn in China of dat willen worden.
Conclusie is dat in China de condities uiterst gunstig zijn om de nummer één in de ai-wereld te worden. Technologie, ondernemerschap, kennis, geld en faciliteiten zijn in ruime mate aanwezig. China-kenner Jaap van Etten, algemeen directeur Datenna (data-platform): ‘China kan op dit gebied snel vooruitgang boeken omdat het bij ai vooral om softwareontwikkeling draait. De drempel ligt hier lager dan in bijvoorbeeld de farmacie of vliegtuigbouw. De software-industrie is vrij jong. Ervaring speelt een minder grote rol. Achterstanden vallen makkelijker in te halen.’
Stimuleren
De regering in Beijing is vastbesloten om maximaal te profiteren van de mogelijkheden die ai de economie biedt. Ai leidt tot een versnelde innovatie. Bovendien is ai cruciaal om de productiviteit een extra boost te geven. Ook traditionele bedrijfstakken omarmen ai.
De Chinese overheid doet er alles aan om ai te stimuleren. Van Etten: ‘Er is een scherpe visie met een duidelijk plan.’ De ambitie is helder. In 2030 dient het land het leidende ai-innovatiecentrum in de wereld te zijn. De eigen core ai-industrie moet dan een omvang hebben van meer dan 150 miljard dollar tegen 22 miljard dollar in 2020.
Premier Li en andere hoge ambtsdragers hameren deze boodschap regelmatig tijdens publieke toespraken erin. Elke burgemeester van een grote stad moet in het kader hiervan een plan maken, een concrete invulling van deze ambitie in hun regio. Wie niet voldoende actief is, verknalt zijn promotiekansen in het één-partijstelsel dat China kent. In veel steden worden ai-centra uit de grond gestampt. Met lage huren en gratis faciliteiten worden starters gelokt.
Turbo
Dennis Tan, algemeen directeur Dashmote (visuele content-analyse): ‘De overheid doet zich ook gelden als opdrachtgever. Innovatief aanbestedingsbeleid zorgt ervoor dat AI-starters verzekerd zijn van lucratieve opdrachten.’ Steden moeten uitstalkasten worden voor nieuwe ai-toepassingen. Denk aan een betere verkeerscirculatie, veiligheid op straat en handhaving van de openbare orde. Ai is de turbo achter de ‘smart city’.
Joyce Caradonna, algemeen directeur Sightcorp (gezichtsanalyse): ‘Chinese bedrijven hebben niet alleen het voordeel dat de overheid veel subsidie geeft, maar ook een stabiel beleid voert. De bewegingen zijn voorspelbaar. In de wetenschap dat de regering er over tien jaar nog zit, kunnen ondernemers lange tijd vooruit plannen.’
China leidt in hoog tempo honderdduizenden AI-ontwikkelaars op. Huawei verwacht dat hun aantal over drie jaar de één miljoen zal passeren. Het wetenschappelijk onderwijs verwerkt massaal ai in de lesprogramma’s. De mogelijkheid wordt geboden om met kennis van ai in vakgebieden af te studeren. Van Etten: ‘De Chinese overheid heeft haar universiteiten – meer dan tweeduizend – opdracht gegeven ai in hun curriculum te verwerken.’ Een enorm leger aan jonge wetenschappers, wiskundigen en statistici staat klaar. Professor Maarten de Rijke, gespecialiseerd in ai, is onder de indruk. ‘Alleen al op gebied van ai zijn er 2.500 Chinese promovendi.’
Met steun van de overheid worden enorme investeringen in ai gedaan. Voor ai is kapitaal in overvloed beschikbaar. De investeringen richten zich vooral op natuurlijke taalverwerking, robotica en computer vision.
Dennis Tan: ‘De ondernemersgeest is groot. Chinezen willen graag bewijzen dat ze het beter kunnen. De nadruk valt op praktische toepassingen. Men wil producten zo snel mogelijk uitrollen. Het motto is ‘groei, groei, groei’.’
Tech savvy
Succesvolle toepassing van ai draait om véél data, rekenkracht en slimme algoritmes. Hoe meer data des te beter ai werkt. China loopt voorop met de bouw van een robuust data-ecosysteem. In het meest bevolkte land ter wereld is het niet zo moeilijk om snel over gigantisch hoeveelheden data te beschikken.
De Chinezen doen alles met de telefoon. Caradonna: ‘Via de smartphone worden veel bestellingen gedaan, waardoor een overvloed aan mobiele data is ontstaan.’ Draadloos internet, smart devices en social media zijn snel vast onderdeel van het leven van consumenten geworden. Tan: ‘De Chinezen zijn echt tech savvy geworden. Nieuwe technologie wordt meteen omarmd. De cultuur van de laatste jaren is om innovaties direct uit te proberen.’ Van Etten: ‘Bovendien staat de bevolking welwillend tegenover het beschikbaar stellen van persoonlijke data. In ruil voor gebruiksgemak en korting worden al snel data gedeeld. Ook kan je bijna niet voorbij gaan aan apps die veel data verzamelen. Om mee te kunnen doen aan de maatschappij is het gebruik van apps zoals WeChat vaak noodzakelijk.’
Daar komt bij dat de privacywetgeving veel minder stringent is dan in Europa. Caradonna: ‘Data zijn koning. Om kwalitatief hoogwaardige geannoteerde algoritmes te trainen geeft de Chinese overheid gemakkelijk allerlei data vrij zoals bijvoorbeeld de paspoortgegevens.’ Camerabeelden zijn volop beschikbaar voor de commerciële toepassing van gezichtsanalyse.
Experimenten in een torenflat
Lees ook de reportage: Een torenflat vol met kunstmatige intelligentie
