Met de nieuwe generatie netwerken heeft IBM echt de boot gemist. Ooit domineerde IBM met SNA de wereld van de ‘wide area’ netwerken (wan’s) en waren ze met Token Ring een geduchte partij in de markt voor ‘local area’ netwerken (lan’s). Tegelijkertijd ontwikkelde de PC-industrie het goedkopere Ethernet en, dankzij het Internet, TCP/IP en aanverwante producten.
IBM wees er op dat SNA veel betrouwbaarder was dan IP. Dat was ook zo. Maar IBM had moeten weten dat dit ook problemen zou geven. De starheid van SNA, ideaal voor centrale transactieverwerkende mainframes, was ongeschikt voor de grote massa: PC’s aan een lan. IBM kwam met Netbeui-protocollen voor PC-netwerken, maar die werkten niet met host-systemen. IP groeide gestaag uit tot een volwassen protocol, totdat HP, Sun en de anderen het protocol in al hun producten integreerden, van wan’s tot lan’s. Eén protocol voor alle toepassingen, met inbegrip van het Internet. We weten nu dat Internet de standaard afdwong, zodat zelfs Microsoft zich in dit opzicht aan de regels houdt.
IBM capituleerde en integreerde Ethernet en TCP/IP in de totale productlijn, en met groot succes. Maar toen waren er al speciale bedrijven ontstaan die apparatuur leverden om de nieuwe generatie IP-netwerken te kunnen bouwen. Door kleine verschillen in de routering en de adressering werkten protocollen van verschillende leveranciers niet altijd even goed samen. Hierdoor concentreerde de markt zich rond twee of drie spelers, waarvan Cisco de meest dominante is. IBM probeerde zelf ook IP-routers op de markt te brengen, die beter met mainframes geïntegreerd schenen te kunnen worden, maar ook daar wonnen alternatieve softwareproducten voor IP op het mainframe een flink marktaandeel.
En zo draaide de situatie 180 graden. Cisco ondersteunt nu IBM-protocollen op zijn IP-producten. De vraag naar Cisco werd sterker toen het bedrijf producten aankondigde die direct op S/390-channels konden worden aangesloten. De industrie was altijd huiverig geweest voor producten die direct aan een ‘channel’ gekoppeld konden worden, omdat ze bang waren dat IBM de besturingscode van de channels op elk gewenst moment kon wijzigen. De Cisco-producten werden echter ontwikkeld op hardware die IBM had goedgekeurd. Het was het begin van een relatie tussen IBM en Cisco, een relatie die in de plaats kwam van de keiharde concurrentie die eraan vooraf was gegaan.
Het ziet er naar uit dat IBM zijn IP-producten volledig aan Cisco heeft overgedragen; de twee bedrijven werken nauw samen. IBM is tegenwoordig zeer succesvol in systemen, met name omdat ze hebben ingespeeld op de toenemende vraag naar ondersteuning van heterogene omgevingen. IBM geeft de voorkeur aan Linux boven NT en verkiest AIX boven Solaris, maar biedt wel volledige ondersteuning voor systemen van derden. Het ondersteunen van NT, Solaris en dergelijke is voor IBM niet zo moeilijk. Ze hebben de technische kennis in huis; NT lijkt sterk op OS/2 en Solaris op AIX. Een klein beetje extra training is genoeg. Maar het ondersteunen van grootschalige netwerken is een andere zaak. En dat besef heeft geleid tot de samenwerking met Cisco.
Gegeven de focus op systeemintegratie lijkt een samenwerkingsverband met Cisco voor IBM zeer verstandig. Maar hoe zit het met Cisco? Ze hebben op dit moment (met een klein beetje hulp van de rechter) van alle IT-bedrijven de grootste kapitalisatie. Ze domineren de IP-markt volledig. Maar de concurrentie komt eraan. Voice-over-IP (Voip) is bijna gereed; de telecommunicatieleveranciers zijn hierdoor actief op zoek naar een dominante rol in het steeds verder uitdijende Internet, al was het alleen maar om het verlies van conventionele telefonie-inkomsten te compenseren. Nieuwe, draadloze diensten zijn daarbij uiterst kritisch. Terwijl de telco’s aan de rand van hun netwerk tot grote tevredenheid met Cisco samenwerken, denken ze ook al na over diensten met toegevoegde waarde. Zolang de huidige situatie – waarbij we gegevensverkeer over spraaknetwerken vervoeren – blijft voortbestaan, zijn zulke diensten niet nodig, maar als spraak en data samen over een IP-netwerk gaan, is een strategiewijziging noodzakelijk. Hierdoor is de alliantie met IBM ook voor Cisco waardevol. Cisco heeft IBM nu aan zijn zijde in plaats van tegenover zich, zodat de routerfabrikant zich kan concentreren op de strijd met de telefonieleveranciers. Dit is een strijd waar ik zeer gelukkig mee ben; in de telecomsector hebben we allemaal kunnen zien dat concurrentie de service verbetert en de kosten verlaagt, terwijl in de software-industrie een gebrek aan concurrentie de voortgang daar al jarenlang belemmert.
Martin Healey, pionier ontwikkeling van op Intel gebaseerde computers en c/s-architectuur. Directeur van een aantal IT-bedrijven en professor aan de Universiteit van Wales.
