Microsoft heeft aangeboden de juridische kosten te betalen voor de negen Amerikaanse staten die geen genoegen nemen met de bereikte schikking. De softwareproducent trof vorige maand een schikking met het Amerikaanse ministerie van Justitie in de langlopende antitrustzaak. Na enkele wijzigingen gingen negen van de achttien tegen Microsoft procederende staten akkoord.
De overige negen staten (Californië, Connecticut, Florida, Iowa, Kansas, Massachusetts, West-Virginia, Utah, Minnesota en het District of Columbia) menen nog altijd dat de door Microsoft en Justitie gesloten overeenkomst niet ver genoeg gaat. De hoofdaanklagers van deze staten hebben reeds aangegeven de rechtszaak te willen doorzetten.
Microsoft heeft nu laten weten de gerechtelijke kosten en een redelijk deel van de juristennota’s te willen betalen voor de staten die nog bezwaren hebben. Dit blijkt uit documenten die het bedrijf eind vorige week heeft ingediend bij de districtsrechtbank van rechter Colleen Kollar-Kotelly. De Amerikaanse Microsoft-woordvoerder Jim Desler noemt dit aanbod een redelijk en eerlijk compromis.
Eind vorige week heeft ook het Amerikaanse ministerie van Justitie paperassen ingediend, ter verdediging van de bereikte schikking. Deze is namelijk onderhevig aan forse kritiek, onder meer van de negen overgebleven staten. Analisten achten het dan ook onwaarschijnlijk dat die negen aanklagers nu overstag zouden gaan.
Sinds de schikking midden deze maand is ingediend loopt een periode van zestig dagen waarin particulieren, ondernemingen en instellingen publiekelijk reacties en commentaar kunnen indienen. Districtsrechter Colleen Kollar-Kotelly neemt die informatie vervolgens mee in haar afweging van de schikking tussen Microsoft en Justitie.
Overige aanklachten
Microsoft staat ook nog onder druk van een reeks andere rechtszaken, aangespannen door of namens privé-personen. Deze aanklachten zijn gebaseerd op de tussentijdse uitspraak van districtsrechter Thomas Penfield Jackson dat de softwareproducent te hoge prijzen heeft gerekend voor zijn marktdominante besturingssysteem Windows.
De aangeklaagde firma heeft echter een schikkingsvoorstel ter tafel gebracht waarbij ze 1,1 miljard dollar aan software, hardware, diensten, training en softwarelicenties aanbiedt aan de armste scholen in de Verenigde Staten. Hieronder vallen ongeveer 12.500 onderwijsinstanties (14 procent van de scholen in de VS) met in totaal zeven miljoen leerlingen en vierhonderdduizend leraren.
Indien de individuele aanklagers zelf geld willen zien, zouden zij slechts tien dollar per persoon krijgen. Advocaat Michael Hausfeld, hoofdjurist voor de diverse privé-rechtszaken, zegt dat de aanklagers een dergelijke oplossing niet nastreven.
Van de aangeboden 1,1 miljard dollar is ongeveer vijfhonderd miljoen bestemd voor het opzetten van technologie-programma’s en -lessen. Daarvan gaat negentig miljoen naar training van leraren en 160 miljoen naar technische ondersteuning. De overige zeshonderd miljoen mogen de scholen vrijelijk besteden aan it. Daarnaast wil Microsoft een miljoen gerenoveerde pc’s schenken, voorzien van zijn eigen software.
Winkelwaarde
Het genereus lijkende aanbod – het bedrag betreft namelijk de winkelwaarde van de goederen – wordt nu beoordeeld door districtsrechter Frederick Motz. Hij hield deze week nog een hoorzitting over de schikking. Het is nog niet bekend wanneer hij zijn oordeel zal vellen.
Critici stellen dat Microsoft hiermee niet alleen de privé-aanklachten kan afkopen, maar tevens terrein wint in de onderwijsmarkt. Dit kan de reeds afbrokkelende positie aantasten van oud-concurrent Apple, wiens gebruikersbastion bestaat uit de grafische en de educatieve sector.
Inmiddels is pc-leverancier Dell met een marktaandeel van 37 procent in het tweede kwartaal van dit jaar de grootste in de onderwijsmarkt, aldus onderzoeksbureau IDC. Apple blijft met een aandeel van 23 procent tweede, met een forse voorsprong op de rest. De Macintosh-producent geeft geen commentaar op de speculaties over zijn positie in deze markt.
Graantje meepikken
Ondertussen heeft Linux-distributeur Red Hat zich in de discussie gemengd met de suggestie dat Microsofts schikking – indien geaccepteerd door de aanklagers en de rechter – alleen uit hardware mag bestaan. De Linux-leverancier wil de rest van het aanbod wel invullen. Net als Microsoft ontkent Red Hat dat het gaat om goede sier maken en tegelijkertijd marktaandeel winnen.
Toch is dat wel het effect. Analist Michael Silver van onderzoeksbureau Dataquest ziet veel voordelen voor de aangeklaagde softwareleverancier. "Hiermee kan Microsoft zich in één keer ontdoen van al die rechtszaken. Het kost wat moeite, maar het levert een positief imago op en vergroot Microsofts toch al grote marktaandeel."
Topjurist vertrekt
Algemeen hoofdjurist William Neukom (60) van Microsoft gaat na een dienstverband van 22 jaar met pensioen. Hij wordt in de eerste helft van volgend jaar opgevolgd door Brad Smith, die nu hoofdjurist is voor de wereldwijde verkoop. Analisten interpreteren het tijdsschema als een teken dat Microsoft een snelle afhandeling van de langlopende antitrustzaak verwacht. Neukom is sinds 1979 betrokken bij de juridische zaken van de softwareproducent. Toen was hij een van de partners in het advocatenbureau onder leiding van Bill Gates jr., de vader van Microsoft-mede-oprichter Bill Gates III. Rond 1985 is Neukom in directe dienst getreden van het softwarebedrijf. Sindsdien heeft hij Microsoft verdedigd in bekende rechtszaken, waaronder de aanklachten van Apple, de Federale Handelscommissie en meest recent die van het Amerikaanse ministerie van Justitie.
EC zet door
De Europese Commissie houdt op 20 en 21 december hoorzittingen waarin Microsoft zich mag verdedigen tegen beschuldigingen van monopolistisch gedrag. Dit heeft antitrustcommissaris Mario Monti eind vorige week bekendgemaakt. De EC heeft al geruime tijd een eigen onderzoek lopen naar de zakenpraktijken van de Amerikaanse softwareproducent. Dit draait enerzijds om de stelling dat het verwerken van multimedia-afspeelapplicatie Media Player in het marktdominante besturingssysteem Windows andere leveranciers van mediasoftware buitenspel zet. Anderzijds speelt de vraag of de koppeling tussen de desktop- en serveruitvoeringen van Windows 2000 leveranciers van concurrerende serverplatformen benadeelt. De onderzoeken naar deze twee kwesties zijn eerder dit jaar samengevoegd.
