Steeds meer IT-bedrijven strijken neer in de groene heuvels van Ierland. Lage vennootschapsbelasting en bescheiden loonkosten vormen twee voorname redenen om te kiezen voor de Keltische tijger. Mary Harney, vice-premier van Ierland, beschouwt ook het ruime aanbod aan automatiseerders als belangrijke trekpleister.
Daar waar andere landen uit de Europese Unie kampen met grote tekorten aan geschoolde automatiseerders, valt deze problematiek in Ierland best mee. "Wij zijn veel mensen kwijtgeraakt door emigratie. Nu komen veel Ieren weer terug. Ik schat dat we wekelijks duizend remigranten mogen verwelkomen. Hieronder bevinden zich ook mensen met IT-kennis; zij vullen de arbeidsmarkt aan", aldus Harney.
"Natuurlijk komen de technische mensen ook hier niet uit de bomen vallen. In andere landen is het onmogelijk geschikte mensen te vinden. Hier is het alleen maar moeilijk; geen enkel bedrijf heeft investeringen moeten schrappen vanwege tekorten op de arbeidsmarkt."
De 46-jarige vice-premier is als eerste vrouwelijke minister verantwoordelijk voor handel en werkgelegenheid. Harney verwelkomt de IT-bedrijvigheid met open armen, want het levert Ierland tienduizenden banen op.
Verhuizing
Na bedrijven als IBM, Compaq, Motorola, Dell en Nortel, heeft ook Xerox gekozen voor Ierland als vestigingsplaats. Het IT-bedrijf bouwt een Europese fabriek voor inkjet printers in het plaatsje Dundalk. Het gaat om een investering van ongeveer 700 miljoen gulden, die in totaal 3500 banen zal opleveren. Dit gaat wel ten koste van de werkgelegenheid in de Xerox-vestiging in Venray. In totaal verdwijnen 250 arbeidsplaatsen in Nederland. Een aantal werknemers verhuist naar Ierland.
Het managementteam van Xerox heeft ook overwogen de Europese vestiging in Nederland te plaatsen. Europees directeur Pierre Danon geeft aan dat de krappe arbeidsmarkt in Nederland de balans deed doorslaan in het voordeel van Ierland. Bovendien zorgen de onderwijsinstellingen in en om Dundalk voor voldoende geschoolde arbeidskrachten. "We hebben een speciaal curriculum ontwikkeld met de ingenieursopleidingen. Xerox heeft zijn behoeften vastgelegd en het onderwijs zal de scholing hierop aanpassen", aldus Bill Goode, managing director Xerox Europa.
Opleidingen
Volgens Harney is de samenwerking van Xerox met de onderwijsinstellingen een voorbeeld van de goede contacten die het bedrijfsleven in Ierland heeft met universiteiten. De overheid heeft hierin ook zelf een hand gehad. "We hebben meer dan één miljard gulden geïnvesteerd in een educatiefonds", zegt de minister. "Eerst hebben we geïnventariseerd welke vaardigheden aansluiten op de behoeften van het bedrijfsleven. Vervolgens heeft de overheid de benodigde opleidingen mogelijk gemaakt en voor voldoende gekwalificeerde docenten gezorgd."
In tegenstelling tot Nederland, waar technische opleidingen met imago-problemen kampen, kiezen de jonge Ieren wel in groten getale voor bèta-studies. "Zij zien in dat deze opleidingen vaak leiden tot lucratieve carrières", aldus de vice-premier.
Belasting
Naast de ruime arbeidsmarkt en hoog kennisniveau heeft Ierland nóg een sterke troef in handen: de lage vennootschapsbelastingen. De regering heeft tot 2003 een tarief van 10 procent vastgesteld. Daarna vindt een verhoging plaats naar 12,5 procent. Dit is een groot verschil met Nederland, waar het tarief op 35 procent ligt. Bovendien heeft Ierland overeenkomsten met de Europese Commissie gesloten, waardoor dit lage tarief tot in lengte van jaren kan gelden. Daarnaast zijn ook de loonkosten laag.
Harney merkt dat ook Engeland en Duitsland plannen hebben om de belasting voor ondernemingen te verlagen. "Het is dus geaccepteerd. Maar toch moeten we ons concurrentievoordeel voornamelijk behouden met goede infrastructuur, opleidingen en mensen", meent Harney. Goode van Xerox sluit zich hierbij aan. "Lage belastingtarieven zijn nooit de enige redenen om voor een land te kiezen."
Concurrent van Nederland
Nederland ondervindt bij het aantrekken van buitenlandse bedrijven grote concurrentie van Ierland. Patrick Polman van het Commissariaat voor Buitenlandse Investeringen in Nederland (Cbin), onderdeel van het ministerie van Economische Zaken, zegt dat de lage belastingen en de aanwezigheid van veel IT-bedrijven een groot voordeel zijn voor Ierland. "Toch is het echte vestigingsklimaat van dat land minder. Het is eigenlijk zo dat Ierland bedrijven lokt. Daarnaast zijn bijvoorbeeld de aansluiting op het achterland en de infrastructuur in Nederland veel beter", aldus Polman.
Staatssecretaris Gerrit Ybema van Economische Zaken gaf eerder dit jaar aan dat meer internationale ICT-bedrijven naar Nederland trekken. Uit onderzoek van Institute for Management Development (IMD) in Lausanne blijkt dat Nederland tot de vijf meest concurrerende landen ter wereld blijft behoren. Maar vooral door een gebrek aan IT-krachten is een plaats op het erepodium nog niet voor ons land weggelegd. De krappe arbeidsmarkt voor IT-personeel is een duidelijk minpunt, zo blijkt uit ‘The World Competitiveness Handbook’.
Deze uitgebreide studie van IMD zet Nederland op een 38ste plaats als het gaat om de beschikbaarheid van IT-talent. Onderzocht werd de situatie in 47 landen. Ook de geringe belangstelling bij de jeugd voor wetenschap en techniek wordt als een zwak punt gezien. Verder kampt ons land met een gebrek aan ingenieurs en technici.
Als vestigingsland bekleedt Nederland na de VS, Singapore, Finland en Luxemburg een knappe vijfde plaats. Vorig jaar was Nederland vierde, daarvoor zesde.
