Bedrijven beklagen zich over het tekort aan geschoold automatiseringspersoneel. Ze doen nu een beroep op vrouwen. Maar als die zeggen parttime te willen werken, schieten er drempels uit de grond.
Het katern Achtergrond & Opinie van Computable (25 april) opende met het artikel "Vrouwen in IT dun gezaaid". Als vrouw, werkzaam in de automatisering, wil ik hierop reageren aan de hand van ervaringen in het heden en het verleden.
Zo’n zeventien jaar geleden zette ik mijn eerste schreden in de automatisering, na een eerste kennismaking op de middelbare school. Tijdens een voorlichtingsavond konden we ons aldaar oriënteren op een vervolgopleiding; er zou ook een praatje worden gehouden over automatisering. Ik stond vooraan bij het betreffende klaslokaal. Helaas kwam ik er niet in: vrouwen zouden toch trouwen en kinderen krijgen (mannen niet?), waarna ze ophielden met werken. Er zou geen bedrijf zijn die een vrouw een opleiding wilde geven, destijds de enige betaalbare mogelijkheid. Opleidingen als HIO, Heao-BI, enzovoort waren er immers nog niet.
Toen ik enkele jaren later een aantal advertenties voor leerling-programmeur zag, heb ik de stoute schoenen aangetrokken. Ik werd aangenomen en genoot via het bedrijf een opleiding. Door het volgen van Ambi-modules in de avonduren heb ik mij verder bekwaamd. Bij het bedrijf in kwestie heb ik een leuke tijd gehad en veel geleerd. Het enige bezwaar was dat ik bruto circa duizend gulden minder verdiende dan nieuwe collega’s met minder kennis en ervaring. Toen dit mij na zo’n vijf jaar toch erg ging steken, veranderde ik van werkgever. Mijn salaris werd aardig bijgetrokken, maar ik trof een aantal collega’s die vreemd aankeken tegen het fenomeen vrouw op hun afdeling. Op een bepaald moment kampte iemand met een probleem, waar hij niet uit kwam. Ik vroeg of ik eens mocht kijken en vond de oplossing. Mijn collegae reageerden zeer verbaasd: "heeft zij het probleem gevonden?". Toen zich een volgend probleem voordeed, bood ik weer aan om te kijken. Ze lieten mij mijn gang gaan in de veronderstelling dat het de eerste keer natuurlijk gewoon geluk was geweest. Ik vond de oplossing echter weer. Sindsdien bleven ze liever drie dagen zoeken dan mij erbij te halen. Stel je voor dat "dat grietje" het weer in een uurtje zou vinden.
En wat te denken van het volgende voorval?
Bij afwezigheid van het hoofd automatisering pakte ik de telefoon op.
"O, bent u zijn secretaresse?".
"Nee, ik ben systeemontwikkelaar, maar kan ik iets doorgeven aan het hoofd automatisering?".
"Het is wel erg technisch hoor".
"Vertelt u het maar, als ik het niet meer kan volgen, zeg ik het wel". Dan volgt het begin van het verhaal, dat afgebroken wordt met "begrijpt u het nog wel, of zal ik toch maar een andere keer terugbellen?".
Zeer interesssant, maar…
Voorts wil ik inhaken op een uitspraak van Remco van de Berg van de stichting Pion: "Vrouwen willen vaak parttime werken, en denken dat dit niet kan in de IT".
Door reorganisatie bij mijn huidige werkgever (geen IT-bedrijf) loopt er ook voor mij een ontslagprocedure. Bij dit bedrijf werken circa 260 mensen, waaronder 38 vrouwen. Daarvan zijn er weer veertien parttimer. Onder de twintig gedwongen ontslagen zijn dertien vrouwen, waarvan elf parttimer. Volgens het management is dit toeval.
Bij het solliciteren ervaar ik nu ook aan den lijve dat parttime werken in de IT bijna niet kan, of men moet, net zoals een grote bank waar sinds kort de 36-urige werkweek is ingevoerd, vinden dat 36 uur, verdeeld over vier dagen, parttime is. Daarbij vergeet men blijkbaar dat, als je 9,5 uur op je werk bent en 2,5 uur reist, je totaal 12 uur van huis bent. Mijn man werkt fulltime, omdat hij evenmin de mogelijkheid heeft om korter te werken. Bovendien is er in mijn woonplaats geen enkel kinderdagverblijf open van 7.00 tot 19.00 uur. Verder is een oppas voor twaalf uren met een lampje te zoeken. En dan laat ik de kosten nog buiten beschouwing.
Het afgelopen half jaar heb ik heel wat sollicitatiegesprekken gevoerd. Ik word namelijk wel steeds uitgenodigd, ondanks het feit dat ik in mijn brief steeds vermeld dat ik 24 uur wil werken. Daarbij geef ik aan dat ik in voorkomende gevallen langer wil werken (bijvoorbeeld bij ziekte van collega’s, schijfcrashes enzovoort), dat ik thuis bereikbaar ben voor vragen van collega’s of gebruikers en dat ik bij problemen kan inbellen om het euvel te verhelpen. Mijn CV is "zeer interessant" en "mijn kennis en ervaring sluiten goed aan bij wat het bedrijf zoekt". Tot op heden ben ik echter steeds afgewezen, bijvoorbeeld omdat de andere kandidaat (een fulltime man) achteraf toch beter bij de afdeling past. Of omdat (in de meeste gevallen) parttime wel mogelijk is, maar 32 uur het minimum is. En dan zijn er nog bedrijven – onder andere een aantal grote softwarehouses – waar alleen maar 40 uur gewerkt kan worden.
Er bestaan bedrijven die vinden dat 24 uur wel moet kunnen; in principe ben ik daar "aangenomen". Het probleem is echter dat ze momenteel geen opdrachtgever hebben waar ik kan worden gedetacheerd. Als die er wel is, krijg ik een tijdelijk contract voor de duur van de opdracht.
Ondanks deze kleine oneffenheden is het, met wat doorzettings- en incasseringsvermogen een leuk vak. Ik hoop dan ook dat de heren IT-managers er binnenkort achter komen dat 2 x 20 ook 40 is. Een parttimer is bovendien vaak gemotiveerder en ook produktiever dan iemand die 40 uur per week werkt. Waarschijnlijk is het huidige tekort aan arbeidskrachten in de IT-sector alleen op deze manier enigszins te verlichten.
Anneke Wilms
e-mail: awilms@worldaccess.nl.
