Financiële sector in Nederland tast Internet af

De financiële wereld werkt met volle kracht aan het vormgeven van de Internetdienstverlening. Forse investeringen en allianties met telecom- en IT-bedrijven moeten dit jaar de achterstandspositie op Internet in één klap goedmaken. De Nederlandse bankwereld heeft echter nog niet alle schroom van zich afgeworpen.

Volgens IDC-analiste Wendy Kane breken de bankiers zich het hoofd over twee vraagstukken: het verkrijgen van de controle over de nieuwe bancaire transactiekanalen, zoals Internet en mobiele telefoon, en het te allen tijde verzekerd zijn van de benodigde technologie. "Daarbij stellen ze per situatie vast wat de beste oplossing is: overnames of het aangaan van allianties." Van die laatste keuze zijn inmiddels twee voorbeelden bekend: in Spanje steken de Banco Bilbao Vizcaya Argentaria (Bbva) en het telefoonbedrijf Telefónica ruim dertien miljard gulden in Internetprojecten, waaronder de online-bank Uno First Group. In Italië hebben Banca di Roma en Telecom Italia een vergelijkbaar monsterverbond gesloten.

IT-bedrijven

Maar ook automatiseringsbedrijven laten zich niet onbetuigd. Zo heeft de Commonwealth Bank of Australia een joint venture opgericht met EDS en Vodafone voor het verlenen van WAP-diensten. "Zakelijke klanten kunnen met hun mobiele telefoon SMS-berichten met daarin bankopdrachten versturen naar een server in het Vodafone-netwerk. Die berichten worden daarna afgehandeld via door EDS ontwikkelde software", vertelt EDS-manager Hans Burer. De IT-dienstverlener bezit bovendien een belang van 2 procent in Banco di Roma, waarvoor het naast traditionele taken als desktopbeheer- en rekencentrumactiviteiten mag meedenken over virtueel bankieren.
Verder heeft IBM voor Hsbc Holdings, een internationaal opererende bank met standplaats Hongkong, het portaal http://www.hsbc.com opgezet. Hierbij kan ook al mobiel worden gebankierd. Hsbc investeert dit jaar 2,5 miljard dollar in Internettechnologie. In Duitsland heeft de Deutsche Bank een verbond met SAP gesloten. Beide partijen ontwikkelen gezamenlijk financiële diensten voor de virtuele marktplaats Mysap.com.

Nederland

Bij veel Nederlandse financiële instellingen liep medio februari de in oktober 1999 ingestelde bevriezingsperiode voor het in gebruik nemen van nieuwe IT-voorzieningen af. Dat moratorium was ingesteld vanwege het dreigende millenniumprobleem. Hoewel nu alle aandacht op Internet kan worden gericht, laten spectaculaire allianties nog op zich wachten. Ter vergelijking met buitenlandse collega's: de ABN Amro investeerde vorig jaar 'slechts' 200 miljoen euro in Internetactiviteiten. De bank participeerde onder meer in e-handelsinitiatieven, zoals de Britse beurshandelaar Tradepoint en Identrus, een bancaire organisatie die wereldwijd banken ondersteunt in hun Internetactiviteiten. Dit jaar wil ABN Amro een Europees Internetportaal lanceren en investeert het in virtuele kantoren.
Andere banken zitten nog te broeden op hun Internetplannen. De Rabobank moet opnieuw beginnen na de miskleun rond het Internetwarenhuis Bellboy. Concurrent Fortis, dat rijkelijk laat is met het uitstippelen van een strategie, sluit een fusie met een e-handelsbedrijf niet uit. "Ze buigen zich vooral over de vraag hoe ze virtuele gemeenschappen kunnen creëren. Dat kunnen ze doen door Internetbedrijven over te nemen of zelf iets op te zetten, zoals ING Groep met Freeler heeft gedaan", zegt Michel de Meijer, consultant e-banking bij Cap Gemini. "De banken willen op zo'n virtuele marktplaats de marktmeester zijn. Het gaat hen niet alleen om het regelen van Internetbetalingen; ze willen ook de inhoud ervan bepalen en financiële diensten kunnen aanbieden."
Dick-Jan Abbringh, consultant van IG&H Management Consultants, bestempelt de aankondiging van Fortis als een logische stap, in lijn met initiatieven als de eerdere fusie van de Internetbedrijven Scaramea, dochter van bank/verzekeraar Achmea, en Clockwork. "De financiële instellingen willen via zulke overnames de controle op de nieuwe distributiekanalen terugkrijgen. Ze zijn bang hun machtspositie en het directe contact met klanten te verliezen, nu er steeds meer zogeheten navigators tussen banken en klanten schuiven. De markt raakt daardoor veel transparanter." Abbringh doelt bijvoorbeeld op Independer.nl, een site die prijzen van financiële producten met elkaar vergelijkt, of Nokdown, een site die inkoopbehoeften van consumenten bundelt en daarmee met leveranciers onderhandelt over gunstiger verkoopprijzen.
Zowel De Meijer als Abbringh van IG&H verwachten dat banken allianties zullen sluiten met Internetportalen en uitgevers om doelgroepen te kunnen bereiken. "Het is niet ondenkbaar dat financiële instellingen met serviceproviders als World Online in zee gaan, of dat een bank met de woonsite Vtwonen.nl of de jongerensite Wazzup.nl van VNU zal samenwerken", aldus Abbringh.

Strategie

De rol van Nederlandse automatiseerders blijft voorlopig beperkt tot het uitvoeren van gegevensverwerkingsprocessen in de backoffice, en het leveren van oplossingen waarmee de banken hun producten online kunnen aanbieden. De Meijer denkt echter dat het niet al te lang meer duurt eer de grote IT-dienstverleners ook om strategische diensten wordt gevraagd. Pink Roccade heeft al een eerste signaal afgegeven. De Voorburgse automatiseerder ontwikkelt voor verzekeraar Amev een systeem voor financiële dienstverlening. Klanten van Amev-intermediairs krijgen via een Internetportaal toegang tot dit systeem, Superion genaamd.