Benutten van sterktes voor continu verbeteren

Er kan er nog veel verbeterd worden in software ontwikkeling. Agile projecten doen retrospectives, waarin ze 2twee vragen stellen: 'wat gaat er goed', en 'wat kan beter'? Met het eerste kunnen wij, nuchtere Nederlanders, vaak niet zoveel. 'Leuk om te horen' is de reactie, en vervolgens gebeurt er niets. Een gemiste kans! Want weten wat er goed gaat en begrijpen waarom, de onderliggende sterktes, kan je helpen om dingen te verbeteren die niet goed gaan.

Er een stroming in de psychologie, genaamd positieve psychologie, die onderzoekt hoe je positieve ervaringen, eigenschappen, en denkwijzen kunt benutten. Technieken die gebruikmaken van het positieve zijn oner meerTheory U, Angels Advocate, Perfection Game, Appreciative Inquiry en Solution Focused. De laatste wordt in het Nederlands 'Oplossingsgericht Werken' genoemd. Bij oplossingsgericht werken is het idee dat je wat goed gaat nog meer moet gaan doen, en moet stoppen met wat niet goed gaat. En dat gericht op het probleem wat opgelost moet worden. De actie zit in de interactie, de samenwerking tussen mensen, en in het gedrag (en niet in plannen). Met kleine maar concrete stapjes ontstaat een continue stroom van verbetering. 

Voorbeeld uit de praktijk

Bij een organisatie heerste een negatieve teneur; er werd veel geklaagd en gemopperd, en de medewerkers zagen nauwelijks mogelijkheden om de problemen die er waren aan te pakken. Ik besloot om ze te prikkelen, en ze daarmee los te krijgen uit deze situatie. 'Ik geloof niet dat jullie het zo slecht doen. Jullie maken software, die wordt gebruikt door jullie klanten, dus er moet vast ook iets goed gaan!' was mijn stellingname tegen het getreur. Na enig gemor gaven de collega’s mij gelijk, en hebben we samen gekeken waar het wel goed ging, en waarom het dan lukte. 

De discussie die volgde maakte duidelijk dat er inderdaad ook sterktes zijn, en dat die nog meer benut konden worden. Enkele medewerkers hadden in vorige projecten problemen aangepakt en opgelost, en door het positief denken en vragen stellen kregen we scherp hoe ze dat destijds gedaan hadden. Samen pakten de medewerkers vervolgens problemen aan, en lieten aan het team zien hoe ze dat gedaan hadden. Wat anderen inspireerde om ook te kijken naar oplossingen, gebruikmakend van wat ze al eerder gedaan hadden. De negatieve spiraal werd doorbroken! 

Kleine stapjes zijn ook stapjes

Niets is alleen maar negatief, er zijn in een probleemsituatie ook altijd goede dingen te vinden. Door uit te gaan van het positieve, van dingen die al goed gaan, kun je veel sneller energie losmaken voor verandering. En vaardigheden, kennis, of middelen die er zijn benutten om problemen op te lossen. Veranderen wat niet werkt, en tegelijk behouden wat goed is! Technieken als 'Oplossingsgericht Werken' helpen om sterktes zichtbaar te maken, te benutten, en daarmee continue te verbeteren.