Het verstandshuwelijk dat Siemens en Fujitsu voor de top van hun gezamenlijke PC-activiteiten sloten en met twee directeuren de strijd om de Europese PC-markt aangingen is ten einde. Het schommelende huwelijksbootje waar Winfried Hoffman en Robert Hoog dit najaar met veel pijn en moeite in stapten, is twee weken geleden op de klippen gelopen.
Niet omdat de echtelieden het niet met elkaar konden vinden. De maritale crisis vindt zijn oorzaak in de moeizame verovering van de PC-markt in Europa. Daarom rollen beide koppen. De constructie mist de slagkracht die het bedrijf nodig acht. Eén winstwaarschuwing was genoeg om het fragiele huwelijk in de top van een van de grootste PC-ondernemingen af te blazen.
Beide heren blijven behouden voor het bedrijf. Onduidelijk is nog in welke hoedanigheid. De vraag is hierbij welke posities de twee IT-oudgedienden zullen accepteren. Hoffmann en Hoog zijn namelijk niet de eerste de beste. Als rasechte carrièremakers bogen zij op veel internationale ervaring als topmanager en zijn zich daarvan terdege bewust.
Dit zorgde er al voor dat de vorig jaar geplande fusie tussen Fujitsu en Siemens meerdere maanden vertraging opliep. De eerste geruchten over de grootschalige fusie kwamen in mei 1999 de wereld in. De plannen moesten in diezelfde maand tot een overeenkomst leiden.
Het zou echter nog tot oktober duren voordat intern alle rimpels waren gladgestreken. Het voornaamste obstakel was de strategische strijd wiens Europese directeur de gefuseerde onderneming zou leiden. Fujitsu droeg Hoffmann voor, terwijl Siemens Hoog naar voren schoof. Zowel de twee bedrijven als de twee directeuren hadden hun zinnen gezet op de leiding van de gefuseerde PC-onderneming.
Geen haarbreed toegeven
Dit was niet alleen een kwestie van bedrijfsprestige, maar ook zeker van persoonlijke geldingsdrang. Zowel Hoffmann als Hoog wilden geen haarbreed toegeven aan de ander. Vele, verschillende voorstellen kwamen van beide kanten op de onderhandelingstafel en werden weer terzijde geschoven. Er werd uitgebreid met functiebenamingen gekaart. De ene topman als president en de andere als voorzitter van de directieraad. De ene als vice-president en de ander als president. Beide als vice-presidenten onder Fujitsu-topman Tetsuo Urano. Maar de ego’s van Hoffmann en Hoog, daarin gesteund door hun achterban, wisten van geen wijken.
Terwijl dit haast Japanse spel van ‘gezicht behouden’ vorige jaar met Duitse koppigheid werd gespeeld, was er officieel nog niets aan de hand. Zegslieden van beide PC-producenten weigerden in te gaan op de geruchten uit de directiekamer. Er stond namelijk veel op het spel. Vooral doordat een jaar eerder de verkoop van Siemens Nixdorfs PC-fabriek in Augsburg aan het Taiwanese Acer op de valreep niet was doorgegaan. In april 1998 was die overeenkomst nog in kannen en kruiken, maar Acer bleek door de crisis in het Verre Oosten de financiering niet rond te krijgen. Een nieuwe mislukking wilde Siemens niet nogmaals riskeren.
Topspeler
Hoffmann (Fujitsu) geldt als een ervaren topspeler in de Europese IT-wereld. Deze Duitse directeur begon zijn carrière in de jaren zeventig bij mainframefabrikant Burroughs, later opgenomen in Unisys. Daar schopte hij het tot voorzitter van de directieraad in Duitsland en Oostenrijk. In 1985 stapte hij over naar microcomputerfabrikant Commodore om de Europese tak van het toen nog succesvolle bedrijf te leiden. De geavanceerde reeks Amiga-computers van die onderneming was tegen 1989 echter voorbijgestreefd door de populariteit van de simpele PC. Dus ging Hoffmann weg bij Commodore om in 1990 de Duitse PC-producent ASI Computers op te richten. De bedoelde verovering van de Europese markt bleef echter uit en in juni 1995 werd ASI inclusief Hoffmann overgenomen door het Britse ICL. Die IT-onderneming, van oorsprong mainframeproducent, was in 1990 wegens financiële problemen voor 80 procent in handen geraakt van Fujitsu.
Klimtocht
Hoffmann zag zijn kans schoon en begon aan een klimtocht binnen de ranken van dat Japanse concern. In juli 1996 bereikte Hoffmann al het presidentsschap van de nieuw-opgerichte Europese divisie voor consumenten-PC’s. Precies een jaar later wist de Duitser nog een stukje verder op te klimmen, alleen betrof het deze keer een halve stap voorwaarts. Hoffmann moest zijn nieuwe toppositie, die van chief operating officer voor de Europese tak, delen met de Japanse topman Tetsuo Urano. Hierbij kreeg Hoffmann de verantwoordelijkheid voor alle PC-, notebook- en servermarkten die het bedrijf bediende. Hoffmann kent daarmee de Europese PC-markt als zijn broekzak.
Ook Siemens-directeur Hoog is een man die doelgericht is opgeklommen in de IT-wereld. Weliswaar begon zijn carrière later dan die van concurrent annex collega Hoffmann, toch kwamen de twee vorig jaar op gelijke hoogte tegenover elkaar te staan. Begin jaren negentig ging Hoog van start bij Hewlett-Packard waar hij tegen 1995 de positie van algemeen directeur voor de netwerk- en systeembeheerdivisie had bereikt.
Duitser in VS
In 1996 stapte hij over naar Siemens Nixdorf Informationssysteme AG waar hij vice-president werd van de afdeling voor ‘open enterprise computing’. Het jaar daarop wist Hoog zich op te werken in de directieraad van het Californische bedrijf Pyramid Technology dat Siemens begin 1995 had overgenomen om de Amerikaanse markt open te breken. Daar was Hoog een van de weinige Duitsers in de managementkringen van het ‘gerestylde’ Siemens dat zijn Duitse imago wou afschudden. In 1998 veroverde deze rijzende ster het presidentsschap van Siemens’ divisie computersystemen. Meer dan Hofmann heeft Hoog zijn sporen liggen in de grootschalige bedrijfssystemen en minder in de PC-wereld.
Als in juni van het afgelopen jaar de geruchten over de voorgenomen bundeling van de Europese PC-activiteiten van Fujitsu en Siemens aanzwellen, geven de bedrijven hun plannen schoorvoetend toe. De fusieplannen moesten echter nog verder worden uitgewerkt. Dit betekende in de praktijk dat met name dat de strijd om het leiderschap nog niet was beslecht. Bovendien was de inzet nog hoger geworden; de gezamenlijke onderneming zou zich namelijk niet alleen om PC’s bekommeren, maar ook om servers en mainframes.
Knoop doorgehakt
De onzekerheid duurde nog tot eind augustus. Toen werd de knoop doorgehakt: Hoffmann en Hoog moesten het presidentsschap maar delen. Naar verluidt gebeurde dit mede onder druk van de uiteindelijke opperhoofden van de twee concerns. Toch kregen de twee benoemde presidenten verschillende taakgebieden toegewezen. Hoffmann was verantwoordelijk voor de verkoop- en marketing-groepen, terwijl Hoog de productie- en distributie-afdelingen onder zijn hoede kreeg.
Deze langverwachte en broodnodige doorbraak in de haperende fusieplannen van Fujitsu en Siemens werd in Frankfurt luister bijgezet middels een bijeenkomst voor de internationale pers. Daar deden de twee presidenten elk hun zegje, onder toeziend oog van opperpresidenten Tetsuo Urano (Fujitsu) en Rudi Lamprecht (Siemens) die het gezamenlijke computerbedrijf zouden bestieren als respectievelijk vice-voorzitter en voorzitter van de directieraad. Deze persconferentie kwam tot een stroeve apotheose toen Hoffmann en Hoog onder begeleiding van pompende house-muziek naar elkaar toe huppelden met de plastic logo’s van hun respectievelijke ondernemingen in de hand. Grijnzend als boeren met kiespijn schoven de twee hun bedrijfslogo’s ineen en gaven elkaar de hand. Wat nu rest zijn twee versmolten logo’s, zonder directeur. Siemens en Fujitsu zijn nu op zoek naar één directeur, waarschijnlijk een outsider.