Het toekomstperspectief van het open source-besturingssysteem Linux zakt met de hele it-markt in. De kleinere Linux-distributeurs worstelen met hun bedrijfsmodel en hebben het moeilijk. De traditionele computerleveranciers kunnen nog altijd modieus doen met het open platform, gesterkt door de eigen gevestigde producten en bijbehorende diensten.
It-ondernemingen die Linux zelf of applicaties voor die Unix-variant leveren, lijden onder het afgekoelde beursklimaat voor alles wat met Linux van doen heeft. Beleefden distributeurs als Red Hat nog spectaculaire beursgangen in 1999 en begin 2000, nu slaat de malaise toe. Het uitblijven van winst of de verwachte omzetgroei wreekt zich nu.
De laatste maanden hebben nagenoeg alle Linux-bedrijven herstructureringen, strategiewijzigingen en andere noodgrepen aangekondigd. Lineo, leverancier van ingebed Linux voor opzetkastjes en netwerkapparatuur, heeft zijn geplande beursgang begin dit jaar afgezegd, het eenderde van zijn personeel ontslagen en de helft van het restant op projecten gezet die het wil afstoten of schrappen. Lineo bokst op tegen gevestigde bedrijven als marktleider Wind River Systems met diens bedrijfseigen besturingssysteem voor ingebedde applicaties.
Verder is de kleinere Linux-firma Ebiz Enterprises failliet gegaan, hoewel directeur Dave Shaw nog spreekt van een doorstart na een reorganisatie. Ook de Canadese softwareproducent Corel, bekend van Wordperfect, heeft de gehoopte redding door Linux zien mislukken en de betrokken divisie grotendeels verkocht aan it-investeringsfirma LGP middels diens nieuw opgerichte softwarebedrijf Xandros.
De dip treft niet alleen de allerkleinsten. Ook de grotere distributeurs Red Hat, Caldera, Turbolinux en Suse ontkomen niet aan harde maatregelen. Caldera, die in mei de kleinere Unix-leverancier SCO heeft opgeslokt, voert een straffe reorganisatie door. Hierbij zijn 51 ontwikkelaars ontslagen, wat neerkomt op 8 procent van de ruim zeshonderd werknemers.
President Ransom Love laat weten dat er meer ontslagen op stapel staan, de omzetverwachtingen worden ingetoomd en de huidige producten worden gestroomlijnd en geïntegreerd. Hij stelt dat dit niet neerkomt op het schrappen van producten of productlijnen.
Ondertussen loopt de notering aan de technologiebeurs Nasdaq gevaar. De financiële resultaten van Caldera stonden namelijk al in de min en blijven zakken. De Linux-distributeur schat in het lopende fiscale vierde kwartaal twintig- tot 24 miljoen dollar verlies te lijden.
In het vorige maand afgesloten derde kwartaal bedroeg het verlies nog 19,3 miljoen dollar. Voor de periodes daarvóór was het verlies (chronologisch) 7,5- en 18,8 miljoen dollar. Het softwarebedrijf schat de omzet nu op vijftien tot twintig miljoen dollar, wat inmiddels ook de inkomsten uit SCO's besturingssysteem en dienstenactiviteiten omvat.
Lichtpuntje in de Linux-markt is het feit dat distributeur Red Hat zijn nettoverlies in het tweede kwartaal heeft weten te verminderen. Het bedrijf verwacht in de derde en vierde periode dit jaar quitte te spelen.
Overigens komt deze dip overeen met de gebruikelijke hype-curve van onderzoeksbureau Gartner. Die marktanalist meent dat Linux nu toe is aan de relativeringsfase die volgt doorgaans na een hype-periode (voor Linux van 1998 tot 2000). Tegen 2005 zal de serieuze interesse en brede acceptatie op gang komen, voorspelt Gartner. Voor de diverse Linux-bedrijven is het zaak de tussenliggende periode door te komen.
NSA beveiligt
De Amerikaanse geheime dienst NSA (National Security Agency) heeft een tweede openbare versie uitgebracht van zijn beveiligde Linux-variant (http://www.nsa.gov/selinux/). De NSA kwam in januari dit jaar met het eerste prototype. Dit betreft geen complete distributie, maar een Linux-uitvoering met ingebakken beveiligingsmaatregelen waaronder verplichte instellingen voor toegangsbeheer en gebruikers- en applicatiepermissies. De maker merkt op dat deze software geen compleet pakket is voor een beveiligde machine, maar slechts een basis. Inmiddels heeft computerleverancier Hewlett-Packard dit voorbeeld gevolgd en eind augustus een eigen beveiligde Linux-uitvoering onthuld. De NSA heeft bepaald geen vlekkeloos imago in de it-industrie. Deze Amerikaanse overheidsdienst is bijvoorbeeld verantwoordelijk voor het jarenlange verbod op de export van krachtige Amerikaanse encryptiesoftware.
Lees meer over