Het bedrijf Explainer DC wilde geen gebouw neerzetten ‘waar je binnenkomt en gaat zitten werken tot het tijd is om naar huis te gaan’. En dus deed het ingehuurde vormgeverscollectief iets met schemerlampjes, gele wanden en felrode banken. ‘To attract and to keep your staff, you have to look after your staff’, weet ook het grotere Cisco.
‘There are some very scary buildings in Amsterdam Zuid-Oost!‘, zucht Mike O’Con, vice-president en projectmanager van architectenbureau Hok (Hellmuth Obata Kassabaum). Hetgeen impliceert dat het met het nieuwe gebouw van Cisco, waarvoor Hok tekent, wel los zal lopen? "Oh yeah! Het wordt een sympathiek gebouw, zonder té trendy te zijn."
Cisco Systems Niet flashy, wel sophisticated
De champagne kon open op het Amsterdamse stadhuis, eind ’99, toen Cisco Systems bekend maakte zijn grootste filiaal buiten de Verenigde Staten te vestigen in Zuid-Oost. Inmiddels wordt er hard gebouwd op het tot voor kort braakliggende terrein naast Ikea. Hier verrijst het nieuwe kantoor of beter gezegd: een uitgebreid complex van onderling verbonden kantoren met een uiteindelijke vloeroppervlakte van 97.000 vierkante meter. Het complex biedt straks plaats aan ruim tweeduizend mensen (als de zogenaamde ‘eerste fase’ van de bouw erop zit) en uiteindelijk, over een paar jaar, aan bijna vijfduizend mensen. Zij gaan zich bezighouden met ondermeer telemarketing en de distributie, verkoop en orderbehandeling voor Europa, het Midden-Oosten en Afrika.
"Voor ons is dit vooral een snél project", zegt Mike O’Con. "In 1999 kregen we de opdracht, op 1 januari 2000 lag er een voorlopig ontwerp, zeven maanden later startte de bouw en in november dit jaar moet de eerste fase van het complex klaar zijn! Dat betekent veel dingen tegelijkertijd: het gebouw, het interieur, de tuinen eromheen."
Hok streefde ernaar een gebouw te ontwerpen dat aansluit op de omgeving. Geen malle fratsen dus, niet al te hoog (maximaal acht bouwlagen), maar tegelijkertijd wél iets anders dan een standaard kantoorflat. "Niet flashy of futuristisch, wel sophisticated". aldus O’Con. Het meest opvallend vindt hij de landscaped garden. "Die komt drieëneenhalve meter boven het straatniveau, met een parkeergarage eronder", licht hij toe. "Onze inspiratiebron is de Hollandse polder. Dus gras en bloemen en bomen die elk seizoen van kleur veranderen. En rode tegels eromheen."
Binnen komt er voor zo’n twintig procent technische ruimte ("a lot of equipment with a lot of cooling", zegt O’Con met een vet Amerikaans accent) en verder vaste en flexibele kantoorplekken en ‘speciale ruimtes’ zoals een training center en presentatie-, tentoonstellings- en conferentiezalen, voorzien van draadloze verbindingen, videoconferencing en wat dies meer zij. Bovenal moet het (ja, ze zeggen het allemaal) een comfortabele werkomgeving worden. "Typerend voor een Amerikaans bedrijf zijn bijvoorbeeld de break-out areas, met gratis koffie en snacks", verduidelijkt O’Con. "Ook komt er een fitnessruimte en een fantastisch restaurant. Dat kopiëren we uit Silicon Valley. De kok bereidt alles vers, onder je ogen. Mexicaans, Chinees, pizza. Vanuit het idee: to attract and to keep your staff, you have to look after your staff."
Hok ontwierp het gebouw met een blik op de toekomst. O’Con: "Het blijft natuurlijk een technisch gebouw, zonder al te veel toeters en bellen die je allemaal weer moet afbreken als nieuwe technologie dat vereist. Dat noemen we de exit strategy. Het gebouw is zó ontworpen dat het in een later stadium kan worden gedownsized, of op andere manier kan worden ingedeeld, of zelfs gedeeltelijk kan worden verhuurd als dat wenselijk is. Daarom zijn er bijvoorbeeld in de eerste fase van het pand, die nu wordt gebouwd, zes verschillende ingangen. Cisco hoeft ze straks niet allemaal te gebruiken, maar het kán wel."
Explainer DC ‘No guts, no glory’
Tussen de grijzige kantoorblokken in Amsterdam Zuid-Oost valt het gebouw van Explainer DC niet direct op. Maar eenmaal binnen is het een kleurrijke wereld. Felrode stoelen. Knalgele wanden. De receptioniste zit in een jaren vijftig-achtige ruimte, genaamd ‘De Club’, met trendy tafels en stoelen. "Hier lunchen we en kletsen we even bij", licht ceo Ronnie Overgoor toe. "We hebben een zeer open cultuur. Iedereen lult met iedereen. Een hechte community, soms bijna klef. Maar als het moet wel vlijmscherp. We hebben duidelijke afspraken over de invulling van het werk."
Explainer DC, opgericht in 1989, doet de laatste jaren aan advies en creatie op het gebied van e-business. De thans tachtig medewerkers adviseren hun klanten (waaronder Amici, Elsevier, de Rai Group, VendexKBB en VNU) over digitale communicatie en ontwerpt websites. Groei noopte het bedrijf afgelopen voorjaar te verhuizen van de Amsterdamse De Boelelaan naar het huidige pand. Voor de inrichting ervan trok het Jotto Bakker, aangesloten bij het vormgeverscollectief The Firm, aan. In overleg met Overgoor en diens collega-ceo Stef Heutink koos Bakker voor een interieur dat niet, zoals hij het zelf noemt, ‘cliché-hip’ is. "Maar wel, zoals je ziet, open, licht en kleurrijk. En met zo nu en dan een knipoog."
Al rondwandelend duiken die knipogen inderdaad overal op. De twee felrode banken in het kantoor van Overgoor en Heutink ("Italiaans tuinmeubilair!", grijnst Bakker) zakken weg in een camp berberkleed. Erachter een zo mogelijk nóg campere schemerlamp. Aan de muur, in neonverlichting: ‘No guts, no glory’.
In het hele gebouw bekleedde Bakker veel van de wanden met golfplaat. En voor de verschillende kamers koos hij weer voor veel opbeurende kleuren. Een kantoor met een glimlach. "Geen gebouw waar je binnenkomt en gaat zitten werken tot het tijd is om naar huis te gaan. We wilden met dit interieur onderstrepen dat werken bij ons een invulling van je leven is", aldus Overgoor.
Want ja, écht, heus, hier wordt wel gewoon gewerkt. En Explainer DC liet zich niet meeslepen met dé kantoortrend van het moment, het flexible office, de moderne kantoortuin zonder wanden en vaste werkplekken. "Bewust hebben we een aantal aparte ruimtes gemaakt", legt Overgoor uit, "om ons goed te kunnen concentreren en onze klanten rustig te woord te kunnen staan. En een aantal mensen heeft een eigen kamer. Ja, ook Stef en ik. Maar onze deur zit never ever dicht hoor!"
Voor het overige zijn er kamers met gemiddeld zo’n tien werkplekken elk, voor ondermeer de site-bouwers. Caroline heeft evenwel een plek voor zichzelf. Logisch ook. Zij is de P&O-baas van het bedrijf. "Of zoals wij het hier noemen, onze director minds and moods", glimlacht Overgoor. Ook zóiets gaat dus in een hedendaags e-bedrijf op een eigenzinnige manier.
