De arbeidsmoraal in Aziatische landen is niet beter dan in Nederland, stelt Walter de Graaff. Wel anders. Hij geeft diverse voorbeelden van cultuurverschillen.
In het artikel ‘Arbeidsmoraal Nederlandse it’er te laag’ (Computable, 11 juni) wordt gesteld dat de werk mentaliteit in India vele malen beter is dan die in Nederland. Deze stelling zou de uitkomst zijn van een conferentie bij FNV Bondgenoten en met name voor rekening komen van Coks Stoffer, algemeen directeur EDS Nederland. Als Nederlandse it’er woon en werk ik reeds zestien jaar in binnen- en buitenland; ik vind deze uitspraak ronduit dom. Hij zegt meer over het arbeidsmoraal aan de top bij EDS, maar het kan ook zijn dat Coks Stoffer naar argumenten zoekt om komende salariseisen in de Lage Landen te temperen.
Ik werk zelf al jaren intensief samen met zowel Europeanen, Amerikanen als Aziaten en kan niet stellen dat de arbeidsmoraal van Aziaten, of Indiërs in het bijzonder, nu zoveel beter is. Ik zie alleen wel dat die ‘anders’ is. Dit vraagt om een toelichting, en die zal ik geven op basis van praktijkervaringen.
Werken voor het geld
Als je een Nederlandse it’er vraagt of hij kennis en ervaring heeft van product X of werkmethode Y, dan zal hij antwoorden met ja of nee. Stel je diezelfde vraag aan een Aziaat, dan krijg je altijd ‘ja’ als antwoord, ook als het antwoord eigenlijk ‘nee’ is. Je moet dit niet zien als liegen, maar in Azië is het gewoon erg onbeleefd om nee te zeggen tegen je meerdere. Je moet dus gedurende een project goed kijken of de desbetreffende persoon inderdaad wel geschikt is voor het desbetreffende werk.
Een ander voorbeeld. Als een Nederlander drie weken verlof neemt, dan weet je voor 99 procent zeker op welke datum de Nederlander weer terug op zijn werk is. Neemt een Aziaat een aantal weken verlof, dan is de datum van terugkomst wat ‘flexibeler’. Dat is niet erg, maar je moet er gewoon rekening mee houden. Overigens neemt een Amerikaan geen drie maar slechts één week vakantie, en als het moet werkt hij tijdens zijn vakantie door, bang om zijn baan te verliezen. De vraag is wat je als werkgever of opdrachtgever liever ziet.
Dan de factor loyaliteit. Amerikanen en Aziaten werken primair voor het geld, daar waar Nederlanders ook andere zaken in het leven belangrijk vinden. Zo neemt de Nederlandse it’er ook met minder geld genoegen in ruil voor wat meer vrije tijd of interessanter werk. Voor de Aziaat is dat totaal niet aan de orde: de Aziaat werkt namelijk voor zijn gehele familie, dus ook voor ouders en grootouders, of hij lol heeft in zijn werk is niet aan de orde: gewoon zoveel mogelijk geld voor de familie verdienen. Krijgt de Aziaat of Amerikaan elders beter betaald, dan is hij weg. Ook die drijfveer zie ik niet als een betere arbeidsmoraal, maar als een andere.
Dan het onderwerp kennisniveau. Ik heb zelf een tijdje vanuit Kuala Lumpur advieswerk in die regio gedaan en hier in Nederland enkele jaren intensief met Indiërs samengewerkt. Stuk voor stuk hadden mijn Aziatische collega’s uitstekende opleidingen en een cv waar ik danig van onder de indruk was. Zondermeer zaten er toppers tussen maar om nu te stellen dat ze uiteindelijk nu allemaal veel beter werk leveren of allemaal veel harder werken: nee, die ervaring deel ik beslist niet. Maar als ik zelf directeur van Logica CMG offshore zou zijn, dan zou ik waarschijnlijk hetzelfde over mijn club zeggen. Je gaat tenslotte niet verkondigen dat er binnen je bedrijfsonderdeel ook mindere goden werken….
Generaliserend
Tot slot wil ik aangeven dat het allemaal erg generaliserend is, zowel het artikel in Computable als mijn betoog. We spreken over ‘de Indiër’ en ‘de Nederlander’, maar daar komen we natuurlijk niet mee weg. Persoonlijk ben ik beslist niet bang voor de Aziatische tijger. Het is eerder leuk en interessant om samen met it’ers uit geheel andere werelddelen samen te werken, waarbij ieder zijn sterke en minder sterke kanten heeft qua kennis, kunde, ervaring, ‘arbeidsmoraal’ en kostprijs. En bedenk wel: de firma Baan deed al vele jaren terug de stap richting India, maar is die firma daardoor nu ook succesvol geworden? Neem maar van mij aan dat ik ook regelmatig ‘nat’ ben gegaan door cultuurverschillen, maar door wederzijds respect en een goede dialoog kwam dat ook meestal weer goed. Ik wens EDS en Logica CMG veel succes met hun offshore-activiteiten, dat komt zeker goed. Er zijn absoluut werkzaamheden die je daar prima kunt laten uitvoeren tegen lagere kosten, maar respecteer je Nederlandse werknemers ook. De geplaatste opmerkingen zijn absoluut niet terecht. En tegen de medewerkers van EDS Nederland zou ik willen zeggen: denk nog maar eens heel goed na of je wel voor een baas wilt werken die op conferenties zo over jullie spreekt.< BR>
Walter de Graaf, Graaf Business Consulting