IBM presteert al drie kwartalen achter elkaar onder de maat. De financiële resultaten schieten tekort in de ogen van investeerders en analisten, die grotendeels uitgaan van IBM’s eigen beloftes. President Lou Gerstner stelt nu dat zijn bedrijf moeite heeft geschoold personeel aan te trekken en dat het daardoor zijn groeiprognoses niet waarmaakt.
De computerfabrikant wijt de voorgaande, tegenvallende kwartaalcijfers aan anderssoortige problemen. Die bestaan voornamelijk uit tegenvallende uitgaven van het bedrijfsleven vanwege het millenniumprobleem en een langer-dan-verwachte uitloop daarvan.
IBM kampte de afgelopen maanden echter weer met een nieuw probleem. De productie-afdelingen van het bedrijf kregen onvoldoende ceramische componenten binnen voor de fabricage van chips. Dit mankeerde de productie van computeronderdelen voor andere IT-bedrijven én van IBM’s eigen producten, waaronder de RS/6000 Unix-servers en de bedrijfseigen AS/400-systemen. De omzet uit dat laatstgenoemde computertype daalde het afgelopen kwartaal met 6 procent.
Mea Culpa
Bovendien is de vraag naar micro-elektronica twee tot drie keer zo groot als IBM begin dit jaar had ingeschat. "We hebben dit jaar contract na contract binnengehaald, maar kunnen de vraag niet aan. Onze productiecapaciteit is niet snel genoeg uit te breiden", bekent IBM-president Lou Gerstner.
De topman benadrukt de vooruitgang op diverse gebieden die IBM de afgelopen drie kwartalen heeft geboekt. De aangestipte groeigebieden zijn software, dienstverlening en technologie-onderzoek. Toch stellen ook de software-activiteiten van IBM teleur; het afgelopen kwartaal daalde de omzet vergeleken met vorig jaar 3 procent naar 2,9 miljard dollar.
Directieleden van het bedrijf gaan echter niet in op vragen over het lopende vierde kwartaal. Zij verstrekken wel verklaringen voor het tekortschieten van IBM’s bedrijfsdivisies in de voorgaande derde periode. Factoren als componententekorten voor chips en servers en tegenvallende marktgroei worden aangegrepen als excuus.
Gerstner stelt dat de voornaamste negatieve invloed het tekort aan geschoold personeel is. Met name de Global Services-tak van IBM lijdt hieronder. "Dat verstoort ons vermogen contracten aan te nemen voor bedrijfsconsultancy, IT-advies en hardware-implementaties", aldus de topman.
Nog optimistisch
Ondanks de gemiste financiële doelen en de verontschuldigende verklaringen daarvoor, uit IBM nog altijd optimistische geluiden voor het volgende kwartaal. Net zoals het dat deed na afsluiting van de vorige, tegenvallende periodes. President Gerstner houdt vol dat 2000 een goed jaar wordt voor zijn bedrijf. Hij voorspelt een winstgroei van 16 procent voor het vierde kwartaal en een groei van 19 procent voor de omzet per aandeel.
Het afgelopen derde kwartaal wist IBM net de helft van de verwachte groei waar te maken. De computerreus boekte een omzet van 21,8 miljard dollar, wat een stijging van slechts 3 procent is. Wall Street-analisten hadden op basis van IBM’s prognoses 6 procent verwacht.
"Ik zou zeker willen dat we die groei hadden behaald in het derde kwartaal. Maar ons voornaamst doel is niet omzet. Wij streven een ouderwets doel na: winst." De IBM-president staaft deze stelling met het feit dat de bruto-winst de afgelopen zeven jaar 14 procent is gegroeid. De omzet per aandeel is in diezelfde tijdsspannen 23 procent toegenomen, somt Gerstner op.
Geen nieuwe economie
"We zijn nu toe aan de echte handel in elektronische handel; het gebruik van IT en Internet als middel, niet als doel. De industrie leert nu dat er geen nieuwe economie is, ondanks de hype van de media. Het gaat er gewoon om wie de technologie het beste aanwendt om zijn concurrent de loef af te steken", aldus de IBM-president.
Desondanks heeft IBM moeite bij te blijven. Volgens Gerstner is het nu aangestipte personeelstekort simpelweg een nieuw bevoorradingsprobleem. Eentje waar het bedrijf hard aan werkt. Voor het einde van dit jaar heeft IBM in totaal 9000 externe krachten ingehuurd voor zijn dienstverleningstak en nog eens 10.000 werknemers omgeschoold.
Financieel analisten en marktexperts blijven echter sceptisch. IBM belooft al zeker drie kwartalen de diverse problemen aan te pakken, maar zegt telkens op tegenstand en nieuwe problemen te stuiten. Het geduld van de marktkenners raakt op.
Onderzoeksbureau Gartner meent dan ook dat IBM de komende jaren enkele drastische veranderingen moet ondergaan. Zo speculeert Gartner-analist Tom Bittman dat topman Gerstner zijn troon tegen 2003 moet afstaan aan ‘kroonprins’ Sam Palmisano. Daarnaast voorspelt Gartner dat IBM over twee jaar een grote dienstverlener zal overnemen.
Gerstner meent echter dat analisten zich teveel richten op omzetgroei en te weinig op waarde, zoals gerelateerd aan de aandelenkoers. "Wall Street begrijpt niet wat er nu gebeurt binnen IBM. Wij zijn een bedrijf met een waarde van 90 miljard dollar en we hebben elke dag kleine problemen met het uitvoeren van onze plannen. Als we die niet zouden hebben, zouden we niet de risico’s nemen die we dienen te nemen. Wij zullen nooit een onderneming zijn die jaarlijks 20 tot 30 procent groeit."
