Keer op keer weigeren bedrijven te leren van het verleden, hoe zou dat toch komen? Ligt dat in de aard van de mensen, die nu eenmaal aan het roer staan van bedrijven, of komt het door iets anders? Ik doel hierbij op het ‘wegsturen’ van medewerkers in crisistijd. Ik las laatst in de Kamerkrant van de KvK een artikel waardoor ik mezelf de vraag maar weer eens stelde hoe het toch komt dat bedrijven ogenschijnlijk niets leren van het verleden.
Uitzendkrachten kunnen als eerste vertrekken, gevolgd door gedetacheerden en, last but not least, de eigen medewerkers. Zoals eerder is gebleken (en ook nu weer in deze crisis) merk je dat bedrijven deze volgorde aanhouden wanneer blijkt dat er ‘teveel’ personeel is en de lasten te hoog worden. Overigens, als de economie weer aantrekt, gaan we weer als gekken mensen aantrekken en nog in dezelfde volorde ook: uitzendkrachten en gedetacheerden worden weer ingehuurd en als het echt goed blijft gaan nemen we ook weer medewerkers in vaste dienst.
Hoe komt het toch dat er in tijden van crisis iedere keer weer een overschot aan personeel blijkt te zijn? Terwijl er in tijden van krapte bedrijven de gekste campagnes verzinnen om vaste mensen te werven en, wat ik nog vreemder vind, bereid zijn de meest belachelijk hoge prijzen te betalen voor tijdelijk personeel. Als bedrijven in staat zouden zijn om een ‘flexibele’ schil van medewerkers te definiëren en hiervan gebruik te maken, afhankelijk van de behoefte, dan durf ik te stellen dat in tijden van crisis dergelijke ‘ontslagrondes’ tot het verleden kunnen behoren. Je moet dan wel de samenwerking zoeken met andere bedrijven in de eigen branche, of misschien wel zelfs daarbuiten, om een dergelijke flexibele schil gezamenlijk op te zetten. Op die manier kan er namelijk geprofiteerd worden van de kracht van het gezamenlijke. Zeker als bedrijven in staat zijn om elkaar ‘op te zoeken’ buiten de eigen branche of sector. Met name dan zijn hier namelijk grote voordelen te behalen.
Natuurlijk zal het altijd zo zijn dat in tijden van economische krapte mensen hun baan verliezen. Het kan alleen denk ik vele malen beter gestuurd worden. Een mooi voorbeeld: Nu klinken er alweer berichten, ondanks dat de werkeloosheid nog steeds stijgende is, dat er over een paar jaar een chronisch tekort zal zijn aan ict’ers. Wat er dan zal gebeuren laat zich raden. Tenminste, als we niet voor een andere strategie kiezen met betrekking tot het inhuren en aannemen van medewerkers. En dat geldt niet persé alleen voor ict’ers.
Beste Hans, het antwoord op je vraag is heel simpel. Dat komt door korte termijn beleid dat de meeste bedrijven tegenwoordig voeren. Kosten te hoog, op wat personeel eruit! Lekker makkelijk. Iedereen die in een kennis intensief bedrijf werkt, weet dat het zo niet werkt maar zolang de meeste betrokkenen (aandeelhouders, directeuren met bonussen, vaste medewerkers) tevreden zijn met het resultaat is er niets aan de hand. En als alles weer beter gaat neem je toch gewoon weer wat uitzendkrachten en freelancers aan.
Wat, in mijn ogen, een heel belangrijke oorzaak is, is het feit dat de meeste bedrijven, en vooral beursgenoteerde bedrijven, alleen aan groei denken. Alsof het onmogelijk is dat een bedrijf niet groeit (in termen van aantal mdw., omzet, et cetera), laat staan krimpt. Als je beseft dat het een natuurlijk verschijnsel is dat er naast groei ook krimp bestaat, en hiermee rekening houdt, ben je al een heel eind op de goede weg.