De business case wordt door alle zich serieus nemende adviseurs, projectleiders, managers, ceo’s en ondernemers onderschreven als zijnde een belangrijke, zo niet onmisbare, basis voor gedegen besluitvorming. Het neerzetten van de business case als tijd- en geldverspilling is onprofessioneel, getuigt van weinig inzicht en zal de investeringsaanvrager geen ‘groen licht’ geven om de investering uit te voeren.
Is de business case nu wel of niet van waarde? 'Nee' omdat in de praktijk blijkt dat business cases opgesteld worden waarbij diegenen die betrokken zijn bij de uitvoering weinig geloof hebben in de gerapporteerde beoogde resultaten en buiten de rapportages om veelal nuanceringen uitspreken betreffende de ‘winst'. ‘Ja', aangezien de business case wel degelijk een hele belangrijke rol heeft in de besluitvorming en leidt tot het nemen van beslissingen op basis van argumentatie en leidt tot inzicht in mogelijke gevolgen van de investering.
Vanwaar de negatieve tendens van de betrokken uitvoerders en de beperkte behoefte om achteraf de business case te meten? De business case vraagt nogal wat van de betrokkenen: inschatten van de gevolgen van een ict-implementatie, inschatten van de effecten op werk, personeel, omzet, etc. Daarnaast kent een business case vaak samenhang en afhankelijkheden om de beoogde effecten daadwerkelijk te realiseren. Het is dan ook cruciaal datgene te vragen van de betrokkenen dat zij daadwerkelijk kunnen overzien en waarvoor zij ook verantwoordelijkheid willen dragen. In algemene zin creëer je als leidinggevende betrokkenheid door medewerkers S.M.A.R.T. aan te sturen. Zo ook de behoefte bij business cases.
Over het algemeen slagen de betrokken erin om een business case specifiek te maken. Door het meetbare effect begint de negatieve tendens. Doordat alles in de business case meetbaar dient te worden gemaakt, worden in het merendeel van de cases alle effecten uiteindelijk tot financieel resultaat berekend. Aangezien dat niet altijd mogelijk is, om diverse redenen, gaat men afstand nemen van de uitkomst van de business case. Aangezien de business case acceptabel moet zijn, worden er nuances aangebracht in de beoogde resultaten, afhankelijkheden geïntroduceerd en de mooiste oplossing wordt gevonden in de tijd. Door de resultaten verder in de tijd te plaatsen, kan er feitelijk in de korte periode na implementatie geen meting plaatsvinden. De effecten zijn er nog niet en na verloop van tijd kijkt niemand er meer naar.
Kunnen business cases succesvol zijn? Natuurlijk! En blijf ook zeker business cases opstellen. Maar zorg ervoor dat opstellers van business cases specifiek en releastisch kunnen zijn. De investeringsaanvraag waar de business case voor opgesteld wordt, heeft een doel. Dat doel moet van toegevoegde waarde zijn voor de organisatie en dat hoeft niet alleen financieel resultaat te zijn. De ‘duivelsvierhoek' van het projectmanagement, (tijd, geld, functionaliteit en kwaliteit) kan anders vormgegeven, daarbij richtinggevend zijn. Allen zijn van belang, maar op enig moment kan geld ondergeschikt raken aan kwaliteit om doelstellingen te realiseren. Een systeem kan nieuwe functionaliteit opleveren dat iets nieuws brengt voor de organisatie, dat kan zelfs geld kosten, maar wel een concurrentiepositie verbeteren. Dat kun je proberen financieel te maken en zoals bewezen, lukt dat in de business cases ook. Maar concurrentieverbetering en effecten op omzet is koffiedik kijken. Een nieuw systeem kan tijd opleveren en ook dat kan financieel gemaakt worden. Maar 0,45 FTE is geen mens en in Nederland is afscheid nemen van personeel, ongeacht het aantal, een enorme uitdaging.
Het is succesvoller om als organisatie een business case op te stellen die betrokkenheid en commitment krijgt door de resultaten te vragen die daadwerkelijk specifiek en meetbaar gemaakt kunnen worden. Het is vervolgens aan alle betrokkenen om met die business case te gaan ondernemen. Daarbij hoort een gezonde dosis inschattingsvermogen en zakelijk inzicht. Dat maakt ook het onderscheid tussen organisaties. Gebruik dus de business case als input en niet als bewijslast. Evalueer vervolgens de resultaten van de organisatie om te beoordelen of de organisatie de organisatiedoelen heeft gerealiseerd.
Beste business case van 2009
De redactie van Computable zoekt naar de beste business case van het jaar 2009. Een vakkundige jury buigt zich over voorgedragen cases en kiest de uiteindelijke winnaar.
Via een invulformulier kunnen bedrijven hun business case bij Computable aandragen. Uiteraard zijn business cases van afgeronde projecten welkom, maar ook de business cases van nog lopende of nog te starten projecten zijn welkom. Zolang de business case of het project maar linkt aan het jaar 2009.
Het aanmelden van business cases kan tot en met 20 januari 2010. In april 2010 worden de beste business cases van 2009 bekendgemaakt, mede in de jaargids Computable Business Cases 2010.
Remko,
Wat een chaotisch/druk column.
Gebruik S.M.A.R.T in je column.
Dat schept duidelijkheid over waar je column.