Het eisenpakket van de kritische ICT’er

Te weinig geld is niet goed, het ontbreken flexibele werktijden ook niet. De werknemer gaat niet zomaar akkoord met het eerste de beste arbeidscontract dat op tafel geworpen wordt. De ict'er zéker niet; die weet wat hij wil.

Af en toe wat voetballen op de afdeling en op vrijdagmiddag een flesje wijn opentrekken. Startende ict'ers noemen de sfeer op de werkvloer vaker dan hun ervaren collega's een belangrijke factor in werkplezier. Dat blijkt uit onderzoek van Computable waaraan 4038 ict'ers meededen.

Natuurlijk, het gaat om het werk. De targets moeten behaald worden en de klanten moeten tevreden blijven. Toch wil de startende ict'er niet altijd alleen maar serieus bezig zijn. Ergens is dat ook wel logisch. Met minder dan drie jaar ervaring op de arbeidsmarkt ligt de studietijd nog vers in het geheugen. Plezier maken, oeverloos kletsen en zo nu en dan een drankje horen daar nu eenmaal bij. Waarom zou je daar na het tekenen van het arbeidscontract plotseling afscheid van nemen? Dat weet de ict-starter ook niet, blijkt uit Computables onderzoeksresultaten.

Ruim de helft van de werknemers met enkele jaren werkervaring noemt de werksfeer en het contact met collega's als de belangrijkste reden om bij een werkgever te blijven. De inhoud van het werk en de hoogte van het salaris komen achtereenvolgens op de tweede en derde plek. Ook junior applicatieontwerper Noraini Motiwala geeft aan dat ze sfeer belangrijk vindt. Sinds enkele maanden werkt ze bij ict-dienstverlener Caesar. "De werksfeer bepaalt voor een groot deel of ik plezier heb in mijn werk. Je collega's en de manier waarop je elkaar behandelt, zijn daarom erg belangrijk."

Naarmate de ict'er langer in dienst is, wordt werksfeer echter minder belangrijk. Bij werknemers met tot twintig jaar werkervaring wordt dit punt nog wel het vaakst genoemd, maar minder dan onder starters. Ict'ers die meer dan twee decennia in de automatisering werken, noemen contact met collega's en sfeer nog minder: 48 procent vindt het belangrijk. Herman Leijdesdorff is 55 jaar en één van die werknemers die tot die categorie zou behoren. Met ruim twintig jaar ervaring in de automatisering is hij nu consultant bij dienstverlener JSR. "Ik vind werksfeer nog steeds heel belangrijk, maar wel op een andere manier dan vroeger", aldus Leijdesdorff. "Jonge mensen willen vaak vooral goede maatjes zijn met collega's. Dat heb ik niet meer. Het is belangrijk dat je prettig met elkaar kunt samenwerken, maar ik doe geen consessies aan de kwaliteit van een product. Als ik het ergens niet mee eens ben, zeg ik dat gewoon. Als je dat op een tactische manier doet, kun je best direct zijn."

Uit de onderzoeksresultaten blijkt inderdaad dat het vooral de jonge ict'ers zijn die werksfeer hoog op het prioriteitenlijstje hebben staan. Van alle werknemers tussen de 18 en 35 jaar hecht 56 procent veel waarde aan werksfeer. Bij personeelsleden van 55 jaar en ouder is dat nog maar 45 procent.

Vervelende collega’s

Opvallend is dat het salaris voor vrijwel niemand een reden is om zijn huidige baan te behouden. Een ict'er die jaarlijks een flinke som geld ontvangt, maar dagelijks te maken heeft met vervelende collega's en een onaantrekkelijk takenpakket, houdt het gauw voor gezien.

Dat betekent overigens niet dat het tegenovergestelde óók waar is. Ook wie weinig verdient, maar wel ontzettend leuke collega's heeft, gaat toch op zoek naar een nieuwe baas. Volgens de onderzoeksresultaten is dat vooral van toepassing op de jonge werknemer. Het gaat dan om werknemers tussen 18 en 35 jaar. Zij komen in veel gevallen net van school en willen, nu hun studententijd achter de rug is, eindelijk wel eens een dikbelegde boterham verdienen. Bovendien zijn veel werknemers in deze fase bezig hun leven verder op te bouwen. Ze willen een huis, een auto, een kind en op vakantie. Dat kost geld.

Hoewel vaders vaker dan vroeger de zorg voor hun kind op zich nemen, blijkt dat de traditionele rolverdeling nog niet van de baan is. Mannen vinden een laag salaris, slechte secundaire arbeidsvoorwaarden en het niet hebben van een vast contract vaker dan vrouwen een reden om hun baas te verlaten. Vrouwen vertrekken juist vaker wanneer ze niet parttime kunnen werken.

Om vier uur vertrekken

Ook consultancybureau Accenture merkt dat werknemers de balans tussen werk en privé proberen te bewaren. "Werknemers willen meteen na het afstuderen parttime kunnen werken", aldus hr-manager David Hulsenbek. "Soms is dat omdat ze een sport beoefenen of misschien hebben ze wel nog een eigen bedrijfje." De werkgever heeft daarom een work/life-policy opgesteld, waarin onder andere staat dat werknemers vier dagen kunnen werken of hun werktijden flexibel kunnen indelen. Hulsenbek: "Drie dagen werken is voor consultants lastig, omdat ze bij een klant werken. We laten wel zien dat het normaal is dat werknemers om vier uur vertrekken om de kinderen van school te halen. Om dat goed te regelen hebben we dat vastgelegd."

Werkgevers die hun personeel tevreden weten te houden met geld, flexibele werktijden en een prettige sfeer, weten wat hun werknemers willen. Dat neemt niet weg dat een werknemer ook nog bij een bedrijf moet passen. Iemand die wil dat collega's elkaar allemaal bij naam kennen, voelt zich waarschijnlijk niet thuis binnen een bedrijf met honderden werknemers. En de ict'er die status ontleent aan de bekendheid van een bedrijf, is niet op zijn plek bij een organisatie waarvan de naam buiten de dorpskom nooit genoemd wordt.

Vooral startende ict'ers blijken dat soort dingen belangrijk te vinden. Werknemers die zich nog maar kort op de arbeidsmarkt begeven, willen dat hun persoonlijke idealen aansluiten bij de identiteit van het bedrijf waarbij ze werken. 

Het clubgevoel

Volgens Mary van der Kuip, manager Benelux bij onderzoeksbureau CRF dat de populairteit van werkgevers inventariseert, moeten werkgevers proberen ‘het clubgevoel' te realiseren. Een gevoel van saamhorigheid is niet alleen handig bij het aantrekken van personeel, zegt de onderzoekster, het werpt ook zijn vruchten af nadat het contract getekend is. "Werknemers zijn dan veel honkvaster", vat Van der Kuip samen.

Dat blijkt ook uit de poll die Computable deze zomer hield. Zeventig procent van de lezers die de vraag ‘Vind jij het wij-gevoel op je werk belangrijk?' beantwoordden, geven aan dat inderdaad belangrijk te vinden. Twaalf procent maakt het niet zo veel uit. Zestien procent vindt alleen het salaris belangrijk.

Samengevat heeft de ict'er een flink eisenpakket. Hoewel salaris voor de automatiseerder een belangrijk punt blijkt, is het geen reden om een verder onaantrekkelijke baan te behouden. Flexibel werken is dat wél. Maar de slechtbetalende werkgever doet het ook niet slim. Die kan zijn personeel vaarwel zeggen. Al met al doet de personeelsfunctionaris er goed aan de wensen van sollicitanten goed onder de loep te nemen, alvorens het arbeidscontract op tafel te leggen. Wie weet blijft die nieuwe werknemer dan wel wat langer hangen.