Computable.nl
  • Thema’s
    • Carrière
    • Innovatie & Transformatie
    • Cloud & Infrastructuur
    • Data & AI
    • Governance & Privacy
    • Security & Awareness
    • Software & Development
    • Werkplek & Beheer
  • Sectoren
    • Channel
    • Financiële dienstverlening
    • Logistiek
    • Onderwijs
    • Overheid
    • Zorg
  • Computable Awards
    • Overzicht
    • Nieuws
    • Winnaars
    • Partner worden
  • Vacatures
    • Vacatures bekijken
    • Vacatures plaatsen
  • Bedrijven
    • Profielen
    • Producten & Diensten
  • Kennisbank
  • Nieuwsbrief

Contouren startpakket GBA2 eindelijk op papier

18 april 2002 - 22:005 minuten leestijdAchtergrondData & AI
Peter Mom
Peter Mom

De modernisering van de gemeentelijke informatiehuishouding begint bij de GBA. Deskundigen die de GBA-vernieuwing voorbereiden, hebben een architectuur en de contouren van een ‘GBA-startpakket’ uitgedacht. Ze sluiten aan bij een recent rapport van Het Expertise Centrum over het gecoördineerd realiseren van de e -gemeente.

Burgerdossier
De regering heeft vorig jaar de digitale kluis van de Commissie Modernisering GBA in de ijskast gezet, vanwege mogelijke risico’s en onduidelijkheid of burgers erop zitten te wachten. Momenteel wordt via ‘burgerpanels’ nagegaan hoe burgers aankijken tegen regie over eigen gegevens. De GBA-vernieuwers anticiperen daarop door in hun architectuur rekening te houden met het faciliteren van het inzage- en correctierecht. Om daarvan gebruik te maken moeten zowel burgers als gemeenten nu nogal wat ondernemen. Het GBA-startpakket bevat straks een functie, ‘Burgerdossier’, waarmee burgers via ‘een internetachtige constructie’ eenvoudig kunnen zien welke gegevens de gemeente over hen heeft en aan wie daaruit gegevens zijn verstrekt.
Ideeën voor de GBA nieuwe stijl worden vandaag op het jaarcongres van de Nederlandse Vereniging voor Burgerzaken (Nvvb) gepresenteerd. Plaatsvervangend directeur Cees Meesters van het agentschap Basisadministratie Persoonsgegevens en Reisdocumenten (BPR) onderscheidt in de architectuur, naast een inhoudelijk, een organisatorisch en technisch element. Wat organisatie betreft blijft een decentraal stelsel, met door gemeenten beheerde GBA-systemen, uitgangspunt. Op technisch gebied zijn voor een online-GBA (sneller verkeer dan in het huidige ‘batch’-model) keuzes gemaakt voor tcp/ip, soap en xml.

Componentgeoriënteerd

Sleutelbegrip noemt Meesters de ‘servicearchitectuur’, waarbij een scheiding wordt aangebracht tussen front- en backoffice. Het berichtenverkeer daartussen vindt plaats via gestandaardiseerde interfaces ofwel een ‘dienstenbus’. In de backoffice is de GBA dan een der samenstellende delen en invulling van de kolom Burgerzaken. Ofschoon de GBA-modernisering niet over andere ‘verticale’ backoffice-onderdelen gaat, zijn de ideeën duidelijk ‘GBA-overstijgend’. Andere onderdelen vult de expertisegroep die de architectuur heeft geschetst niet in, maar zij wil daarvoor wel de toon zetten. Expert Cor Baars spreekt in dit verband van een voorsprong op en voorbeeld voor ‘andere basisregistraties in wording’.
De expertisegroep verwacht haar architectuurrapport eind april af te hebben, om deze dan aan een contraexpertise te onderwerpen. Ze bestaat uit de BPR-directie, externe deskundigen (beveiliging, gegevensstroomlijning, bestuurlijke informatievoorziening) en afgevaardigden van GBA-afnemers en gemeenten. Met name vanuit het gemeentelijk domein, vertegenwoordigd door iemand van het grotestedenoverleg ‘100.000+ informatiemanagementgroep’ dat zich daarvoor sterk maakt, is gepleit voor een componentgeoriënteerde aanpak: uit stukjes functionaliteit met gestandaardiseerde ‘stekkers en stopcontacten’ een informatiesysteem op maat bouwen. Dit gedachtengoed komt ook terug in het HEC-rapport ‘Het heft in eigen handen’, op basis waarvan Binnenlandse Zaken en Vereniging van Nederlandse Gemeenten onlangs besloten de gemeentelijke informatiehuishouding vanuit een gezamenlijke organisatie aan te pakken.

Financiering
In afwijking van het advies van de GBA-moderniseringscommissie blijft de regering bij haar besluit dat het startpakket niet gratis wordt verstrekt aan gemeenten. Ze moeten, omdat ze er zelf ook voordeel bij hebben, meebetalen. De commissie raamt voor specificatie, aanbesteding, bouw en toets van het startpakket tot en met 2004 20,7 miljoen gulden. De regering heeft vervolgens voor het startpakket tot en met 2004 11,7 miljoen gulden uitgetrokken. Plaatsvervangend directeur Meesters van het agentschap BPR noemt de posten onvergelijkbaar. Bijvoorbeeld: "De schouwing en toetsing valt bij ons na 2004." De conclusie dat gemeenten het verschil op tafel moeten leggen is voorbarig. Meesters: "De onderhandelingen met gemeenten moeten nog starten."

Een aparte werkgroep met mensen uit de Burgerzakenwereld heeft bekeken waaruit het GBA-startpakket moet bestaan. Dit pakket wordt centraal ontwikkeld voor verplicht gemeentelijk gebruik. Zij kwam goeddeels uit bij de functionaliteit die nu in het ‘Logisch Ontwerp GBA’ vastligt. Dat LO beschrijft welke gegevens worden vastgelegd, volgens welke procedures die (bij verhuizing, huwelijk, geboorte etcetera) geactualiseerd worden en hoe de berichtenuitwisseling verloopt. Bij dit laatste is, in afwijking van de huidige praktijk, gekozen voor één systematiek voor buiten- en binnengemeentelijk gegevensverkeer. Dit moet het interne gebruik (door andere afdelingen) van GBA-gegevens stimuleren.

Vrije concurrentie

De aanbesteding van het startpakket is voor de tweede helft van 2003 voorzien. De eisen worden nog nader uitgewerkt. Aan dit pakket alleen hebben gemeenten voor hun persoonsinformatievoorziening niet genoeg. Aanvullende modules zijn nodig voor onder meer reisdocumenten, rijbewijzen, verkiezingen, kwaliteitsbewaking, begraafplaatsenadministratie, statistiek en binnengemeentelijke autorisatie. Ofschoon inhoud en vorm daarvan tot stand moeten komen in vrije concurrentie en in onderhandeling tussen gemeenten en aanbieders, houdt BPR zich er, in intensief overleg met VNG en Nvvb, wel mee bezig. Van belang is niet alleen dat duidelijk is wat wel en niet in het startpakket zit (en dus niet en wel in additionele modules moet), maar ook dat hun beider ontwikkeling goed wordt geregisseerd.
Volgens Meesters worden twee scenario’s bekeken. De ene, parallel ontwikkelen en gelijktijdig invoeren, noemt hij bij voorbaat al ‘risicovol’. De tweede is het startpakket bouwen en aansluiten op de bestaande GBA-applicatie. Deze gebruikt straks in externe modules te herbergen functionaliteit. Dan volgt implementatie van deze modules en voltooiing van het modulaire Burgerzakensysteem. Om de noodzaak van omzichtig opereren aan te geven zegt Meesters dat hij wil ‘voorkomen dat de operatie bij vijfhonderd gemeenten op zich slaagt, maar niettemin vijftig slachtoffers vergt’.

Meer over

BasisregistratiesECM

Deel

    Inschrijven nieuwsbrief Computable

    Door te klikken op inschrijven geef je toestemming aan Jaarbeurs B.V. om je naam en e-mailadres te verwerken voor het verzenden van een of meer mailings namens Computable. Je kunt je toestemming te allen tijde intrekken via de af­meld­func­tie in de nieuwsbrief.
    Wil je weten hoe Jaarbeurs B.V. omgaat met jouw per­soons­ge­ge­vens? Klik dan hier voor ons privacy statement.

    Whitepapers

    Computable.nl

    Bouw de AI-organisatie niet op los zand

    Wat is de afweging tussen zelf bouwen of het benutten van cloud?

    Computable.nl

    De weg van dataverzameling naar impact

    Iedere organisatie heeft data, maar niet iedereen weet hoe je het goed gebruikt. Hoe zet je waardevolle informatie om in actie?

    Computable.nl

    In detail: succesvolle AI-implementaties

    Het implementeren van kunstmatige intelligentie (AI) biedt enorme kansen, maar roept ook vragen op. Deze paper beschrijft hoe je als (middel)grote organisatie klein kunt starten met AI en gaandeweg kunnen opschalen.

    Meer lezen

    Start
    ActueelCloud & Infrastructuur

    Kort: Vergunning voor datacenter EvoSwitch, piepjonge Perry haalt 1,6 miljoen op (en meer)

    Handen, samenwerken, fusie
    ActueelOverheid

    Meer regie en samenwerking bij digitalisering overheid

    grens België - Nederland
    ActueelData & AI

    Ai in de Benelux: veel strategie, weinig uitvoering

    Jacob Spoelstra argwanend
    OpinieData & AI

    Spoelstra Spreekt: Veel te laat

    Europese Unie
    AchtergrondData & AI

    Wake-up call voor inkopers ai

    ActueelCarrière

    Kort: Brunel viert 50ste verjaardag, Wortell wint gunning veiligheidsregio (en meer)

    Geef een reactie Reactie annuleren

    Je moet ingelogd zijn op om een reactie te plaatsen.

    Populaire berichten

    Meer artikelen

    Uitgelicht

    Partnerartikel
    AdvertorialInnovatie & Transformatie

    Ontdek de toekomst van IT-support en m...

    Op 16 september 2025 vindt in de Jaarbeurs in Utrecht een gloednieuw event plaats dat volledig is gericht op IT-professionals:...

    Meer persberichten

    Footer

    Direct naar

    • Carrièretests
    • Kennisbank
    • Planning
    • Computable Awards
    • Magazine
    • Abonneren Magazine
    • Cybersec e-Magazine
    • Topics

    Producten

    • Adverteren en meer…
    • Jouw Producten en Bedrijfsprofiel
    • Whitepapers & Leads
    • Vacatures & Employer Branding
    • Persberichten

    Contact

    • Colofon
    • Computable en de AVG
    • Service & contact
    • Inschrijven nieuwsbrief
    • Inlog

    Social

    • Facebook
    • X
    • LinkedIn
    • YouTube
    • Instagram
    © 2025 Jaarbeurs
    • Disclaimer
    • Gebruikersvoorwaarden
    • Privacy statement
    Computable.nl is een product van Jaarbeurs