'Relatie tussen inzet IT en bedrijfsprestatie scheef'

In de Nederlandse kapitaalgoederen-industrie blijkt geen verband te bestaan tussen de bedrijfsprestatie en de mate van IT-ondersteuning. Bedrijven die goed presteren en een grote concurrentiekracht bezitten, werken vaak met oude en onvolledige IT-systemen.

IT is voor goed presterende ondernemingen slechts een bedrijfsmiddel, terwijl andere thema's zoals een uitgekiend assortiment, veel meer aandacht krijgen. Anderzijds bieden pakketten die de laatste jaren geïmplementeerd zijn, zelden de (organisatorische) flexibiliteit die men ervan verwachtte. Opmerkelijke conclusies uit een onderzoek dat Jansen IT-Consultants heeft verricht naar de relatie tussen bedrijfsprestaties en de inzet van IT. Voor aanbieders van 'enterprise resource planning' (erp) software moeten de conclusies teleurstellend zijn.
Jansen IT-Consultants verdeelde het bedrijfsleven qua IT-gebruik in koplopers, het grote peloton en pure volgers. Vervolgens werden deze bedrijven ingedeeld naar prestaties op basis van variabelen als winst, omzet, aantal klanten en logistieke beheersing. Ook hier werden weer de categorieën koplopers, peloton en volgers gebruikt.

Standaardpakket

Opvallend resultaat was dat de business-koplopers gelijk verdeeld zijn over de drie categorieën van IT-gebruik. Voor de huidige business-koploper biedt IT kennelijk geen strategische voordelen.
Individuele intuïtie, creativiteit en improvisatietalent van de marketing-staf zijn voor bedrijven meestal belangrijkere succesfactoren dan hun instrumentarium. Dat blijkt ondermeer uit de beperkte toepassing van automatisering. Voor de beheersing van de interne logistiek bestaat daarentegen een uitgebreid instrumentarium. De huidige erp-pakketten bieden van oudsher registrerende en planmatige functionaliteit.
Onderzocht werd welke bedrijfsprocessen worden ondersteund met IT en op welke wijze. Het merendeel van de ondervraagde bedrijven gebruikt een standaardpakket (65 procent). Vooral kleinere bedrijven met minder dan honderd werknemers (76 procent) doen dat. De tendens naar het gebruik van standaardsoftware heeft zich de laatste jaren voortgezet. Van de bedrijven die de afgelopen drie jaar hebben geïnvesteerd, heeft 81 procent voor standaardsoftware gekozen. Voor de komende jaren verwacht 89 procent van de bedrijven die gaat investeren in IT, een standaard erp-pakket aan te schaffen.
Verder is de IT-ondersteuning van bedrijfsprocessen in zijn algemeenheid onderzocht. Tweederde van de bedrijven heeft een goede IT-ondersteuning voor de logistieke processen. De totale ondersteuning, dus over alle bedrijfsprocessen, is gemiddeld genomen minder compleet. Het minst ondersteund worden het onderhoud van het eigen machinepark (28 procent), de marketing (40 procent), de kwaliteitsbeheersing (46 procent) en service en after-sales (50 procent).

Top-zes

In de kapitaalgoederenindustrie worden de Nederlandse standaardpakketten Triton/Baan IV en Exact het meest gebruikt. Daarna volgen op ruime afstand Mapics en Prodin. Deze pakketten worden vooral bij oudere gebruikers aangetroffen. Op de top-zes van pakketten die minder dan drie jaar in gebruik zijn, worden de derde en vierde plaats ingenomen door Include en MFG/Pro. Daarna komen Sap R/3 en Bedrijfsbeheer.
Iets meer dan de helft van gebruikers (53 procent) van een standaardpakket is tevreden, tegen 49 procent van de bedrijven met een eigen systeem. Dit geldt over de hele linie wat betreft de IT-ondersteuning van processen. Belangrijke knelpunten zijn integratie, de fit tussen organisatie en IT-systeem en de flexibiliteit.