Net als BT investeert KPN in een nieuw telecomnetwerk gebaseerd op ip (internet protocol). Dit netwerk is nodig om te overleven in de moordende telecommarkt. De kosten moeten omlaag, anders verliest het concern marktaandeel. De komst van ip betekent namelijk dat de traditionele telco zijn houdbaarheidsdatum heeft bereikt. Neemt KPN deze stap niet te laat, vraagt Berend Jan van Maanen zich af.
“Er staat veel op het spel. Nu wordt de markt gevormd. De techniek is er rijp voor. Dus moeten we nu meer gas geven”, zegt Eelco Blok, strateeg bij KPN, in Het Financieele Dagblad van 27 april 2005. Met het nieuwe netwerk hoopt het concern de operationele kosten van het huidige aansluitnet te drukken. Deze kostenvoordelen kunnen ten goede komen aan de klant. Dat zou mooi zijn, want recent concludeerde de BTG (Nederlandse Vereniging van BedrijfsTelecommunicatie Grootgebruikers) dat steeds meer grote klanten overwegen over te stappen; KPN is gewoon te duur.
Steeds meer bedrijven zien de voordelen van het koppelen van hun internationale vestigingen via een ip-netwerk (ip-vpn, virtueel privé-netwerk). Via zo’n netwerk kunnen vestigingen data uitwisselen en veilig en voordelig met elkaar communiceren. Ook kunnen nevenvestigingen via deze netwerken toegang krijgen tot zware, gecentraliseerde bedrijfssoftware, zoals die waarmee de productie en distributie nauwlettend bewaakt en gestroomlijnd worden.
Gratis
De beweegredenen achter het besluit van KPN zijn goed. Dat de manier waarop bedrijven en particulieren communiceren verandert, is een feit. Bovendien heeft een ip-netwerk een simpele kostenstructuur in vergelijking met traditionele aansluitnetwerken. Dit soort intelligente netwerken biedt bovendien meer flexibiliteit en je kunt er betere diensten over aanbieden.
Om gezond en concurrerend te blijven moet de telecommunicatie-industrie innoveren en zijn collega-internetbedrijven bijbenen. Er gaan geruchten dat KPN’s internetdochter XS4all telefonieklanten moet gaan terugwinnen. Oorspronkelijk verwachtte de telecomgigant dat de investering in ip pas over vijf tot tien jaar nodig zou zijn. ‘Wil KPN zijn marge op peil houden, dan zal het dus ook iets aan de kosten moeten doen’, zegt Blok nu. Dat is een les die de alternatieve telecomaanbieders allang geleerd hebben.
In vergelijking met andere Europese oud-monopolisten loopt KPN met de overstap naar ip ver voorop, maar in vergelijking met nieuwe partijen als Skype, Vonage en de alternatieve netwerkaanbieders is het concern rijkelijk laat. Deze nieuwe breedbandaanbieders profiteren nu al van hun hypermoderne netwerken. Breedbanddiensten zijn tegenwoordig al tot tien keer goedkoper dan de traditionele private circuits die ze vervangen. Sommige netwerkbedrijven bieden zelfs gratis ‘on-net’ telefonie aan door heel Europa. Zo’n stap kunnen de oud-monopolisten nooit zetten zonder een enorm verlies te leiden. KPN denkt dat de klant ‘kostenbeheersing’ belangrijk vindt, maar gratis is en blijft gratis.
Hindernissen
KPN staat voor diverse hindernissen. De eerste is de puur logistieke nachtmerrie van het migreren van miljoenen klanten naar een nieuw ip-platform. Volgens KPN hebben de klanten hier weinig last van, maar al het werk en de technische opwaarderingen die nodig zijn om het netwerk te moderniseren kunnen de klant niet onopgemerkt voorbijgaan. Het is namelijk een kunst om klanten naadloos, module na module, te migreren. Bovendien moet KPN zich in de eerste plaats richten op zijn belangrijkste klanten, de bestaande dsl- en glasvezelklanten die nu al behoefte hebben aan meer bandbreedte en nieuwe diensten. Dit moet wel gebeuren zonder dat het grote algemene klantenbestand daar last van heeft.
KPN is als een stoomtrein die halverwege overstapt op elektriciteit met miljoenen passagiers aan boord. Dat is vragen om problemen. De alternatieve aanbieders hadden tenminste de mogelijkheid om hun moderne netwerken eerst uitgebreid te testen in een veilig afgesloten omgeving voordat ze deze op de markt brachten.
Hoe moet het met de bestaande klanten die nu te veel betalen voor diensten die op het ip-netwerk vijf tot tien keer goedkoper zijn? Het nieuwe netwerk kan de omzet van KPN aantasten. Het concern loopt al hopeloos achter, niet alleen vergeleken met de andere netwerkbedrijven maar ook in termen van de expertise en ervaring die de nieuwe aanbieders al in huis hebben. Het moet nu snel en zorgvuldig te werk gaan, anders is het nieuwe netwerk verouderd tegen de tijd dat het volledig op zijn plek is.
Het is niet alleen zwaar weer voor KPN; het bezit immers de markt. Bovendien gaat de gigant sneller te werk dan zijn Europese tegenhangers. Toch staat het concern voor een moeilijke keuze: prijzen verlagen om klanten te behouden of zorgen dat er groei komt in termen van volumes en capaciteit. Wat dat betreft biedt het nieuwe ip-netwerk dé oplossing voor alle problemen: KPN moet de kosten reduceren, anders is zijn houdbaarheidsdatum bereikt.
Berend Jan van Maanen, country manager Benelux & Nordics Interoute (eigenaar en operator van een Europees spraak-, data- en internetnetwerk)
