Directies lopen niet warm voor automatisering. Dit aloude beeld behoeft volgens onderzoekers van CFO Research Services nuancering. Met name de financieel directeur bemoeit zich intensief met het nemen van besluiten over ict-projecten.
Het Amerikaanse CFO Research Services heeft in samenwerking met Getronics onderzoek gedaan onder 288 financieel directeuren van middelgrote en grote bedrijven uit het bankwezen, de nutssector, de chemische en farmaceutische industrie, de telecomwereld en de detailhandel. Uit het rapport CFO Mind Shift: Technology Creates Value blijkt dat deze topfunctionarissen informatie- en communicatietechnologie niet langer als kostenpost beschouwen, maar als belangrijk instrument om inkomsten te genereren en klanten via een betere dienstverlening te behouden, ondanks het huidige onzekere investeringsklimaat. Zo’n 60 procent antwoordt zelfs dat ict ‘belangrijk’ of ‘cruciaal’ is voor de groei van omzet en winst. Bijna de helft beschouwt ict als essentieel middel om nieuwe marktkanalen aan te boren. Het is dan ook niet verwonderlijk dat financiële bestuurders 16 procent van hun tijd aan ict-gerelateerde zaken besteden, aldus de onderzoekers.
Mentaliteit
Het onderzoek onthult eveneens dat 58 procent van de financieel directeuren betrokken is bij beslissingen over ict-projecten, inclusief de keuze van leveranciers. Of een ict-bedrijf daarbij technisch is onderlegd blijkt voor hen overigens een belangrijker keuzecriteria dan de prijsstelling. De topmanagers blijken verder behoorlijk betrokken te zijn bij het reilen en zeilen van de ict-afdeling. Ruim 95 procent van de populatie beweert bemoeienis te hebben met het inzetten van personeel en ict-hulpmiddelen. De meeste it-managers rapporteren ook aan de financieel directeur, en niet aan de algemeen en de operationeel directeur.
De CFO-analisten spreken van een mentaliteitsverandering. Zij stellen dat financiële topmensen de investeringen in ict steeds vaker als een voorwaarde voor het succes van hun bedrijf beschouwen. In dat kader bekijken zij ook de invulling van de relatie met hun ict-leveranciers. Mary Driscoll, hoofd CFO Research Services, zegt hierover in het persbericht: "Hoewel wij deze trend al enige tijd signaleren, is dit de eerste keer dat we konden aantonen dat chief financial officers de belangrijkste beslissers zijn als het gaat om technologiestrategie en dat ze steeds verder af komen te staan van de traditionele rol."
Kloof gedicht?
In schril contrast met deze resultaten staan de diverse onderzoeken van de afgelopen jaren die een diepe kloof tussen ict-managers en directieleden constateerden. Een internationaal onderzoek van het Nolan Norton Institute, de onderzoekstak van Kpmg, wees bijvoorbeeld in 1998 uit dat directies en raden van bestuur zich nog verre hielden van informatietechnologie. Het topmanagement zou it nog steeds niet als een kritische succesfactor zien en zelden zitting nemen in stuurgroepen over investeringen in strategische projecten.
Inmiddels is die situatie dus veranderd. Het CFO-rapport geeft daar een aantal verklaringen voor. Een ervan is dat organisaties meer dan ooit vragen om actuele financiële gegevens, vooral als ze beursgenoteerd zijn. De financieel directeur moet daarom beschikken over ict-hulpmiddelen die hem snel en nauwkeurig actuele informatie kunnen verschaffen. Daarnaast is deze bestuurder uit hoofde van zijn positie zeer betrokken bij belangrijke investeringen. Om een beslissing voor de aankoop van bijvoorbeeld een erp- of relatiebeheerpakket te kunnen afwegen, moet hij zich in de ict-materie verdiepen. Een andere verklaring is dat strategisch zakelijke processen intensief met ict ondersteund worden. Het zijn bedrijfskritische toepassingen geworden, die bepalend zijn voor het financiële succes. Dat betekent dat de financiële topman de vinger aan de pols moet houden.
Beroerd
Het rapport gaat niet in op de nog steeds beroerde prestaties van informatiesystemen. Adviesbureau Ernst & Young presenteerde in juni vorig jaar de bevindingen van zijn jaarlijkse trendonderzoek. Hieruit bleek dat slechts 9 procent van alle ict-projecten op tijd en binnen budget wordt opgeleverd. Opmerkelijk genoeg stelt het CFO-onderzoek vast dat ruim 60 procent van de respondenten hun ict-projecten tegenwoordig aan rendementsonderzoeken onderwerpt. Uit de studie van Ernst & Young blijkt echter dat bedrijven wel een rendementsafweging maken met oog op de forse investeringen, maar dat tussentijdse controles en evaluaties uitblijven. Automatisering is kennelijk iets wat bedrijven overkomt, en ict-geïnteresserde financieel directeuren waarschijnlijk ook.