Opslag steeds kleiner

De ontwikkelingen op het gebied van opslagtechnologie van de laatste jaren zijn met recht spectaculair te noemen. Er werd al jaren gedroomd van nieuwe technologieën zonder bewegende delen, zoals bellengeheugens. Videotechnologie zou de behoefte aan magnetische opslagmedia elimineren. CD is nu een belangrijk medium, maar magnetische media domineren de markt, zowel disk als tape. De opslagdichtheid van tegenwoordig overtreft elke verwachting. Daarbij zijn de overdrachtssnelheden gestegen en de fysieke afmetingen sterk gereduceerd.

De PC en de opkomst van grafische interfaces hebben de ontwikkeling versneld, maar dezelfde technologie wordt ook gebruikt voor de opslag van gegevens in veel grotere computers. Dit is nog steeds een dure aangelegenheid. Kostbaar zijn daarbij niet zozeer de schijven zelf als wel de interfaces, de dubbel uitgevoerde componenten en de software; een technologie als 'raid' bestaat in feite uit een groot aantal goedkope disk drives.
De laptop heeft de technologie weer op een iets hoger niveau getild, vooral op het gebied van kleinere en lichtere drives. Ik zie de enorme schijven van vroeger nog voor me; het waren grote cassettes met meerdere plateaus, met slechts een fractie van de capaciteit van de huidige 3,5-inch drive. De miniaturisatie slaat verder toe nu IBM bezig is met de productie van een mini diskdrive, die slechts 20 gram weegt en in drie kubieke centimeters past! Dit is een interessante ontwikkeling, omdat IBM, vroeger marktleider op het gebied van diskdrives, veel van zijn productiefaciliteiten heeft verkocht.
De nieuwe Microdrive heeft een capaciteit van 340 of 170 MB, met een heel redelijke performance. Als we deze trend extrapoleren zijn drives van 1, 2 of zelfs 10 GB heel goed mogelijk. De laptop is daarbij een belangrijke kandidaat, maar de specificatie heeft daar waarschijnlijk niet zoveel impact, ondanks het lage energieverbruik. Microdrives kunnen veel taken van flash memory overnemen en zullen inderdaad in een Compact Flash Type II-slot passen, als er eentje vrij is.
De Microdrive is primair bedoeld voor digitale camera's. In plaats van met filmrolletjes rond te zeulen kunnen fotografen een verzameling Microdrive plug-ins meenemen, die opnieuw kunnen worden gebruikt als de film naar een PC is gekopieerd. Amateurs en professionals zullen de komende jaren massaal overstappen van film naar digitale camera's. De grote vraag is of de grote markt voor consumentencamera's veroverd kan worden. Wie had kunnen denken dat grote concerns als Kodak en Fuji bedreigd zouden worden door ... een disk drive?
Tussen de PC en de digitale camera zit een hele reeks communicatieapparatuur die baat zou kunnen hebben bij goedkope en lichte opslagfaciliteiten. Browser-terminals, hand-held systemen voor het invoeren van gegevens, intelligente telefoons, palmtop computers, beveiligingssystemen - inderdaad, een hele nieuwe generatie alomtegenwoordige producten die de komende jaren tot wasdom zal komen. Dit is big business!
Als een kleine disk drive zo'n grote industrie in verwarring kan brengen, kan het dan misschien ook andere trends beïnvloeden? In zekere zin is lokale opslagcapaciteit het tegenovergestelde van het netwerkmodel. Ik ben een groot voorstander van het netwerkmodel en zie uit naar het einde van de PC. De PC is de oplossing voor een communicatieprobleem. In de toekomst maakt goedkope en snelle communicatie een telefonie-achtige oplossing mogelijk, met een interface dat snel en gemakkelijk verbinding maakt met een groot aantal toepassingen en diensten, zonder dat er iets crasht of er een besturingssysteem opnieuw moet worden gestart. In dit scenario is lokale opslagruimte overbodig. Maar terwijl mobiele objecten zoals Java-applets kunnen worden gedownload, heeft een browser nog steeds veel geheugen nodig om een adequate performance te garanderen. Een lokaal opslagmedium kan daarbij goed van pas komen. Het gevaar daarbij is dat een kleine disk drive niet alleen zal worden gebruikt om de performance van de browser te verbeteren, maar ook om lokaal gegevens op te slaan - de oude PC-valkuil, met alle problemen van dien. Het is nog lang niet duidelijk wat er centraal, dan wel lokaal opgeslagen zou moeten worden; verdere ontwikkeling van het dunne client-model is noodzakelijk. Point-of-sale kassa's zijn een goed voorbeeld: de lokale opslagcapaciteit kan hier worden gebruikt om enkele uren door te draaien als het netwerk of de server uit de lucht is.
Miniatuurdrives zijn welkom gereedschap voor de ontwikkelaars van apparatuur voor de eindgebruiker. Het is een wonderbaarlijke technologie. Als software zich nu ook eens zo ontwikkelde!