De eOverhed staat onder druk. De visie wordt slecht vertaald naar operationele doelstellingen die daar werkelijk toe bijdragen en tastbaar zijn voor de werkvloer. De uitvoeringskloof gaapt. Zeker voor de backoffice. De invoering van de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) biedt een kans om werkelijk bij te dragen aan de echte doelstellingen. Maar dan moet je wel inside-out denken!
De eOverheid staat voor een grote uitdaging. De evaluatie van het Nationaal Uitvoeringsprogramma (NUP) legde grote manco’s bloot. Het NUP creëert slechts de infrastructuur van een beter presterende overheid. Een middel! De doelen zijn zichtbaar betere resultaten, meer effectiviteit in beleidsdoelen en een efficiëntere bedrijfsvoering. Nu zijn er prestatie-indicatoren. Deze zijn slechts indicatief voor de mate van invoering van de infrastructuur en geheel niet voorspellend in de mate waarin de echte doelstellingen worden gerealiseerd. Er is sprake van een uitvoeringskloof! Strategische doelen worden slecht omgezet naar operationele doelstellingen die daar werkelijk toe bijdragen en tastbaar zijn voor de werkvloer. Voor de frontoffice en de gelieerde midoffice onderdelen lukt dat nog wel. Maar achteraan in de backoffice is deze kloof enorm!
De backoffice is het lelijke eendje van de eOverheid. Er is weinig aandacht voor het binnengemeentelijke gebruik van de basisregistraties en het beheer en gebruik van de basisgegevens. Het veranderverhaal is er één van moeten en overtuigen. Waarom? Er wordt van buiten naar binnen geredeneerd. Basisregistraties moeten! Maar bij de implementatie komen allerlei kinderziekten naar boven. De midofficesuites kunnen de diverse koppelingen met backoffice applicaties niet aan. In GEMMA (Gemeentelijke Model Architectuur) ontbreekt een verdieping voor de logische componenten in en voor de backoffice. Gemeenten vertalen deze zelf naar specifieke oplossingen. Op de werkvloer voedt dit geheel de twijfel en dat leidt tot weerstand.
De Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) kan heel goed bijdragen aan de eOverheid. Maar dan wel inside-out! En niet op basis van moeten als veranderstrategie, maar één van willen. Het afdelingsbelang in overeenstemming brengen met die van de organisatie.
In het programmaplan van het Ministerie I&M zie je ook de worsteling om de strategische doelstellingen te concretiseren. Algemeenheden als lastenverlichting en betere dienstverlening en betere samenwerking sieren de managementsamenvatting. Ook hier gaapt de uitvoeringskloof. Een initiatief als BGT Winstpakkers zou je nu moeten opstarten en niet in de nadagen van het project.
Gemeenten worden de belangrijkste bronhouder. Diverse gemeenten willen met de invoering niet blijven hangen op een generiek model. Er wordt gesproken over plustopografie (BGT+) of beheertopografie: Een gegevensmodel dat aansluit bij het binnengemeentelijk gebruik, zoals bij het beheer van de openbare ruimte. Basisregistraties eigen, zal de BGT zich echter beperken op het generieke aspect voor alle overheden. Daarmee is er het klassieke probleem dat de overall businesscase positief is, maar dat de kosten en baten op verschillende plekken terecht komen. De BGT heeft voor gemeenten alleen meerwaarde als er gestreefd wordt naar een model dat aansluit bij het binnengemeentelijke gebruik en dat geaggregeerd aansluit bij de BGT. ‘Een BGT maak je niet voor de landelijke voorziening’. Het Referentiestelsel van Gemeentelijke Basisgegevens zou hierin moeten voorzien, maar heeft de BGT nog niet in scope. Het is dan ook zaak voor de voorhoede gemeenten om zelf te streven naar deze BGT+. En hier ligt een kans voor KING Gemeenten om zich te profileren!
Dan weer van achter naar voren. De BGT+ heeft een sectoroverstijgende informatiefunctie. De gegevensmakelaar en het gegevensmagazijn in de midoffice dragen zorg voor de beschikbaarheid en de uitwisseling tussen de sectorspecifieke applicaties en de landelijke voorziening. De BGT kent een verplicht gebruik en zal dan ook ingezet worden in het ontsluiten van diverse informatiebronnen middels interactieve kaarten. Daarmee kan het gekoppeld worden aan actuele bestuurlijke thema’s, als OOV en Schoon & Netjes openbaar groen. Publieke meldingen met betrekking tot de openbare ruimte worden afgehandeld als een zaak. Er kan invulling gegeven worden aan het optimaal naast elkaar functioneren van generieke en sectorspecifieke voorzieningen in een thema waarmee het bestuur kan scoren naar zijn burgers.
