Het lijkt een verhaal van een paar jaar geleden. Een internetbedrijfje dat met een paar slordig geklede whizzkids begint in een slonzige kantoorruimte in een onbeduidend en alles behalve flashy kantoorpand. In dit geval ver weg van Silicon Valley. In Albany in upstate New York.
Aimster is zo’n bedrijf. In interviews met de oprichters wordt beschreven hoe ze hun weg zoeken in een wirwar van floppies en computersnoeren. Maar temidden van deze wanorde ontstaat iets wat kan uitgroeien tot de zoveelste fascinerende doorbraak in internettechniek.
De naam van het bedrijf is een samentrekking van twee termen. ‘Aim’ staat voor AOL Instant Messaging en ‘-ster’ komt van Napster. Oprichter Johnny Deep heeft er bewust voor gekozen. Zijn vinding is inderdaad een slimme combinatie van die twee.
Aimster is typisch zo’n bedrijf dat niet lang op eigen benen blijft staan. Het is een dankbaar slachtoffer voor grotere internetbedrijven die hun groei mede te danken hebben aan de overname van een kluit veelbelovende starters.
En wat ligt dan meer voor de hand dan dat AOL zelf Aimster opslokt? De software van Aimster is immers regelrecht ontleend aan de programmatuur van AOL. Ik ben een trouwe gebruiker van AOL en zou het prettig vinden wanneer ik via ‘instant messaging’ meer kan versturen dan korte tekstfragmenten. Zo gauw ik dat wil voldoet AIM (AOL instant Messager) niet. Aimster kan daar een einde aan maken.
Het zou overigens wel heel pikant zijn als uitgerekend America Online het geesteskind van Johnny Deep inlijft. AOL is immers bezig de fusie met Time-Warner af te ronden. En juist dat bedrijf is rijk geworden door de succesvolle bescherming van copyrights op muziek, tijdschriften, films, cd-roms en dvd’s. Stel dat de bijna 25 miljoen AOL-abonnees er lustig op los gaan kopiëren via het Aimster-systeem. Dan zullen ze vast geen uitzondering maken voor de producten van Time Warner.
Op het hoofdkwartier van AOL even buiten Washington DC hebben ze zich dat ook gerealiseerd en dus reageren ze voorlopig amper op de Aimster-rage. Mediagigant AOL/TimeWarner komt in de mallotige situatie dat ze graag hun AOL-klanten tevreden houden met een vernieuwde en veel uitgebreidere versie van ‘instant messaging’. Maar tegelijk kost het ze bakken geld omdat al die AIM-klantjes beschermde producten zitten te kopiëren. Hoe kom je daar uit?
Niemand weet het. Internet-analisten kijken met spanning toe. En de advocaten van de diverse bedrijven liggen op de loer. Zeker is wel dat de vrolijke copyright-anarchie op internet alleen maar groter wordt. En die ordeloosheid zal zeker niet zal verdwijnen nu Napster zijn piratenrol opgeeft en zich voegt naar het rechterlijk vonnis dat hun activiteiten drastisch kortwiekt.
Er staan genoeg beginnende internet-boekaniers (Gnutella.com en Freenet.com zijn enkele andere voorbeelden) klaar om een hernieuwde strijd aan te binden met de machtige mediaconcerns. Web-analist Rob Batchelder zei in een interview over Johnny Deep: "He’s got a tiger by the tail. It’s something that is going to be a monster."
Deep verwacht dat hij een minder willig slachtoffer is voor de topadvocaten van de muziek- en video-industrie. Want er is een essentieel verschil tussen Aimster en Napster. Laatstgenoemde gaat uit van een gecentraliseerd systeem waarmee je in de bestanden van vele duizenden Napster-genoten kunt zoeken naar je favoriete muziek. Napster zoekt voor je en brengt vraag en aanbod samen.
Het systeem van Aimster is anders. De zoektocht is beperkter. Je kunt wel in heel veel bestanden zoeken en vinden. Maar het zijn in beginsel alleen de Aimster-genoten die je zelf selecteert met wie je rechtstreeks communiceert. Dat is dus een beperking ten opzichte van Napster, maar het biedt tegelijk een zekere bescherming tegen bijvoorbeeld virussen. Je haalt alleen files binnen die al gescreend zijn door je buddies. Overigens is die bescherming betrekkelijk. Van echte ‘screening’ is natuurlijk geen sprake. Je hoopt maar dat het goed gaat.
Hoe werkt het in de praktijk? Voorbeeld: Mijn dochter van zeven jaar wil naar ‘Lucky’ van Britney Spears luisteren. Ik doe een ‘search’ wie dat nummer in voorraad heeft. Dat zijn er nogal wat. Ik kies een bron. Tot zover lijkt het erg op Napster. Via IM vraag ik de betrokkene mij op zijn of haar ‘buddy’-lijst te zetten. Binnen een paar seconden krijg ik antwoord (‘sure enough’). Vanaf dat moment kan ik materiaal van deze buddy downloaden. Het is een rechtstreeks contact tussen mij en mijn kersverse buddy. Heel mooi, maar ik merk dat buddies nogal eens ‘in gesprek’ en dus onbereikbaar zijn. Napster was gebruiksvriendelijker.
Aimster is dus niet de centrale computer die vraag en aanbod samenbrengt. Er is al eens de vergelijking gemaakt met videorecorders. Het op grote schaal en centraal kopiëren van video’s is verboden. Maar voor dergelijk misbruik kun je de fabrikant van de videorecorder niet aansprakelijk stellen.
Aimster is de ‘videorecorderfabrikant’ van het internettijdperk. In diezelfde vergelijking is (was) Napster vergelijking de illegale, professionele kopieerder. In het eerste geval kun je kwade opzet niet bewijzen. In het tweede geval is de illegale doelstelling wel evident. Johnny Deep zegt vol zelfvertrouwen: "Je kunt ons zeker niet aanpakken. We zijn slechts een browser."
En over video gesproken: Dat is nog een verschil. De nieuwe vinding kan in beginsel alle vormen van informatie kopiëren. Niet alleen muziek zoals bij Napster, maar ook video en tekst. Dat maakt het voor advocaten nog moeilijker om aan te tonen dat Aimster bewust de muziekindustrie probeert pootje te lichten.
Intussen heb ik – al tikkend – de online Britney-verzameling voor mijn dochter uitgebreid. Ik weet, het mag niet. Want ik en vele anderen gebruiken Aimster als Napster. De platenbazen zijn vast boos. Maar ik ga nog maar even door.
De laatst binnengehaalde nummers? Ook van Britney: ‘Oops, I did it again’en ‘Baby, do it one more time’…
Charles Groenhuijsen, NOS-correpsondent in de VS en medewerker Computable.
