Hoewel de baas er niet altijd blij mee is, werkt een meerderheid van de Nederlandse werknemers waar en wanneer hij wil. Om de files te vermijden of om er meer voor de kinderen te kunnen zijn, werkt een groot deel buiten de vastgestelde kantooruren of thuis. Toch vindt een ruime meerderheid het contact met collega’s zeer belangrijk. Dit zijn enkele van de meest opmerkelijke uitkomsten van het eerste Nationale Onderzoek Het nieuwe werken, uitgevoerd door SurveyWorld in opdracht van uitgeverij Kluwer.
In totaal deden 3.150 werknemers mee aan het onderzoek, dat werd uitgevoerd in januari 2009. Hoewel een kleine meerderheid de term ‘Het nieuwe werken’ niet zegt te kennen, blijkt een groot deel van de Nederlandse werknemers wel volgens de principes ervan te werken.
‘Het nieuwe werken’ is in het onderzoek gedefinieerd als flexibel werken, onafhankelijk van tijd en plaats. De werknemer krijgt de ruimte van zijn werkgever om bijvoorbeeld thuis te werken, bij een klant of waar dat hem op dat moment maar het beste uitkomt. Uit het onderzoek blijkt dat hier massaal gebruik van wordt gemaakt: 47 procent van de ondervraagden geeft aan regelmatig buiten het pand van de werkgever te werken. Vrijwel eenzelfde percentage, 46 procent, werkt vaak buiten de vastgestelde werktijden. Uiteindelijk is het de werknemer die dat bepaalt, zo blijkt uit de antwoorden op de stelling ‘Ik beslis zelf waar en wanneer ik mijn werk doe’. Maar liefst 52 procent antwoord hierop bevestigend. Voor 26 procent hoeft het niet en 22 procent wil niet.
Toch denkt slechts een zeer kleine meerderheid dat zijn baas overtuigd is van de voordelen van Het nieuwe werken: 50,4 tegen 49,6. Die voordelen kunnen bijvoorbeeld zijn: een betere combinatie van werk en zorg, een hogere productiviteit, minder files en lagere kantoorkosten. Daar staat echter tegenover dat de leidinggevende minder zicht heeft op het functioneren van zijn medewerkers en dat collega’s elkaar minder vaak zien. Een ruime meerderheid van de ondervraagden, 63 procent, vindt dat laatste ook een groot nadeel van Het nieuwe werken. Het directe contact met collega’s weegt voor hen zelfs zwaarder dan de voordelen van thuiswerken.
Maar het gebrek aan overzicht bij de direct leidinggevende zien de meeste ondervraagden als het grootste obstakel voor de invoering van Het nieuwe werken. Op de vraag ‘Het nieuwe werken begint met …’, antwoord 66 procent met ‘vertrouwen’. De direct leidinggevende moet erop leren vertrouwen dat de werknemer ook thuis productief kan zijn. Dit antwoord wordt gevolgd door de ‘bedrijfscultuur’ en ‘de beschikbaarheid van de juiste technologie’. Overigens vinden de ondervraagden het prima dat de leidinggevende hun output extra controleert als zij thuis werken.
Opvallend is verder dat de meeste ondervraagden (75 %) vinden dat zij over goede middelen beschikken om thuis te kunnen werken. Tweederde heeft thuis toegang tot het bedrijfsnetwerk, 60 procent heeft een laptop of desktop van de zaak en ruim 40 procent kan thuis chatten of skypen. Een ruime meerderheid (66 %) vindt het bovendien niet meer dan logisch om zelf mee te betalen aan een verantwoorde werkplek.
Conclusie
Op basis van dit onderzoek mag je dus concluderen dat Nederlandse werknemers de ruimte nemen om hun werk in te richten zoals dat het beste bij hun en hun persoonlijke situatie past, of hun baas daar nou blij mee is of niet. Ze wachten niet af tot thuiswerken een recht wordt dat verankerd is in de CAO of tot er duidelijke afspraken zijn gemaakt over de inrichting van een arbo-verantwoorde werkplek. Nee, ze werken waar en wanneer hen dat het beste uitkomt. Op de vraag ‘Wanneer denkt u dat uw organisatie klaar is voor het nieuwe werken?’, antwoord dan ook 32 procent: ‘Mijn organisatie is er al klaar voor.’ Nog eens 18 procent schat in dat het binnen twee jaar zover zal zijn.
De belangrijkste uitkomsten van het onderzoek:
– 52 % werkt waar en wanneer hij wil;
– 47 % werkt regelmatig buiten het pand van de werkgever;
– 46 % werkt vaak buiten de vastgestelde werktijden;
– 63 % vindt het directe contact met collega’s belangrijker dan de voordelen van thuiswerken;
– 75 % beschikt over goede middelen om thuis te kunnen werken;
– 72 % vindt het goed dat de leidinggevende de output meer controleert wanneer hij thuis werkt;
– 66 % is bereidt mee te investeren in een verantwoorde werkplek thuis;
– 66 %: invoering van Het nieuwe werken begint met vertrouwen;
– 32 %: mijn organisatie is al klaar voor Het nieuwe werken.
Congres
Op dinsdag 24 maart organiseert uitgeverij Kluwer in Utrecht het congres: Het nieuwe werken…en dan nu de praktijk. Sprekers zijn onder meer Aart Bos, Boer & Croon Nextrategy, Theo Rinsema, Microsoft Nederland, Henny van Egmond, Rabobank Nederland en Roland Hameeteman, e-office. Tijdens het congres wordt ook het onderzoek gepresenteerd. Meer informatie op: www.ITExecutive.nl/hetnieuwewerken