Ict-investeringen leveren alleen in de ict-sector zelf arbeidsplaatsen op. Dit voorspelt de overheid in het onderzoek Een virtuele schaarbeweging? Het rapport, dat eind vorig jaar is opgesteld door het Nederlands Economisch Instituut, toont de effecten van de ict op de werkgelegenheidsontwikkeling in de periode van 1998 tot 2003 in elf sectoren.
In 1998 waren deze sectoren samen verantwoordelijk voor 30 procent van de werkgelegenheid in Nederland. Basis voor het rekenwerk waren cijfers van het Centraal Planbureau, het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt, en andere onderzoeksinstellingen, aangevuld met informatie uit interviews met instanties in de betreffende sectoren.
Het rapport, dat in zijn titel verwijst naar de door Piet Keijzer geperfectioneerde schaarbeweging, waarbij het ene been over de bal heen maait, terwijl de bal met het andere been een schop krijgt, rekent voor dat ict-innovatie per saldo geen arbeidsplaatsen kost. Wel zien de auteurs door steeds meer toepassingen van ict banen voor lager opgeleiden verdwijnen en de vraag naar hoger opgeleid personeel juist stijgen. De invloed van de ict is ook merkbaar doordat ontwikkelingen op dit gebied aanzetten tot plattere en communicatievere organisaties. Ict raakt de bal dus door een kwalitatieve verschuiving van de arbeidsvraag.
Knoppenkunde
Volgens Bernd Taselaar, woordvoerder van ict-brancheorganisaties Fenit en Vict Nederland, heeft ict wel degelijk een grote invloed op de Nederlandse economie, ook al is dat niet gelijk te merken aan een stijgend aantal banen. "Je ziet dat ict ervoor zorgt dat organisaties gestroomlijnd raken. Ook neemt de vraag naar hoogopgeleiden toe. Het NEI-rapport wijst de ict-sector als enige branche aan waar wel meer vraag naar personeel is. Dat is ook waar wij op uitkomen op basis van de door ons uitgevoerde marktmonitor. Wij verwachten dat de ict-sector ieder jaar ruimte heeft voor tienduizend extra arbeidsplaatsen. De krapte op de arbeidsmarkt zou voor een belemmering in deze banengroei kunnen zorgen."
De inzet vanuit de overheid om het tekort aan ict’ers aan te pakken ervaren de brancheorganisaties als zeer wisselend, aldus Taselaar. "Ik zie met name vanuit het ministerie van Economische Zaken goede initiatieven." Hij noemt de task force onder leiding van Ton Risseeuw met als doel het imago van ict opvijzelen en personeel uit alternatieve doelgroepen via het onderwijs voor ict interesseren. "Het ministerie van Onderwijs daarentegen heeft het onderwerp informatiekunde van het middelbare schoolcurriculum geschrapt. Dit is in de ogen van de Fenit en Vict Nederland een uitermate onwenselijke stap. Daarnaast houden wij ons hart vast wat betreft de voortgang van de deskundigheidsbevordering van docenten, om het vak boven hogere knoppenkunde uit te laten stijgen."
