Minister Vincent Karremans (Economische Zaken) en de Ondernemingskamer te Amsterdam hebben aan de noodrem getrokken bij de Nijmeegse chipfabrikant Nexperia die Chinees eigendom is.
Reden is dat cruciale activa, intellectueel eigendom en belangrijke bedrijfsactiviteiten weglekten naar China. Dat zou de beschikbaarheid van de chips die vooral in de Duitse auto-industrie worden gebruikt, ernstig in gevaar brengen. Karremans wil voorkomen dat de halfgeleiders die Nexperia maakt (eindproducten, halfproducten) niet beschikbaar zouden zijn in een noodsituatie. Het reguliere productieproces van het bedrijf kan wel doorgaan.
De Chinese eigenaar Wingtech wordt ervan verdacht allerlei spelletjes te spelen waardoor belangrijke technologische kennis en capaciteiten naar China verdwijnen. Dit zou de continuïteit en waarborging op Nederlandse en Europese bodem van deze vitale knowhow ernstig in gevaar brengen. ‘Het verlies daarvan zou een risico kunnen vormen voor de Nederlandse en Europese economische veiligheid,’ zo meldt Economische Zaken.
Conflict
Aan de actie van Karremans ging een hooglopend conflict vooraf tussen enerzijds Nederlandse en Duitse bestuurders van Nexperia en anderzijds de van Wingtech afkomstige topman Zhang Xuezheng. Ruben Lichtenberg (hoofd juridische zaken), Stefan Tilger (chief financial officer) en Achim Kempe (chief operational officer) waren het beleid van hun hoogste baas zo zat dat zij naar de Ondernemingskamer stapten, aldus de South China Morning Post. Zhang Xuezheng is op last van de Amsterdamse rechter voorlopig uit zijn functie ontheven. Ook de Chinese aandeelhouder is op afstand gezet. Die mag zich niet meer met het beleid bemoeien.
Ook heeft de Amsterdamse rechter bevolen het beheer over nagenoeg alle aandelen die Wingtech in Nexperia heeft, bij een derde partij te stallen. Veel van deze informatie komt van Wingtech zelf. Tot woede van de Chinezen heeft Karremans eind vorige maand bevolen tot een soort bevriezing van de activa, het intellectuele eigendom en de bedrijfsactiviteiten. Ook van het personeelsbeleid moeten de Chinezen afblijven.
Volgens dagblad NRC betekent dit dat de dagelijkse operaties grotendeels worden stilgezet. De bevriezing geldt voor een jaar. Ook mag Wingtech geen nieuwe managers meer aanstellen zonder expliciete toestemming van Economische Zaken.
Uitzonderlijke situatie
In een persbericht trad minister Karremans zondagavond naar buiten. Hij baseert zijn acties op grond van de Wet beschikbaarheid goederen (Wbg); een instrument dat zeer zelden wordt toegepast. De wet is ingezet naar aanleiding van recente en acute signalen van ernstige bestuurlijke tekortkomingen en handelingen bij Nexperia.
De maatregelen zijn gericht op het tegengaan van het risico dat de Nederlandse en Europese economische veiligheid in gevaar komen. Zo kunnen op basis van het bevel beslissingen binnen het bedrijf worden tegengehouden of teruggedraaid indien deze (potentieel) schadelijk zijn voor de belangen van het bedrijf, voor de toekomst van het bedrijf als Nederlands en Europees bedrijf dan wel voor het behoud van deze cruciale waardeketen voor Europa.
Het ministerie tekent hierbij aan dat sprake van een uitzonderlijke situatie. De Wet beschikbaarheid goederen wordt alleen toegepast als het echt niet anders kan. In China wordt het ingrijpen van de Nederlandse regering zwaar opgevat. Via Wingtech’s officiële WeChat-kanaal wordt Karremans beschuldigd van ‘buitensporig ingrijpen onder het voorwendsel van nationale veiligheid, gedreven door geopolitieke vooringenomenheid.’
Deze kwestie lijkt allerminst met een sisser af te lopen. Wingtech trekt al sinds 2019 aan de touwtjes bij Nexperia. Laatstgenoemde bedrijf is sponsor van de Nijmeegse eredivisie-voetbalclub N.E.C. Recent kwam Nexperia ook al in het nieuws omdat het last heeft van de Amerikaanse exportrestricties.
