CMG is geen uitzendbureau. Toch wordt het bedrijf hiermee vergeleken nu het 101 ict’ers ontslaat, omdat de gezagsverhouding tussen CMG, werknemers en opdrachtgever lijkt op die waarop uitzendbureau’s hun bestaan baseren. Wat de media schrijven, klop niet, zegt directeur Sales en Marketing Menzo de Muinck Keizer. "Met die vergelijking zijn we zeer ongelukkig."
Om niet op basis van aantallen dienstjaren te selecteren, grijpt CMG voor het collectief ontslag van 101 ict’ers en acht administratieve krachten in Groningen en Friesland naar een van de uitzonderingen die de wet biedt. Deze Bijlage B van het Ontslagbesluit geldt wanneer het gezag over een werknemer verdeeld is over de werkgever en het uitlenend bedrijf; dit staat bekend als de uitzendovereenkomst.
Het is deze naam die volgens CMG voor verwarring zorgt. Vakbonden proberen het ontslag via de rechtbank tegen te houden en in de berichten in de media hierover wordt CMG steeds met een uitzendbureau vergeleken.
Het helpt niet, vindt directeur Menzo de Muinck Keizer, dat zelfs de rechter in een voorlopige uitspraak oordeelt dat CMG ‘voldoet aan de definitie van de uitzendovereenkomst’. "De regel is niet alleen voor uitzendbureaus bestemd." De verwarring levert het bedrijf negatieve publiciteit op, waar De Muinck Keizer zich moeilijk tegen kan verweren: "Wat kan ik meer doen dan het nog beter uitleggen?"
De kernvraag is: wie heeft het gezag? CMG onderscheidt twee soorten. Gaat het om man-management, beslissingen over salaris, loopbaanontwikkeling, dan ligt volgens de directeur de verantwoordelijkheid bij CMG. Gaat het om jobcontrol, aansturing van de geleverde arbeid, dan heeft CMG het alleen-gezag als het een opdracht is met een vaste prijsafspraak. In andere gevallen, dan is bijvoorbeeld de projectmanager bij de inlener verantwoordelijk. "We zijn dan de pappa op de achtergrond."
Overcapaciteit
CMG heeft wellicht het idee dat ze "niets mis gedaan hebben"; in heel Nederland vragen gedetacheerden zich af of ze de volgende zijn die kunnen vertrekken onder verwijzing naar Bijlage B. Victor van den Hoff, directeur Yacht-ICT vertelt over twee medewerkers van Pricewaterhousecoopers, die bij hem de boeken na liepen. "Wij zijn ook maar gedetacheerd. Wat hangt er ons boven het hoofd als de boeken op zijn?"
"Het heeft voor alle bedrijven negatieve consequenties", reageert automatiseerder Peter van Es op de website van Computable. "Alle klanten vragen zich af of ze zaken doen met een partner voor het oplossen van bedrijfsproblemen of met een uitzendbureau. Alle medewerkers zijn bezorgd: kunnen ze ook zo aan de kant worden gezet?" Volgens De Muinck Keizer woedt de discussie zelfs op het intranet van CMG. Via dat kanaal en via e-mail houdt het bedrijf alle betrokkenen zo goed mogelijk op de hoogte. "We doen onze uiterste best het uit te leggen."
De negatieve aandacht ten spijt, blijft CMG bij zijn beslissing. "Zelfs als we dit van tevoren hadden geweten." Past CMG bijlage B niet toe, dan lost het collectief ontslag volgens De Muinck Keizer de structurele overcapaciteit in Noord-Nederland niet op. "Als we alleen medewerkers ontslaan die het kortst in dienst zijn, dan houden we nog steeds een groot aantal bankzitters. Die hebben gewoon niet de it-vaardigheden waar vraag naar is." Andere elementen tellen niet, aldus de directeur. "Het ligt niet aan hun persoonlijkheid, het is niet hun inzet." Aan welke kennis of kwaliteiten ontbreekt het die 101 ict’ers dan? "Dat weet ik niet precies."
Toeval
CMG wil de medewerkers met de meeste ervaring behouden. Maar toch kan het voorkomen, aldus De Muinck Keizer, dat een onlangs in dienst getreden en onervaren ict’er die op een klus zit, niet ontslagen wordt, terwijl een langer in dienst zijnde bankzitter waar geen werk voor te vinden is, op straat komt te staan. "Er speelt wel wat toeval mee."
Omscholing helpt niet in alle gevallen. "Hoeveel werklozen hebben we in Nederland, en hoeveel vacatures?" Als omscholing dat zou oplossen, dan waren er geen vacatures of er was geen werkloosheid, bedoelt De Muinck Keizer. Verhuizen naar een andere regio bleek voor slechts een gering aantal een oplossing. In het westen is werk, maar niet iedereen wil daarheen.
Een andere uitzonderingsmogelijkheid die de wetgever biedt bij collectieve ontslagen, een beroep doen op onmisbaarheid, daar ziet CMG echter niets in. "Dat is te kunstmatig. Wat we nu doen is het best voor de betrokkenen en het best voor het bedrijf. Gezien hun CV hebben die medewerkers bij CMG geen toekomst."
Gijs Hillenius