De trend is voor mij zeer herkenbaar. Zo'n tien tot vijftien jaar geleden - de opleidingen waren nog relatief jong - was het gebruikelijk dat afstudeerders HBO/WO-informatica intellectueel - vooral op wis- en natuurkunde gerelateerde vakken - tot de absolute top van alle HBO-gediplomeerden hoorden.
Neem je er constante normen bij, dan zie je dat zowel HBO breed als specifiek HBO-informatica er een achteruitgang - niet eens nivellering - is opgetreden. Geregeld hoor ik mensen verkondigen dat HBO en WO niet zo ver uit elkaar liggen. Uit de prestaties op intelligentie tests blijkt voor zover ik kan zien, eerder het tegendeel. Als ik mensen test die hun diploma in de jaren '80 haalden, althans voor zover de opleidingen toen al bestonden, dan zie je meteen 'ouderwetse' intelligentiescores terug. En amper 'slijtage'. Jaren '90: ging nog wel. Sinds 2000: Droefenis. Is dat een soort trend en moeten die tests niet veranderen? Geen sprake van.
Als een HBO-informatica afgestudeerde met MBO- (of zelfs nog lager geschaalde) prestaties voor de dag komt, dan is wantrouwen terecht. Als ik doorvraag, wat zo iemand geleerd heeft, dan blijkt soms een schokkkende afwezigheid van echte leerprestaties. Zo beweerde een Young Professional eens dat hij een Leerlingvolgsysteem voor een school en een klantendatabase voor een hotel had gebouwd. Doorvragen leverde een totale afwezigheid van database- en platformkennis op; het woord 'Apache' kwam er zeer aarzelend uit. Het enige wat hij had gedaan was een ontwerp op papier van een webpagina: hij had de plaatsing van de invoervelden gekozen. De opdrachtgevers bestonden niet, hij had voorbeelden uit zijn schoolboek in zijn CV gezet. Dat zijn nogal schokkende dingen om te vinden. Als het steeds vaker gebeurt, ga je HBO-diploma's met een grote korrel zout nemen.
Sommigen stellen dat je in dat geval de normen van de tests moet oprekken en 'actualiseren'. De test is duidelijk 'verouderd'. Het jaargemiddelde wordt dan het nieuwe, schuivende 'ijkpunt'. Immers: 'Het kan toch niet zo zijn dat een groot deel van de mensen met een HBO-diploma helemaal geen HBO-denkniveau heeft?' Sommigen stellen (zelfs) dat de test niet zal deugen en dat nieuwe tests beter zijn. Echt? Het is eenvoudig en goedkoop om een test te maken die meer kandidaten doorlaat, dat kan ik iedereen verzekeren.
Dat werkt echter in de hand, dat een achteruitgang van het HBO-onderwijs en de -examinering onopgemerkt blijven. Dat is niet zo best voor de kwaliteit van Nederlandse it-producten, al schaven veel it'ers op het werk hun kennis alsnog bij. Wantrouwen in diploma's is wel een onverdiende straf voor degenen die wel hun best doen, bevlogen zijn maar die niet het geluk van een psychologisch (potentieel) onderzoek hebben.
Ik ben opgelucht. Eindelijk, eindelijk is boven water gekomen wat ik al lang vermoedde, en is het beeld bevestigd. Ik ben heel blij voor de ict-sector, met name, dat het HBO weer over zijn kwaliteit moet denken en dat de opleiding terug gaat in de juiste versnelling.
Schaam je diep, HBO's.
Reacties
Niet alleen de HBO's moeten zich schamen, wat heeft het toezicht al die jaren dan gedaan vraag ik me af?
Betere HBO. Hoe? Wie gaat dat meten? En wat verander je aan het onderwijs zelf? Ik denk dat veel (afgestudeerde) HBO-ers erg goed zijn in het gedisciplineerd leren wat hen opgedragen wordt. Of ze daar echt wijzer van worden, of geworden zijn, is dan nog maar de vraag.
Ik pleit voor een veel meer competentiegericht onderwijssysteem, dat uitgaat van individuele aanleg, talent, inzet en intellect en dit door praktijkervaringtrajecten naar een hier op aansluitend vakmanschap helpt ontwikkelen. De theoretische ondersteuning is dan praktijkgericht en kan bijgeschaafd worden op basis van de laatste ontwikkelingen en inzichten.
Prachtig ICT onderwerp en dit maal aan de orde gesteld door iemand die hier tenminste wel gerespecteerd wordt (al laten we dat niet altijd zo blijken)
Het is zeker lastig om HBO niveau te meten. simpel omdat degene die moet meten, vaak ook van bedroevend niveau is.
Toch is het niet zo lastig... als een ervaren MBO'er laat zien dat zijn kennis en ervaring op alle vlaken de HBO'er overstijgt, dan kun je gerust stellen dat er ergens een scheefgroei is ontstaan.
Behoudens enkele uitzonderingen is de kennisbreedte op HBO-ICT wel heel erg beperkt.
Dat alleen al is een heel artikel waard.
Maar inmiddels heb ik gemerkt dat dat verloren moeite is.
Halbe Zijlstra is van mening dat het probleem opgelost kan worden door alle docenten een master te laten doen.
Hij ziet kennelijk niet dat hier juist de oorzaak van het probleem ligt.
Laat vakdocenten eerst eens een paar jaar hun vak uitoefenen voor ze er onzin over gaan vertellen.
En waneer ze voor de klas staan, laat ze dan nog steeds een praktijk job aanhouden, zodat ze enigszins bij blijven.
Welicht zou het helpen als docenten uit het HBO eens in de zoveel tijd een half jaar stage gaan lopen in het bedrijfsleven, zodat ze op de hoogte blijven van de nieuwste ontwikkelingen, en hoe deze in praktijk toegepast worden.
Hiermee kunnen ze tevens de kloof tussen theorie (de schoolbanken) en de praktijk (het bedrijfsleven) verkleinen.
@Pascal van Kempen
Dat is essentie wat ik voorstel, alleen jij werkt het wat concreter uit. Een oud docent wees me er wel op dat zo'n oplossing nog wat practische problemen oplevert.
b.v. Wie betaald de man tijdens die stage.
En.... wat als die gast zo goed bevalt dat het stage bedrijf hem een deftig contract aanbied.
Ook weet ik niet of zo'n regeling voor elk vakgebied werkt.
De 'halfwaarde' tijd van kennis in de ICT is hoger dan in andere vakgebieden. De kennis opgedaan 10 tot 15 jaar geleden is nauwelijks meer relevant. Het gaat dus vooral om de instelling van de 'young professional'.
@Pascal: Dank voor je aanvulling. Het komt zeer zeker ook voor dat mensen met een MBO diploma intellectueel zelfs beter scoren dan heel wat HBO'ers. Dat is dan weliswaar zeldzaam, maar het illustreert dat je toch geregeld dieper moet spitten dan alleen diploma's mee te wegen. Het geeft ook aan dat doorgroei van MBO naar HBO opleidingen mogelijk moet blijven.
Ik ben overwegend voorstander van (verdiende) Masters graden van HBO docenten. Ik zie tevens, dat succesvolle ICT bedrijven hun opleiders en principals ook geregeld in de praktijk inzetten voor 'kruisbestuiving'. Dat zou van mij elk HBO ook mogen doen.
Hogeschool NOVI scoort erg goed in de ranglijsten deeltijdstudies voor het HBO. Op hun site is te vinden dat ze twee 1ste plaatsen innemen. Alle docenten van NOVI waren of beter zijn (!) actief in het werkveld waar ze les in geven en niet allemaal hebben ze een master achter hun naam.
Wat ze goed maakt is een degelijke kennis van het werkveld en een dikke rugzak aan ervaring. Daarnaast draagt "Action Learning" en behoorlijke bijdrage. Docenten van NOVI zijn in een aantal gevallen ook opgeleid bij NOVI en dat werpt duidelijk zijn vruchten af. Ook reguliere HBO's moeten op deze manier kunnen werken en de kwaliteit zal met sprongen vooruit gaan.
@Aad Brinkman, elders lees ik dat je al een zeer ervaren en hoogopgeleid ICT deskundige bent.
Helaas kom ik wel veel lui tegen met een HBO opleiding (en iets minder met een WO opleiding) maar als regel kunnen die mensen niet veel meer presteren dan een apentruukje waarvoor je echt geen vier jarige opleiding hoeft te doen.
Inzichten in relaties tussen systemen ontbreken vaak, ideeen hoe je niet gangbare problemen moet oplossen kom ik ook al zelden tegen.
Gewoon op zoek gaan naar een kant en klare oplossing, (die vaak wel het gemakkelijkste maar zelden heb beste en nog zeldener de meest efficiente oplossing is) is de regel.
Het probleem begint al dat men in het ICT onderwijs niet verder kijkt en denkt dan de desktop, het kantoornetwerk en het internet, en dat er verder dan ook weinig onderwezen word.
Dat begint tegenwoordig al op de middelbare school en loopt veelal door tot aan academisch niveau (hoe triest kan het zijn)
Dit beleid wordt vervolgens door bedrijven overgenomen, en vervolgens weet niemand nog van toeten nog blazen.
Nu ja ik heb het redelijk goed, misschien mopper ik gewoon te veel.
@Pascal:
"Gewoon op zoek gaan naar een kant en klare oplossing" --> door een collega van me ooit aangeduid als "de google generatie"
Vorig jaar een afstudeerder gehad van een zweedse universiteit; deze dacht ook even de oplossing voor het vraagstuk bij elkaar te googelen; dat viel zwaar tegen toen bleek dat hij toch echt zelf een oplossing moest bedenken.
@PaVake, beter laat dan nooit, heeft hij toch nog iets geleerd.
HBO studenten die niets meer doen dat braaf hun huiswerk maken hebben weinig meerwaarde tov colega's
Voor mij is het normaal een deel van mijn vrije tijd te gebruiken om te studeren.
Daarmee bedoel ik niet een of andere onzin cursus volgen, maar eens een wetenschappelijke artikel of boek lezen, of zelf dingen onderzoeken, een proefopstelling bouwen zodat je er achter komt waarom het allemaal toch niet zo eenvoudig is als op het eerste gezicht wel lijkt.
Ik ken jongens van 15 die dat doen.... dat soort lui zijn later de lieden met dat beetje extra know-how wat we bij zoveel vaklieden missen
@Pascal: kun je aub ook eens een bijdrage plaatsen, waarin je eens niet neerbuigend over groepen mensen uitlaat. Mensen met een universitaire opleiding kunnen niks, mensen met een ICT opleiding kunnen niets,etc....
Zonder dit soort generalisaties worden je bijdragen misschien wat prettiger te verteren. Sorry hoor, maar dit was even een persoonlijke noot.
On topic: ik denk dat een en ander vooral voortkomt door de relatieve lage investeringen, die de overheid doet op het gebied van onderwijs tov andere Europese landen. Verder kun je van ver aan zien komen dat het financiëren op basis van 'output' (hoeveelheid afgestudeerden) fout zal gaan. Ook van veel 'onderwijsvernieuwingen' komt men terug.